Metamorfizm regionalny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KLBot2 (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (1) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:Q11777650
Linia 1:
'''Metamorfizm regionalny''' – rodzaj metamorfizmu obejmujący najwięcej rodzajów skał wyjściowych, oraz zachodzący na największych obszarach, nawet do wielu tysięcy km². Zachodzi w warunkach podwyższonej temperatury i ciśnienia, zarówno [[ciśnienie hydrostatyczne|hydrostatycznego]], jak i [[ciśnienie kierunkowe|ciśnienia kierunkowego]] ([[Ciśnienie kierunkowe|stressu]]) działającego w płytkich strefach [[litosfera|litosfery]]. Metamorfizm regionalny zachodzi w wyniku pogrążania się rozległych kompleksów skalnych w głąb [[litosfera|litosfery]], np. podczas kompakcji i osiadania osadów na dnach [[zbiornik sedymentacyjny|zbiorników sedymentacyjnych]] (czas spokoju tektonicznego poprzedzający [[fałdowanie]]), oraz jak i w czasie fałdowań w [[strefa orogeniczna|strefach orogenicznych]]. Wraz z głębokością rośnie temperatura i ciśnienie. Zatem przeobrażenia zachodzą w bardzo rozległym zakresie PT (temperatury od 200 do 1000 °C i ciśnienia od 0,1 do 1,5 [[paskal|GPa]]). Warunki te odpowiadają określonym [[facje metamorfizmu|facjom metamorficznym]] jak np. [[Facje metamorfizmu|facji zeolitowej]], [[Facje metamorfizmu|glaukofanowej]], [[Facje metamorfizmu|zieleńcowej]], [[Facje metamorfizmu|amfibolitowej]] i [[Facje metamorfizmu|granulitowej]]. Poniżej strefy objętej m.r. zachodzą procesy klasyfikowane jako [[ultrametamorfizm]], natomiast występujące i powstałe tam skały nazywają się [[migmatyt]]ami.
 
=== Rodzaje metamorfizmu regionalnego ===
* '''Metamorfizm dynamotermiczny''' - jest rodzajem m.r. zachodzącym na różnych głębokościach w czasie ruchów tektonicznych. Zmaiany zachodzą pod wpływem podwyższonych ciśnień i temperatur wzrastających wraz z głębokością. Warunki odpowiadają facjom: [[Facje metamorfizmu|zieleńcowej]], [[Facje metamorfizmu|amfibolitowej]] i [[Facje metamorfizmu|granulitowej]].
* ''' Metamorfizm pogrzebany''' (''ukryty, zakryty'') - zachodzi na dużych głębokościach podczas ruchów obniżających dna [[zbiornik sedymentacyjny|zbiorników sedymentacyjnych]] bez udziału [[ruchy tektoniczne|ruchów tektonicznych]]. Przeobrażenia są spowodowane działaniem dość wysokich [[ciśnienie hydrostatyczne|ciśnień litostatycznych]] oraz wysokich temperatur w przedziale ok. 200-400 °C. Warunki odpowiadaja [[facje metamorfizmu|facji]] [[Facje metamorfizmu|zeolitowej]] i [[Facje metamorfizmu|glaukofanowej]].
Linia 16:
* [[Skały metamorficzne]]
 
=== Literatura uzupełniająca ===
* Kozłowski K., [[Jerzy Żaba|Żaba J.]], Fediuk F.: ''Petrologia skał metamorficznych''. Wyd. [[Uniwersytet Śląski|Uniwersytetu Śląskiego]], [[Katowice]] 1986 r.
* Jaroszewski W., Marks L., Radomski A.: ''Słownik geologii dynamicznej''. Wydawnictwo geologiczne, Warszawa 1985 r.