Wojska powietrznodesantowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę 19 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q864306
Qbens (dyskusja | edycje)
m →‎I wojna światowa - geneza: kosmetyczne zmiany
Linia 7:
Koncepcja użycia spadochronu jako środka do przerzutu własnych wojsk na teren nieprzyjaciela pojawiła się już w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Wtedy to przeprowadzono pierwsze akcje przerzucania małych grup [[dywersja|dywersyjnych]] na teren nieprzyjaciela. Takie akcje dawały przede wszystkim efekt psychologiczny, pokazywały wrogom, że nie mogą czuć się bezpiecznie nawet na tyłach frontu<ref name=witkowski1>{{cytuj książkę | nazwisko =Witkowski | imię =Piotr | tytuł =Polskie jednostki powietrznodesantowe na zachodzie | wydanie =pierwsze |wydawca =Bellona SA | miejsce =Warszawa | rok =2009 | rozdział =Wpływ doświadczeń armii obcych na powstanie wojska spadochronowego w II Rzeczypospolitej| strony=18-21 | isbn =978-83-11-11640-5 | język =pl}}</ref>.
 
Po wpływem takich akcji powstał aliancki projekt zrzucenia na [[spadochron]]owych na tyły niemieckie całej [[dywizja|dywizji]]. Autorem, tego projektu był dowódca Sił Powietrznych USA we Francji gen. [[William Mitchell]]. Operację zaplanowano na rok 1919, niedoszłanie doszła więc do skutku z powodu zakończenia wojny w listopadzie 1918 roku. Jednakże,Jednak wiele przemawia wydajeza siętym, że możliwości lotnictwa z tego okresu wykluczały możliwość przerzucenia tak dużej jednostki jak dywizja (planowano użycie aż 2000 samolotów!)<ref name=witkowski1/>.
 
=== Okres międzywojenny – rozwój wojsk powietrznodesantowych ===
Po zakończeniu I wojny światowej państwa europejskie rozpoczęły badania nad wojskowym użyciem spadochronu. Szczególny rozwój tego typu wojsk nastąpił w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Rosji Sowieckiej]]. Chciała ona narzucić "bolszewicki porządek" innym państwom europejskim, a taki typ wojsk mógł przynieść SowietomsSwietom zwycięstwo<ref name=witkowski1/>.
 
Prawdziwym przełomem w rozwoju wojsk powietrznodesantowym były radzieckie [[Ćwiczenia wojskowe|manewry wojskowe]] pod [[Kijów|Kijowem]] w roku 1935. Zaproszono na nie wielu wysokich oficerów obcych armii (m.in. Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch i Niemiec). Podczas tych manewrów dokonano [[desant]]u 1200 żołnierzy z samolotów [[TB-3]]. Następnie zabezpieczyli oni teren dla lądujących samolotów transportowych, które przewiozły kolejnych 2500 żołnierzy piechoty powietrznej. Następnie przystąpiono do zadania jakim było natarcie na Kijów. Pokaz ten wywarł niesamowite wrażenie na zagranicznych obserwatorach i przyspieszył rozwój wojsk powietrznodesantowych w innych krajach<ref name=witkowski2>{{cytuj książkę | nazwisko =Witkowski | imię =Piotr | tytuł =Polskie jednostki powietrznodesantowe na zachodzie | wydanie =pierwsze |wydawca =Bellona SA | miejsce =Warszawa | rok =2009 | rozdział =Wpływ doświadczeń armii obcych na powstanie wojska spadochronowego w II Rzeczypospolitej| strony=21-25 | isbn =978-83-11-11640-5 | język =pl}}</ref>.
Linia 16:
Po radzieckim pokazie, Niemcy najszybciej z państw europejskich rozpoczęli organizowanie [[Fallschirmjäger|swoich jednostek powietrznodesantowych]]. Do roku 1939 utworzono [[7 Dywizja Lotnicza|7 Dywizję Lotniczą]] liczącą dwa pułki spadochronowe (w tym jeden w trakcie tworzenia) oraz [[22 Dywizja Piechoty (III Rzesza)|22 Dywizję Piechoty]] (piechota powietrzna). Ponadto swoje oddziały powietrznodesantowe zaczęły organizować takie kraje jak Francja, Włochy czy Polska<ref>{{cytuj książkę | nazwisko =Witkowski | imię =Piotr | tytuł =Polskie jednostki powietrznodesantowe na zachodzie | wydanie =pierwsze |wydawca =Bellona SA | miejsce =Warszawa | rok =2009 | rozdział =Wpływ doświadczeń armii obcych na powstanie wojska spadochronowego w II Rzeczypospolitej| strony=33-61 | isbn =978-83-11-11640-5 | język =pl}}</ref>.
 
