Nezahualcoyotl: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: porządkowanie poziomów nagłówków
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{inne znaczenia|władcy Texcoco|[[Nezahualcoyotl (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
'''Nezalhualcoyotl''' (Netzahualcoyotl) ("Nienasycony Kojot") ([[1402]] - [[1472]]) w czasach prekolumbijskich król - mędrzec, władca Texcoco, uczestnik trójprzymierza ([[Tenochtitlan]] - Texcoco - Tacuba).
 
 
== Wczesne życie ==
{{sekcja stub}}
== Osiągnięcia ==
 
Nezahualcoyotl uznawany jest za stworzyciela tak zwanego "Złotego wieku" w Texcoco. Był twórcą prawa, założycielem stypendiów, promotorem kultury i wysokich norm obyczajów, które były wzorem dla innych ówcześnie żyjących plemion. Nezahualcoyotl zaprojektował zasady prawa opartego na podziale władzy, która tworzyła radę finansów, wojny, sprawiedliwości i kultury oraz muzyki. Pod jego okiem w Texcoco zbudowano obszerną bibliotekę, która' niestety nie przetrwała hiszpańskiego podboju. On też założył akademię muzyki skupiającą w swoich murach wszystkich godnych artystów z całego regionu [[Mezoameryka|Mezoameryki]].
 
Linia 12 ⟶ 10:
 
== Religia ==
 
U wykształconej klasy dygnitarzy, kapłanów i władców istniało przekonanie, że u początku wszystkiego był jeden, potężny twórca wszechrzeczy, swoiście dwoisty, jednoczący w sobie pierwiastek żeński i męski. Dopiero ów jedyny, pierwotny bóg ([[Ometeotl]]) stworzył świat cały, a więc przyrodę, życie, zwierzęta i ludzi a zarazem stworzył innych bogów podrzędnych. Bóg ten według nich, nie potrzebował odrębnego miejsca dla oddawania mu czci. Wręcz odwrotnie - powinno się go wzywać i otaczać kultem wszędzie, w każdym zakątku ziemi, jako najwyższą, niewidzialną i niewyobrażalną istotę górującą nad człowiekiem i całym światem. Człowiek powinien przez całe życie poszukiwać go, wzywać i prosić o pomoc, starając się zbliżyć do bóstwa drogą wyboru takiego sposobu życia, który umożliwiałby mu dotarcie do wyższych sfer życia duchowego. Głównym przedstawicielem takiego spojrzenia na sprawy religii był Netzahualcoyotl. Oddawał on cześć jednemu, niewyobrażalnemu i niewidzialnemu Bogu -Stwórcy, zwanemu Tloque Nahaque („Mający Wszystko w Sobie”), Moyocoyani („Tym Który Sam się Stwarza”) lub Ipalnemahuam („Ten, Którym Wszyscy Żyjemy”)-aspekty boga Ometeotl. Swoje wierzenia pragnął rozpowszechnić wśród swojego ludu, lecz szybko zorientował się, że narzucenie innej koncepcji religijnej stanowiłoby zbyt duży wstrząs pojęciowy. Swoje wierzenia w sferze prywatnej narzucił jedynie wśród swej rodziny. Hiszpański kronikarz [[Clavijero]] pisał:
 
Linia 26 ⟶ 23:
 
== Poezja Nezalhualcoyotla ==
 
Nezalhualcoyotl znany był z pisania licznych wierszy i poematów. Niektóre z nich zostały przetłumaczone przez jego wnuka Juan Bautista de Pomar.
 
Linia 39 ⟶ 35:
 
== Zapis i potomkowie ==
 
Nezahualcoyotl zmarł 4 czerwca 1472. Miał wiele konkubin i szacuje się, że spłodził 110 potomków. Po jego śmierci tron przejął jego syn Nezahualpilli jako tlatoani Texcoco.
 
Linia 45 ⟶ 40:
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę | nazwisko=Frankowska | imię=Maria | tytuł=Mitologia Azteków | wydawca=WydawnictwoWydawnictwa Artystyczne i Filmowe | miejsce=Wikipedia | rok=1987 | isben=83-221-0280-1 | odn=tak}}
* {{cytuj książkę | nazwisko=Vaillant | imię=George | tytuł=Aztekowie z Meksyku | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa | rok=1965 | isben= | odn=tak}}
* {{cytuj książkę | nazwisko=Curyło-Gonzalez | imię= Irena| tytuł=Człowiek i świat wartości w Mezoameryce | wydawca=Scholar | miejsce=Warszawa | rok=2001 | isben= 83-88495-29-1| odn=tak}}
* {{cytuj książkę | nazwisko=Leach | imię=Marjorie | tytuł=Uniwersalny leksykon bóstw | wydawca= Atena| miejsce=Poznań | rok=1998 | isben=83-85414-30-4 | odn=tak}}
 
 
{{Władca-Texcoco||lata=[[1431]]-[[1472]]|poprzednik=[[Ixtlilxochitl Ome Tochtli]]|następca=[[Nezahualpilli]]}}