Me (prawa boskie): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m
drobne techniczne, lit.
Linia 1:
'''''Me''''' ([[język sumeryjski|sum]]. ''me'', tłum. "boskie„boskie siły"siły” lub "boskie„boskie prawa"prawa”) – w wierzeniach mezopotamskich ogół praw, reguł i zasad wyznaczających i charakteryzujących cywilizowane życie, danych ludzkości przez bogów. Pojęcie to odnosiło się do wszystkiego, co było związane z organizacją społeczeństwa [[Sumerowie|Sumerów]] (polityką, religią, stosunkami społecznymi) i ich systemem etyczno-religijnym. ''Me'' były siłą, która utrzymywała świat w należytym porządku, określała miejsce we Wszechświecie dla każdej dziedziny życia. Strażnikiem praw i opiekunem ''me'' był początkowo [[Enlil]], zastąpił go później [[Enki]].
 
''Me'' odnosiły się przede wszystkim do człowieka i społeczeństwa. Jedna z grup reguł poznana została za pośrednictwem mitu ''"Inana„Inana i Enki"Enki”'', w którym bogini [[Isztar|Inana]] wykrada ''me'' bogu Enki i przekazujaprzekazują je [[Świątynia Inany w Uruk|swojej świątyni]]. W ten sposób bogini umocniła autorytet [[Uruk]]. Spośród ponad stu znanych reguł, wymienionych w tym micie, udało się odczytać około połowy, lecz nie wszystkie z nich zostały na razie zinterpretowane. Z pojęć abstrakcyjnych znane są znaczenia ''me'' w odniesieniu do bohaterstwa, sprawiedliwości, prawości, dobroci, szlachetności, zwycięstwa, pokoju, kłamstwa, strachu, zmęczenia, kłótni, burzenia miast. W znaczeniu symbolicznym ''me'' opisywało tron królewski, boskość, sztandary czy wieczystą koronę. ''Me'' odnosiło się do organizacji zajęć rzemieślników i artystów (np., [[Cyzelowanie|cyzelerstwo]], koszykarstwo, murarstwo, kowalstwo, garbarstwo, ciesielstwo), porządkowało godności kapłanów i pisarzy, opisywało czynności rytualne (np., zejście do świata podziemnego lub wyjście ze świata podziemnego, [[prostytucja sakralna]], święte oczyszczenie), sztukę i instrumenty muzyczne, budynki sakralne (np., dostojna świątynia, kaplica), sztandar bojowy itd.
 
W procesie dziejowym pod względem zbliżonych znaczeń ''me'' podobne było do starorzymskiego ''[[numen]]''. Zbliżone koncepcje postrzegania świata występują w kilku religiach pierwotnych, najbardziej objawia się to w wierzeniach dalekowschodnich. Można odnaleźć podobieństwa pomiędzy ''me'' a ideami [[Platon]]a.