Nowopłetwe: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięte 6 bajtów ,  9 lat temu
m
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (1) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q740005
Linia 18:
'''Nowopłetwe'''{{r|Zalachowski}} (Neopterygii) – [[Gromada (biologia)|podgromada]] [[ryby|ryb]] [[Promieniopłetwe|promieniopłetwych]] obejmująca większość współcześnie żyjących gatunków ryb.
 
=== Ewolucja ===
Nowopłetwe wyłoniły się w późnym [[perm]]ie, około 250 mln lat temu ([[Loping|późny perm]]{{r|Nelson2006}}), prawdopodobnie z [[kostnochrzęstne|ganoidów chrzęstnych]]{{r|Szatanska}}. Okres ich panowania w wodach całego świata rozpoczął się w [[Mezozoik|erze mezozoicznej]] i trwa nadal. U pierwszych przedstawicieli tej grupy pojawił się częściowo skostniały szkielet oraz prymitywny [[pęcherz pławny]]. Reliktem tej linii rozwojowej są współczesne [[niszczukokształtne]]. U pozostałych dwóch grup, które przetrwały do dzisiejszej formy nastąpiła redukcja warstwy [[ganoina|ganoiny]], co przyczyniło się do zmniejszenia ciężaru [[Łuski (ryby)|łusek]]{{r|Zalachowski}}. Pojawiła się ruchoma kość szczękowa, prostsza budowa płetw i symetryczna płetwa ogonowa. Dzięki tym zmianom nowopłetwe mogły sprawniej pływać i zdobywać pokarm, stały się zwinnymi, szybkimi drapieżcami i odniosły sukces ewolucyjny – zdominowały większość zbiorników wodnych na [[Ziemia|Ziemi]]{{r|Szatanska}}.
 
=== Systematyka ===
Wśród nowopłetwych wyodrębniane są dwie grupy{{r|Nelson2006}}:
 
Linia 33:
* <ref name=Szatanska>{{Cytuj książkę | tytuł= Ryby : encyklopedia zwierząt | inni = Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.) | rok=2007 | wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN]] : Dorota Szatańska | miejsce=Warszawa | isbn=978-83-01-15140-9 | strony = 96}}</ref>
* <ref name=Zalachowski>{{Cytuj książkę |nazwisko=Załachowski |imię=Włodzimierz|tytuł=Ryby|rok=1997 |wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN]]|miejsce=Warszawa |id=ISBN 83-01-12286-2}}</ref>
|stopień = ===
}}