Wicekrólestwo La Platy: Różnice pomiędzy wersjami

'''Wicekrólestwo La Platy''' – kolonia [[Hiszpania|hiszpańska]], wydzielona w [[1776]] z [[Wicekrólestwo Peru|Wicekrólestwa Peru]], w celu obrony jego południowych prowincji przed wpływami [[Wielka Brytania|brytyjskimi]] i [[Portugalia|portugalskimi]]. Obejmowała dzisiejsze [[Argentyna|Argentynę]], [[Urugwaj]], [[Paragwaj]], i [[Boliwia|Boliwię]].

 

[[1680]] portugalski gubernator [[Rio de Janeiro]], Manuel Lobo założył fortecę [[Colonia del Sacramento|Colonia]], na dzisiejszym wybrzeżu urugwajskim i uczynił go stolicą utworzonego przez siebie Departamentu Colonii. Głównym tego celem było zapewnienie portugalskiej ekspansji poza Brazylię, łamiąc [[Traktat z Tordesillas]], który stracił znaczenie między [[1580]] a [[1640]], kiedy Hiszpania zajmowała Portugalię. [[José de Garro]] szybko zaatakował i zdobył fort dla Hiszpanii, który jednak [[7 maja]] [[1681]] został zwrócony Portugalii ze względu na Tymczasowy Traktat z Lizbony.

 

W [[1763]] na mocy [[Pokój paryski 1763|Traktatu Paryskiego]] tereny zostały przyznane Hiszpanii.

 

Premier Portugalii [[Sebastião José de Carvalho e Melo|Markiz de Pombal]] w dalszym ciągu zachęcał do zajmowania spornego terytorium. Karol III szybko zareagował na korzystnych warunkach. [[Francja]] i [[Anglia]] z różnych przyczyn pozostały w tym konflikcie neutralne. Cevallos wysłał ostrzeżenie i rozpoczął agresję na Santa Catalina, skąd [[Brazylijczycy]] wcześniej uciekli. Cevallos zdobył ją bez żadnych ofiar w niespełna miesiąc. Następnie płynąc w kierunku Montevideo i Buenos Aires, z pomocą gubernatorowi Vertizowi, odbił Colonię – również bez oporu. Udał się wtedy na wyprawę na [[Rio Grande do Sul]], którą przerwał w [[Maldonado (miasto)|Maldonado]], kiedy został poinformowany o [[Traktat z San Ildefonso (1777)|Traktacie z San Ildefonso]], kończącym działania wojenne na tym obszarze.

 

W tych warunkach [[Karol III Hiszpański]] w kwietniu [[1776]] poprosił byłego gubernatora Rio de La Plata, Cevallosa o obmyślenie strategii bezpieczeństwa i rozwoju regionu. Król miał na myśli sposób podboju Colonii i wysp Santa Catarina na terenie tzw. [[Banda Oriental]] (Brzegu Wschodniego) i modernizację słabo rozwiniętego Buenos Aires. Cevallos rozpoczął wprowadzanie transformacji ustrojowych w kraju włączając wprowadzenie wolnego handlu ustalone [[6 września]] [[1777]] oraz wykorzystanie złóż mineralnych w okolicach [[Potosí]], które wkrótce stały się głównym źródłem dochodów wicekrólestwa. Reformy króla Burbona przyczyniły się w wielkim stopniu do rozwoju obszaru. W latach [[1792]]-[[1796]] miał miejsce bezprecedensowy bum gospodarczy.

 

W początkowych latach [[XIX wiek]]u Buenos Aires stawało się coraz bardziej samowystarczalne, produkując około 600 000 sztuk bydła rocznie (z czego ćwierć była spożywana na miejscu) i znacznie wspierającym rozwój obszarów. Jednak nieuniknione i w końcu rozpoczęte wojny z Wielką Brytanią oznaczały nadejście wielkiego regresu w regionalnej gospodarce, ponieważ komunikacja morska była praktycznie sparaliżowana. Region Górne Peru został obciążony dużymi kosztami administracji i obrony estuarium [[La Plata (estuarium)|Rio de La Plata]], wspieranego dotąd przede wszystkim przez produkcję w Potosi. Na przykład, w pierwszych latach istnienia Wicekrólestwa, około 75% kosztów było pokrywane z przychodów, pochodzących z północy. Górne La Plata (głównie obecny Paragwaj) miało również problemy z administracją z Buenos Aires, w szczególności ze względu na jej monopol w wielu dziedzinach.

 

Północny obszar mimo swej autonomii pozostał pod rządami hiszpańskimi i nosił nieoficjalną nazwę [[Republika Guarani]] od nazwy indiańskiego plemienia [[Guarani|Guaranów]]. Jednak [[15 maja]] [[1811]] w jego wschodniej części proklamowano niepodległy [[Paragwaj]], jako drugie w historii po [[Wenezuela|Wenezueli]], spośród obecnie istniejących, państwo [[Ameryka Południowa|Ameryki Południowej]].

 

'''Lista dependencji Wicekrólestwa La Platy'''

* [[Buenos Aires]]

* [[Moxos]]

 

* [[Pedro Antonio de Cevallos]] (1776-1778)

* [[Juan José de Vértiz y Salcedo]] (1778-1784)