Kościoły ewangelicko-unijne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ocelotic (dyskusja | edycje)
redakcyjne
Linia 1:
{{Protestantyzm}}
'''Kościoły ewangelicko-unijne''' – [[kościół (organizacja)|kościoły]] [[protestantyzm|protestanckie]] powstałe na mocy unii kościelnych,. Tworzone utworzone z połączenia Kościołów wywodzących się z pokrewnych lub różnych tradycji protestanckich. Początkowo dotyczyłozjawisko tounii dotyczyło głównie zjednoczenia Kościoła [[luteranizm|ewangelicko-augsburskiego]] (luterańskiego) i Kościoła [[kalwinizm|ewangelicko-reformowanego]] (kalwińskiego) w jeden Kościół krajowy.
__NOTOC__
== Historia ==
Pierwszym protestanckim aktem zjednoczeniowym na świecie była [[ZgodaUgoda sandomierska|zgoda sandomierska]], zawarta w [[1570]] roku. Nie przetrwałaDotyczyła ona Kościołów luterańskiego, kalwińskiego i czeskobraterskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Unia ta nie przetrwała długo, ale stała się wzorem do naśladowania dla innych wspólnot.
 
W [[XVIII]] wieku idee Kościoła unijnego głosił [[Nikolaus von Zinzendorf]] i wspierana przez niego [[bracia morawscy|Ewangelicka Jednota Braterska]]. Za właściwy początek rozwoju Kościołów ewangelicko-unijnych przyjmuje się jednak [[1817]] rok, kiedygdy [[Władcy Prus|król pruski]] [[Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern]] odgórnie zarządził o zjednoczeniu w [[Królestwo Prus|Królestwie Prus]] wszystkich zborów ewangelickich pod jedną administracją i wprowadził ujednolicony dla kalwinistów i luteran porządek nabożeństw.
==Historia==
Pierwszym protestanckim aktem zjednoczeniowym na świecie była [[Zgoda sandomierska]], zawarta w [[1570]] roku. Nie przetrwała ona długo, ale stała się wzorem do naśladowania dla innych wspólnot.
 
Największy rozkwit protestanckich unii kościelnych nastąpił w [[XX]] wieku, a zwłaszcza po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Najczęściej były to zjednoczenia w ramach jednej wspólnoty kościołówKościołów tradycji ewangelicko-reformowanej. Prym wiodły tutaj wspólnoty [[prezbiterianie|prezbiteriańskie]], [[metodyści|metodystyczne]] i kongregacjonaliści. Od lat 70. XX wieku nastąpiło spowolnienie w tworzeniu tych związków wyznaniowych na rzecz [[ekumenizm|dialogu międzywyznaniowego]].
W [[XVIII]] wieku idee Kościoła unijnego głosił [[Nikolaus von Zinzendorf]] i wspierana przez niego [[bracia morawscy|Ewangelicka Jednota Braterska]]. Za właściwy początek rozwoju Kościołów ewangelicko-unijnych przyjmuje się [[1817]] rok, kiedy [[Władcy Prus|król pruski]] [[Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern]] odgórnie zarządził o zjednoczeniu w [[Królestwo Prus|Królestwie Prus]] wszystkich zborów ewangelickich pod jedną administracją i wprowadził ujednolicony dla kalwinistów i luteran porządek nabożeństw.
 
== Przykładowe kościoły ewangelicko-unijne ==
Największy rozkwit protestanckich unii kościelnych nastąpił w [[XX]] wieku po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Najczęściej były to zjednoczenia w ramach jednej wspólnoty kościołów tradycji ewangelicko-reformowanej. Prym wiodły tutaj wspólnoty [[prezbiterianie|prezbiteriańskie]], [[metodyści|metodystyczne]] i kongregacjonaliści. Od lat 70. XX wieku nastąpiło spowolnienie w tworzeniu tych związków wyznaniowych na rzecz dialogu międzywyznaniowego.
=== Ameryka Północna ===
*[[Zjednoczony Kościół Kanady]]
*[[Zjednoczony Kościół Chrystusa]],
 
=== Australia i Oceania ===
==Przykładowe kościoły ewangelicko-unijne==
*[[Kościół Zjednoczony w Australii]]
 
*[[Zjednoczony Kościół Kanady]]
=== Europa ===
*[[Ewangelicki Kościół Czeskobraterski]],
*[[Ewangelicki Kościół Unii StaropruskiejCzeskobraterski]],
*[[Kościół Ekumeniczny w Szwecji]],
*[[Kościół Waldensów|Kościół Ewangelicki Berlina, Brandenburgii i śląskich Górnych ŁużycWaldensów]]
*[[Kościół Waldensów|Kościół Ewangelicki Waldensów]],
*[[Pomorski Kościół Ewangelicki]],
*[[Zjednoczony Kościół Chrystusa]],
*[[Zjednoczony Kościół Ewangeliczny]].
 
==Zobacz też==