|
Najbardziej znane strajki szkolne (na ziemiach polskich):
* strajki szkolne w [[zabór pruski|zaborze pruskim]] (1901-19071901–1907):
** [[Strajk dzieci wrzesińskich|strajk uczniów we Wrześni]] w latach [[1901]]–[[1902]]1901–1902 głównie w proteście przeciwko modlitwie i nauce religii w [[język niemiecki|języku niemieckim]];
** strajk szkolny w [[Wielkopolska|Wielkopolsce]] i na [[Pomorze Gdańskie|Pomorzu Nadwiślańskim]] w [[1906]] i [[1907]] r., wywołany zakazem używania języka polskiego na lekcjach religii w [[szkoła ludowa|szkołach ludowych]] (podstawowych) w [[Poznańskie]]m i na [[Pomorze|Pomorzu]];
* [[strajk szkolny (1905)|strajki szkolne]] w [[Królestwo KongresowePolskie (kongresowe)|Królestwie Polskim]] w czasie [[Rewolucjarewolucja 1905 roku w Królestwie Polskim|rewolucji 1905-19061905–1906]]: żądano wprowadzenia polskiego języka nauczania, zniesienia ograniczeń narodowych i wyznaniowych oraz policyjnego nadzoru nad młodzieżą; zakończone wprowadzeniem języka polskiego w nauczaniu religii, w nauczaniu języka polskiego (jako języka krajowego) oraz zgodą na wprowadzenie języka polskiego jako języka wykładowego w szkołach prywatnych (w związku z wykorzystaniem tego ostatniego prawa niektóre szkoły utraciły uprawnienia szkół państwowych);
** [[strajk szkolny w Kielcach (1905)]], należący do najlepiej przeprowadzonych wystąpień w Królestwie Polskim;
* wystąpienia młodzieży w obronie lekcji religii w szkołach oraz krzyży w klasach (walka o krzyże) w okresie [[Polska Ludowa|Polski Ludowej]].
== Zobacz też ==
* [[Rąty]] -– w [[1906]] miejsce protestu [[Kaszuby|kaszubskiego]] przeciw nauczaniu religii w języku niemieckim. Doszło do bojkotu lekcji religii po [[język niemiecki|niemiecku]]. Miejscowi [[Kaszubi]] domagali się nauczania po polsku. Strajk szkolny rozszerzył się na cały ówczesny powiat kartuski i [[zabór pruski|zaborczą]] prowincję [[Prusy Zachodnie]]. Doszło do licznych represji (powiązanych z wysokimi grzywnami pieniężnymi i masowymi zwolnieniami Kaszubów z pracy) ze strony sądownictwa pruskiego zaborcy.
* [[Kasparus]] -– miejsce dramatycznego w skutkach strajku szkolnego miejscowych [[Kociewie|Kociewiaków]]. Po wprowadzeniu w tamtejszej szkole zajęć religii w [[język niemiecki|języku niemieckim]], doszło do starć rodzicowrodziców z pruskimi nauczycielami oraz żandarmerią. Wielu mieszkańców zostało ukaranych więzieniem lub wysokimi grzywnami, co doprowadziło wiele rodzin do ubóstwa. W 55 rocznicę strajku został postawiony pomnik ku czci Obrońców Mowy Polskiej.
* "„[[Wizja lokalna 1901]]"” -– film [[Filip Bajon|Filipa Bajona]] o strajku we Wrześni
*" „[[Młody Las (film)|Młody las]]"” -– film [[Józef Lejtes|Józefa Lejtesa]] z 1934 r. o strajku szkolnym w zaborze rosyjskim w 1905 r.
* "Strajk„Strajk szkolny"szkolny” -– wczesne opowiadanie [[Maria Dąbrowska|Marii Dąbrowskiej]] o strajku w szkołach [[Kalisz|kaliskich]] w 1905 r.
* [[germanizacja]]
* [[rusyfikacja]]
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.sdw.icpnet.pl/historia.html Strajk dzieci we Wrześni w 1901 r.]
* [http://www.magwil.lt/archiwum/2001/mww5/maj7.htm 100-lecie czynu dzieci wrzesińskich]
* [http://www.dobrcz.pl/index.php?dzial=221&id_art=292 Wspomnienia Joanny Świetlik, uczestniczki strajku szkolnego w Wudzynie 1906-1907w latach 1906–1907]
* [http://www.pwsz.edu.pl/page.php?mn=4&p=20&id=28&ida=53 Elżbieta Olender, 100-lecie strajków szkolnych w leszczyńskiemLeszczyńskiem]
* [http://www.wladyslaw.edu.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=118&Itemid=183 Udział uczniów Gimnazjum praskiego w strajku szkolnym 1905 roku]
* [http://www.info.kalisz.pl/szkola/rivcz3.htm Męskie Gimnazjum Klasyczne w Kaliszu (1866-19141866–1914) - informacje o strajku w 1905 r.]
[[Kategoria:Historia oświaty]]
| 