Wraz z organizowaniem pierwszych jednostek powietrznodesantowych pojawiły się dwie koncepcje ich użycia. Pierwsza zakładała wykorzystanie spadochroniarzy do celów dywersyjnych. Natomiast druga widziała użycie wojsk powietrznodesantowych jako część składowa większej operacji morsko-lądowo-powietrznej. Koncepcję pierwszą przyjęły takie państwa jak Francja, Polska, a także i Luftwaffe. Natomiast drugą – ZSRR i niemieckie wojska lądowe<ref name=witkowski2/>.
 
=== II wojna światowa ===
Linia 23:
W początkowym okresie II wojny światowej niemieccy spadochroniarze mieli istotny udział w szybkich postępach wojsk niemieckich w [[1940]]. Zajęli mosty i lotniska w Danii, Norwegii i [[Holandia|Holandii]]. Ponadto oddział szybowcowy [[Luftlandesturmregiment]] zdobył słynną [[Belgia|belgijską]] twierdzę [[Grupa warowna Eben-Emael|Eben-Emael]]<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Quarrice|imię=Bruce|nazwisko2=Chappnell|imię2=Mike|tytuł=Niemieckie oddziały powietrznodesantowe 1939-45|wydawca=Editions Spotkania|miejsce=Warszawa|seria=Żołnierz i Broń, cz. 2|rozdział=Operacje oddziałów powietrznodesantowych|isbn=83-7115-010-5}}</ref>.
 
Sukcesy ''FallschirmjägerFallschirmjägerów'' spowodowały szybką rozbudowę podobnych oddziałów w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] i [[Stany Zjednoczone|USA]].
 
W roku 1941 Niemcy przeprowadzili wielką operację powietrznodesantową znaną jako [[bitwa o Kretę|operację powietrznodesantową zdobycia Krety]]. Mimo dużych strat, operacja Merkury zakończyła się sukcesem – zdobyciem Krety. Jednakże była to ostatnia większa operacjaakcja powietrznodesantowa na tak wielką skalę, potem niemieckie jednostki spadochronowe walczyły głownie jako zwykła piechota. Po operacji [[Adolf Hitler]] miał powiedzieć do [[Kurt Student|Kurta Studenta]]: ''Kreta ukazała, że czasy spadochroniarzy się skończyły''<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Quarrice|imię=Bruce|nazwisko2=Chappnell|imię2=Mike|tytuł=Niemieckie oddziały powietrznodesantowe 1939-45|wydawca=Editions Spotkania|miejsce=Warszawa|seria=Żołnierz i Broń, cz. 2|rozdział=Operacje oddziałów powietrznodesantowych|strony=11-16|isbn=83-7115-010-5}}</ref>.
 
Do najbardziej znanych operacje powietrznodesantowych II wojny światowej możemy zaliczyć:
Linia 38:
Rozbudowane oddziały radzieckie nie przeprowadziły żadnej spektakularnej akcji, ale przez całą wojnę niewielkimi oddziałami wspierały [[partyzantka|partyzantów]].
 
II wojna światowa wykazała zarówno przydatność, jak i wady wojsk powietrznodesantowych. Pośród tych drugich największe znaczenie miały trudności z dostarczaniem zrzuconym oddziałom ciężkiej broni. W związku z opracowano nowe bronie i pojazdy przeznaczone przede wszystkim dla wojsk powietrznodesantowych (np. czołg [[M22 Locust]]). Ponadto do transportu ciężkiego sprzętu powszechnie stosowano szybowcówszybowce transportowychtransportowe.
 
=== Okres powojenny ===