IV wojna syryjska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Półautomatyczne ujednoznacznienie linku z Tyr na Tyr (miasto) przy pomocy Popups
Tilia (dyskusja | edycje)
m drobne
Linia 2:
 
Młody władca miał wielkie ambicje, do których m.in. należała restauracja potęgi państwa z czasów jej założyciela – [[Seleukos I Nikator|Seleukosa I Nikatora]], a chociaż tereny [[Celesyria|Celesyrii]] nie wchodziły w skład monarchii Seleukosa, to jednak jego następcy zawsze rościli do nich pretensje.
Inicjatorem wojny był minister na dworze monarchy seleucydzkiego [[Hermias z Karii]]. Pomimo zagrożenia we wschodniej części państwa w związku z buntem satrapów [[Molon]]a i Aleksandra, nakłonił on młodego Antiocha do działań zaczepnych przeciwko Ptolemeuszom o Celesyrię, [[Fenicja|Fenicję]] i [[Palestyna|Palestynę]]. W 221 r . p.n.e. Antioch pociągnął z armią w kierunku tychże krain, jednakże jego wojska utknęły w przesmyku górskim między górami [[Liban]]u i [[Antyliban]]u, bezskutecznie oblegając dwie blokujące dalsze działania twierdze: Gerrhę i Brochoi. W tym czasie do króla dotarły wieści o klęsce jego dowódców mających stłumić bunty na Wschodzie i o sukcesach rebeliantów, którzy rozszerzali swą władzę dalej na zachód. Sytuacja ta zmusiła Antiocha do przerwania ofensywy przeciwko Lagidom i podjęcia działań w celu zlikwidowania buntu, co mu się udało w toku działań zbrojnych do r. [[220 p.n.e.]]
 
Wznowienie IV wojny syryjskiej nastąpiło w [[219 p.n.e.|219 r. p.n.e.]], a dodatkowym bodźcem do jej podjęcia była oferta głównodowodzącego wojskami ptolemejskimi w Celesyrii, [[Theodotos z Etolii|Theodotosa z Etolii]], który w obawie przed wpływowymi ministrami Ptolemeusza IV Filopatora, [[Sosibios]]em i [[Agatokles z Samos|Agatokles]]em, obiecał Seleukidzie pomoc w zajęciu twierdz fenickich. Po opanowaniu [[Seleucja nad Orontesem|Seleucji]] nad [[Orontes]]em Antioch forsownym marszem ruszył na południe, zajmując, dzięki Theodotosowi, [[Tyr (miasto)|Tyr]] i [[Ptolemais]] – dwie nadmorskie twierdze, wzmacniając jednocześnie swoją flotę wojenną będącymiznajdującymi się tam okrętami. Jeszcze tegoż roku (219 p.n.e.) Antioch kontynuował działania zbrojne, zajmując pomniejsze twierdze w Fenicji, a następnie ruszył w kierunku Egiptu. Nie wkroczył jednak do niego, gdyż zniechęciły go do ofensywy dość drastyczne środki obronne przedsięwzięte przez Ptolemeusza i Sosibiosa, takie jak zasypanie studzien na szlaku do Egiptu i zalanie wschodniej części delty [[Nil]]u przez otwarcie kanałów. Antioch III powrócił do Seleucji nad Orontesem, rozpuścił swoją armię na leża zimowe, a następnie przystąpił do negocjacji z królem Egiptu i jego ministrem, uważając wojnę za wygraną i oczekując ustępstw terytorialnych ze strony Ptolemeusza.
 
Srogo się jednak rozczarował, gdyż przeciągające się negocjacje były niczym innym jak grą na zwłokę władz w Aleksandrii, aby móc w tym czasie przygotować armię do konfrontacji z Seleukidą. Zanim się Antioch spostrzegł, Egipt miał już niemal gotową, całkiem sprawną i zreorganizowaną armię. Oprócz zaciągniętych [[Greckie wojska najemne w starożytności|najemników]], z niemal całego świata greckiego, Sosibios uzbroił Egipcjan na wzór macedoński i stworzył z nich [[falanga (szyk bojowy)|falangę]]. Było to nowatorskie posunięcie, ale jak się okazało skuteczne, chociaż dalsze dzieje państwa [[Ptolemeusze|Lagidów]] pokazały, że było ono bardzo niebezpieczne. W końcu Seleukida, zorientowawszy się, że przeciągające się negocjacje do niczego nie prowadzą, a dają tylko czas Egiptowi na wzmocnienie swych sił, wiosną [[218 p.n.e.|218 r. p.n.e.]] zmobilizował swoje wojska i ruszył znowu na południe w celu całkowitego opanowania terytoriów aż do granic Egiptu. Szlak jego marszu znaczyły zwycięstwa w potyczkach i zajmowanie poszczególnych miast w Fenicji i Palestynie. Na zimę 218/217 r. p.n.e. Antioch pozostał już w Ptolemais, aby, gdy tylko warunki na to pozwolą, błyskotliwie zakończyć wojnę z Egiptem. Finał IV wojny syryjskiej nastąpił [[Bitwa pod Rafią|pod Rafią]] 22 czerwca 217 r. p.n.e. Wojska Selukidy zostały pokonane przez armie Ptolemeusza IV Filopatora, który osobiście brał udział w bitwie.
 
Seleukida po tej klęsce musiał oddać wszystkie zdobyte miasta i twierdze w toku IV wojny syryjskiej, z wyjątkiem Seleucji nad Orontesem, a Ptolemeusze utrzymali swoje panowanie w południowej Syrii, Fenicji i Palestynie jeszcze przez kilkanaście lat - do czasów [[V wojna syryjska|V wojny syryjskiej]].