Lockheed L-14 Super Electra: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Steinsplitter zamienia link do pliku z MunichAgreement_.jpg na MunichAgreement.jpg. Powód: Robot: Removing space(s) before file extension.
MAx 92 (dyskusja | edycje)
WP:SK, drobne techniczne
Linia 65:
|commons =
}}
'''Lockheed L-14 Super Electra''' - samolot pasażerski i transportowy firmy [[Lockheed Corporation|Lockheed]] zaprojektowany w późnych latach 30. [[XX]] wwieku. Stworzona na bazie [[Lockheed Model 10 Electra|wcześniejszego modelu]], Super Electra stała się jednym z popularniejszych samolotów pasażerskich okresu poprzedzającego wybuch [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. W czasie wojny na jej podstawie stworzono samolot bombowo-patrolowy [[Lockheed Hudson]]. Jednym z najlepiej znanych użytkowników samolotu był premier Wielkiej Brytanii [[Neville Chamberlain]].
 
== Historia ==
Linia 78:
 
== Lockeed Super Electra w Polsce ==
Od 1936 [[Polskie Linie Lotnicze LOT]] użytkowały kilka maszyn Lockheed L-10 Electra. W 1937 zdecydowano się na zakup 10 maszyn nowej, powiększonej wersji. Pierwsze pięć maszyn przypłynęło do Polski na pokładzie transatlantyków [[MS Batory]]<ref name="batory">[http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/85321/e15c68c6c7d66b2e2512954d7d5a3ac5/ NAC]</ref> i [[MS Piłsudski]]<ref name="Piłsudski">[http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/85319/e15c68c6c7d66b2e2512954d7d5a3ac5/ NAC]</ref> w kwietniu i maju 1938<ref name="Barwa">{{cytuj pismo | autor=Adam Jońca |tytuł = |czasopismo =Samoloty linii lotniczych 1931-1939 | seria=Barwa w Lotnictwie Polskim |wolumin = |wydanie = |strony = |data =1985 |wydawca =Wydawnictwa Komunikacji i Łączności |miejsce =Warszawa |issn = |doi = }}</ref>. Maszyny zmontowano na lotnisku w [[Rumia|Rumi]].
 
Władze spółki postanowiły wykorzystać zakup nowoczesnego samolotu propagandowo. Zdecydowano, że ostatnia z maszyn zostanie sprowadzona z fabryki w Burbank do Warszawy drogą lotniczą. Lot odbył się w maju 1938 roku. Załoga w składzie: [[Wacław Makowski (lotnik)|Wacław Makowski]] (dyrektor LOT i pierwszy pilot), Zbigniew Wysiekierski (drugi pilot), Szymon Piskorz (mechanik), Alfons Rzeczewski (radionawigator) oraz Jerzy Krassowski (asystent) wystartowała fabrycznie nowym samolotem z Burbank w Kalifornii 13 maja 1938. Przez [[Mazatlan]], [[Meksyk (miasto)|Meksyk]], [[Gwatemala (miasto)|Gwatemalę]], [[Lima|Limę]], [[Buenos Aires]] i [[Rio de Janeiro]] maszyna dotarła do [[Natal (miasto)|Natalu]] w [[Brazylia|Brazylii]]. Stamtąd w 11 godzin i 10 minut załoga przekroczyła [[Atlantyk]] i wylądowała w [[Dakar]]ze, pokonując rekordowy dystans 3070 kilometrów bez międzylądowań. Następnie trasa wiodła przez [[Senegal]], [[Casablanca|Casablankę]], [[Tunis]] i [[Rzym]], skąd samolot dotarł 5 czerwca bezpośrednio na [[Lotnisko Chopina w Warszawie|lotnisko Okęcie]] w Warszawie. W sumie podczas przelotu z Kalifornii do Polski maszyna spędziła w powietrzu 85 godzin. Przelot na rekordowym dystansie 24.850 km miał znaczenie reklamowe i propagandowe, ale także miał być przygotowaniem do rozpoczęcia w 1940 regularnych lotów transatlantyckich. Plany te pokrzyżował wybuch II wojny światowej.
 
Wkrótce potem LOT stracił dwie maszyny: SP-BNG rozbił się w lipcu 1938 pod [[Câmpulung]] w Rumunii, a SP-BNJ spłonął na lotnisku w [[Bukareszt|Bukareszcie]] niedługo później<ref name="Barwa"/>. By uzupełnić straty, w maju [[1939]] sprowadzono do Polski kolejne cztery Super Electry<ref name="Barwa"/>. W czasie [[wojna obronna|wojny obronnej]] 1939 wszystkie samoloty Lockheed Electra zostały zmobilizowane przez [[Wojsko Polskie II RP|Wojsko Polskie]] i wykonywały loty kurierskie i zaopatrzeniowe. Następnie cztery z nich ewakuowano do Rumunii, gdzie zostały internowane. Jedna maszyna została internowana w [[Tallin]]ie w Estonii. Pozostałe trzy samoloty tego typu (SP-BPM, SP-LMK i SP-BNF) ewakuowano do Francji, gdzie służyły jako samoloty łącznikowe dla polskiej dyplomacji. SP-BPM został zniszczony podczas [[kampania francuska 1940|ataku Niemiec na Francję]] w czerwcu 1940, zaś SP-LMK i SP-BNF odleciały do Wielkiej Brytanii. Tam planowano ich przebudowę na samoloty do zrzutów [[Cichociemni|cichociemnych]], jednak ostatecznie wycofano się z pomysłu i obie maszyny przejęły na własność linie [[British Overseas Airways Corporation|BOAC]].
 
{{Przypisy}}
{{Lockheed i Lockheed Martin}}
 
== Bibliografia ==
* Adam Jońca, "Samoloty linii lotniczych 1931-1939", Barwa w Lotnictwie polskim 3, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności 1985, ISSN 8320605040
 
{{Lockheed i Lockheed Martin}}
 
[[Kategoria:Lockheed Corporation]]