Bańka spekulacyjna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
poprawki i uzupełnienia |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
'''Bańka spekulacyjna''', '''balon spekulacyjny''', '''bąbel spekulacyjny''' ([[Język angielski|ang.]] ''speculative bubble'', ''market bubble'') określana jest często jako "bańka cenowa", "bąbel spekulacyjny", "balon spekulacyjny", "mania spekulacyjna" – samonapędzający się proces niezrównoważonego wzrostu cen dóbr na [[rynek (ekonomia)|rynku]]. Często związany z "nadaktywnością rynkową", która ma charakter przejściowy. Po okresie stosunkowo szybkiego wzrostu cen dóbr następuje gwałtowny ich spadek, często nazywany "pęknięciem bańki" ([[Krach giełdowy|krachem]]), co najczęściej związane jest z radykalnym spadkiem wartości zasobów wielu [[inwestor]]ów.
Pojawienie się faz [[boom]]u i krachu związane jest ze znanym w teorii systemów mechanizmem [[sprzężenie zwrotne dodatnie|dodatniego sprzężenia zwrotnego]] (tzw. [[Efekt kuli śnieżnej|efektem kuli śnieżnej]]), który w przeciwieństwie do ujemnego sprzężenie zwrotnego, stabilizującego wartość na pewnym poziomie (czyli utrzymującego stabilny stan równowagi), powoduje gwałtowny wzrost (lub spadek) tej wartości.
Linia 17 ⟶ 15:
Zwykle bańki spekulacyjne nie trwają długo. Gdy rozpoczyna się spadek cen akcji, inwestorzy wyprzedają wcześniej nabyte papiery. Następuje wówczas głębokie załamanie rynku i poważne straty wielu [[akcjonariusz]]y oraz okres niskich cen. Istnieje zestawienie grup kryteriów pozwalających na wczesną identyfikację bańki spekulacyjnej<ref name=web3>{{Cytuj stronę|url=http://prnews.pl/analizy/jak-rozpoznac-spekulacyjna-banke-62247.html|tytuł=''Jak rozpoznać spekulacyjną bańkę?''|opublikowany=prnews.pl|data=2011-06-24|data dostępu=2011-06-28}}</ref>.
Samo określenie "bańka" pojawiło się w kontekście kryzysu finansowego powstałego w 1711-1720 w wyniku spekulacyjnej gry na wzrost cen akcji [[Kompania Mórz Południowych|Kompanii Mórz Południowych]] (British South Sea Bubble). Pierwotnie odnosił się do procesu zawyżania kursu akcji, a nie do samego kryzysu firm jaki nastąpił po załamaniu się kursu akcji. Wiele innych procesów szybkiego wzrostu cen nazywanych jest dalej "manią". Chyba najbardziej znana jest wspomniana Tulipomania, gdzie przedmiotem gry były cebulki tulipanów. Tulipany stały się wtedy narzędziem uprawiania hazardu: nie kupowano ich już dla doznań estetycznych i zademonstrowania swojej pozycji, ale dla spodziewanego [[zysk]]u. W nadziei na ogromne zyski ludzie sprzedawali swój dobytek, a niektórzy zaciągali duże kredyty, byle tylko wziąć udział w tej grze. Wtedy też zaczęto zawierać [[kontrakt terminowy|kontrakty terminowe]] na sadzonki tulipanów i nimi handlować. Handlowi tego typu sprzyjała ustawa przyjęta w listopadzie 1636 r. przez holenderski parlament, która zezwalała na zawieranie takich kontraktów bez fizycznej dostawy (tzw. ''futures''). W ten sposób usankcjonowano [[hazard]] umożliwiający czysty zakład o przyszłą cenę cebulek tulipanów. Metafora "manii" jest zatem całkowicie uzasadniona - ceny akcji były zawyżone i kruche, rosły bez żadnego realnego powodu i były stale zagrożone gwałtownymi spadkami.
'''Wielkie bańki spekulacyjne:'''
| |||