Yrjö Wichmann: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Drzewianin (dyskusja | edycje) drobne redakcyjne |
rozbudowa na podst. tłum. z Wiki sv, nowe linki |
||
Linia 1:
'''Yrjö Jooseppi Wichmann''' (ur. [[8 września]] [[1868]], [[Liminka]], zm. [[5 maja]] [[1932]], [[Helsinki]]) – językoznawca [[Finlandia|fiński]], zasłużony głównie dla poznania [[języki permskie|języków permskich]], języka czeremiskiego (inaczej: [[język maryjski|maryjskiego]]) i dialektu
Na pierwszą wyprawę badawczą do Wotiaków (dziś zwanych często [[Udmurci|Udmurtami]]) został wysłany jeszcze jako student w czerwcu 1891 r. przez ''Société Finno-Ougrienne''. Wyprawa trwała około roku i Wichmann przywiózł z niej zbiór 55 bajek, 560 pieśni, 40 modlitw, 440 zagadek, ok. 100 przysłów i zaklęć, a także rękopis sporządzonego przez dwóch miejscowych nauczycieli słownika jednego z dialektów wotiackich. W lecie 1894 r. wyruszył do Wotiaków po raz drugi. W 1897 r. opublikował swój doktorat o historii wokalizmu pierwszej sylaby w języku wotiackim (udmurckim).
Linia 7:
W 1903 r. opublikował monografię o zapożyczeniach [[język czuwaski|czuwaskich]] w językach permskich. Jest to dzisiaj bodaj najbardziej znana jego praca, nadal wykorzystywana i cytowana.
W październiku 1905 r. wyruszył z żoną na prawie roczną wyprawę do Czeremisów (
W 1920 r. został mianowany profesorem zwyczajnym językoznawstwa [[języki ugrofińskie|ugrofińskiego]].
Wszystkie badania Wichmanna skupiały się na [[Fonetyka|fonetyce]] historycznej i [[Etymologia|etymologii]]. Innymi działami językoznawstwa nie interesował się właściwie wcale (pominąwszy jeden artykuł o czeremiskim słowotwórstwie nominalnym i jeden o fleksji w językach permskich). Najtrwalszym i najwartościowszym elementem jego pracy były niewątpliwie zebrane materiały językowe dające podstawę opisu tych języków w ich stanie z przełomu XIX i XX w.
Jego żona Julia Maria Wichmann (1881–1974, z domu Herrmann, Niemka pochodząca z [[Pančevo|Pančeva]] w [[Wojwodina|Wojwodinie]]) towarzyszyła mężowi w niektórych wyprawach. Wydała książkę o [[Etnografia|etnografii]] Maryjczyków: ''Beiträge zur Ethnographie der Tscheremissen'' (1913).
== Publikacje ==
* ''Zur Geschichte des Vokalismus der ersten Silbe im Wotjakischen'' (1897)
* ''Wotjakische Chrestomathie mit Glossar'' (1901)
* ''Die tschuwassischen Lehnwörter in den permischen Sprachen'' (1903)
* ''Zur Geschichte der finnisch-ugrischen anlautenden Affrikaten'' (1911)
* ''Zur Geschichte der finnisch-ugrischen l-Laute'' (1914)
* ''Nordisk Familiebog'' (1921)
== Literatura ==
* Korhonen, M.: ''Finno-Ugrian language studies in Finland 1828-1918'', Helsinki 1986.
* Stipa, G. J.: ''Finnisch-ugrische Sprachforschung von der Renaissance bis zum Neupositivismus'', Helsinki 1990.
|