Skala standaryzowana: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Skale standaryzowane znormalizowane: poprawa błędu skali tetronowej + dodanie informacji o rozpiętości skali tenowej.
Linia 2:
 
== Skala wyników standaryzowanych ''z'' ==
Porównań pomiędzy wynikami uzyskanymi na skalach pomiarowych o odmiennych właściwościach można jednak zasadnie dokonać, jeżeli uzyskane na nich wyniki (tzw. [[wyniki surowe]]) zostaną przekształcone na wyniki wyrażone na skali o jednostce wspólnej dla obu pierwotnych skal, czyli właśnie na skali standaryzowanej. Przyjmuje się, że punkt zerowy takiej skali odpowiada wartości [[średnia arytmetyczna|średnich]] uzyskanych za pomocą pierwotnych skal pomiarowych, natomiast wartość 1 odchylenia standardowego ze skal pierwotnych przyjmuje się za jednostkę skali standaryzowanej. W ten sposób każdy wynik ze skal pierwotnych zostaje wyrażony w postaci wielkości odchylenia standardowego, o jaką jest oddalony od średniej na skali pierwotnej.
 
Przykład. W pewnej klasie przeprowadzono dwa [[test]]y wiedzy: z [[matematyka|matematyki]] i [[fizyka|fizyki]]. Możliwe zakresy wyników uzyskanych w obu testach wynosiły od 0 (potencjalny [[wynik minimalny]]) do 100 (potencjalny [[wynik maksymalny]]). Osoba A uzyskała w każdym z tych testów wynik 60. Jeżeli jednak właściwości skal pomiarowych (średnia, odchylenie standardowe) są różne, nie można powiedzieć, że jej wyniki są takie same w obu testach (nie możemy ich bezpośrednio porównać). Aby dokonać takiego porównania, zamieniamy wyniki surowe na wyniki standaryzowane. Załóżmy, że średni wynik w teście z matematyki wyniósł w tej klasie 55, a odchylenie standardowe wynosiło 20. Zatem, wynik 60 uzyskany przez osobę A z matematyki odchyla się w górę od średniej o 5 punktów, czyli o 1/4 odchylenia standardowego. Wynik standaryzowany tej osoby w teście z matematyki wynosi ''z''=+1/4. W teście z fizyki w badanej klasie uzyskano średnią 45 i odchylenie standardowe 15. Wynik 60 uzyskany w tym teście odchyla się zatem w górę od średniej o 15 punktów, czyli o wielkość 1 odchylenia standardowego. Wynik standaryzowany osoby A w teście z fizyki wynosi więc ''z''=+1. Widzimy zatem, że taki sam wynik surowy w teście z matematyki i z fizyki oznacza faktycznie zdecydowanie lepsze wykonanie w teście z fizyki.