Hererowie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kelvin (dyskusja | edycje)
nowe linki i popr., drobne merytoryczne
Linia 7:
 
== Język ==
Język Herero ([[Język herero|otjiherero]]) jest południowo-środkowym językiem bantu z kongo-nigerskiej rodziny języków. Grupa języków otjiherero obejmuje wiele dialektów, w tym [[oluthimba]] lub [[otjizemba]] (dialekt z Angoli), które różnią się przede wszystkim fonologią. Inne dialekty to [[otjihimba]] i [[otjikuvale]]; wszystkie dialekty różnią się od standardowych, z wyjątkiem języka mbanderu, który jest identyczny jak standardowy język Herero używany w namibijskich mediach a także jako przedmiot w szkołach.
 
== Historia ==
{{osobny artykuł|Ludobójstwo Herero i Namaqua}}
[[Plik:Hereros ende 19 jahrhundert.jpg|mały|Herero w tradycyjnych strojach. Koniec XIX w.]]
W ciągu XVII i XVIII wieku Herero migrowali z rejonów wschodniej Afryki na tereny dzisiejszej Namibii. Osiedlając się na trawiastych terenach zaczęli zajmować się [[pasterstwo|pasterstwem]]. Początkowo zamieszkiwali rejony obecnego Kaokoland nad rzeką [[Kunene (rzeka)|Kunene]]. Na początku XIX wieku lud Nama z [[Republika Południowej Afryki|Republiki Południowej Afryki]], który był już w posiadaniu broni palnej, wkroczył na ich ziemie. Początkowo Nama zaczęli wypierać Herero, co doprowadziło do wojny między dwiema grupami. W tym czasie duża liczba Herero przeprawiła się przez rzekę Kunene szukając schronienia w Angoli. Zwrócili się do plemienia buszmeńskiego Ngambwe z prośbą o odstąpienie pastwisk. Od tamtej pory nazywano ich ovaHimba, co w wolnym tłumaczeniu znaczy "lud żebraczy". Wtedy też (w 1870 r.) doszło do rozszczepienia plemienia. Ostatecznie Nama i Herero weszły w okres wymiany kulturalnej. Pod koniec XIX wieku pierwsi Europejczycy zaczęli wkraczać na tereny Namibii. W [[Damaraland]] niemieccy osadnicy nabyli nieruchomości od Herero w celu ustalenia gospodarstw. W 1883 r. kupiec Franz [[Adolf Eduard Lüderitz]] zawarł umowę z tubylcami. Wymiana później stała się podstawą niemieckich rządów kolonialnych. Terytorium przekształciło się w niemiecką kolonię pod nazwą Niemiecka Afryka Południowo-Zachodnia. Wkrótce potem wybuchł konflikt między kolonistami niemieckimi a pasterzami Herero z powodu sporów o dostęp do ziemi i wody, ale również z prawnej dyskryminacji rdzennej ludności przez białych imigrantów. Na początku XX w. Herero razem z Himba byli ofiarą eksterminacyjnej polityki prowadzonej przez [[Schutztruppe]], niemieckie wojska kolonialne pod dowództwem [[Lothar von Trotha|Lothara von Trothy]]. Po przegranej bitwie pod Warterbergiem Herero wycofali się na pustynię [[Kalahari]], gdzie wielu umarło z pragnienia, podczas gdy niemieckie patrole strzegły źródeł wody strzelając do zbliżających się tubylców. Szacuje się, że z 80  000 w roku 1900 pozostało tylko 16  000 w roku 1905. W setną rocznicę tego ludobójstwa niemiecka minister współpracy gospodarczej [[Heidemarie Wieczorek-Zeul]] oddała cześć pomordowanym i przeprosiła za zbrodnie w imieniu Niemców.
{{osobny artykuł|Ludobójstwo Herero i Namaqua}}
 
== Strój ==