Ulica Wiertnicza w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

'''Ulica Wiertnicza w Warszawie''' – odcinek jednej z głównych arterii [[Warszawa|warszawskiego]] [[Mokotów|Mokotowa]], część [[Wisłostrada|Wisłostrady]] o długości 1630 m, główna ulica [[Wilanów|Wilanowa]]. Od północy jest przedłużeniem [[Ulica Powsińska w Warszawie|ul. Powsińskiej]] w kierunku [[Pałac w Wilanowie|Pałacu w Wilanowie]], po czym przechodzi w ul. Przyczółkową w kierunku [[Konstancin-Jeziorna|Konstancina]]. Ulica jest dwujezdniowa z dwoma lub trzema pasami ruchu w każdą stronę. Wzdłuż ulicy planowana jest ścieżka rowerowa<ref name="W">{{cytuj stronę r| url = http://warszawa.wikia.com/wiki/Ulica_Wiertnicza | tytuł = Ulica Wiertnicza na stronie wikia.com| data dostępu = 2011-10-25W}}</ref>.

W 1891 roku [[Henryk Huss]], inżynier i Wiktor Magnus, specjalista od parcelacji, założyli spółkę w celu budowy kolejki do Wilanowa. [[Piaseczyńska Kolej Wąskotorowa|Wilanowska Kolej Wąskotorowa]] została uruchomiona w 1892 roku, jej tory biegły wzdłuż [[Bernardyńska Woda w Warszawie|Kanału Bernardyńskiego]] (tam, gdzie dziś biegnie ulica Przy Bernardyńskiej Wodzie) do ul. Powsińskiej. Wilanów na przełomie wieków był celem niedzielnych wycieczek Warszawiaków. Od 1894 roku wygodna [[Kolej wąskotorowa|kolejka wąskotorowa]] woziła wycieczkowiczów z [[Plac Unii Lubelskiej w Warszawie|Placu Unii Lubelskiej]] ul. Powsińską, okrążając fort, przez Wilanów i [[Konstancin-Jeziorna|Konstancin]] do [[Piaseczno|Piaseczna]]<ref>{{cytuj stronęr| url = http://www.stalus.iq.pl/show.php/idc/8 | tytuł = Przewodnik po Warszawie (do 1944 roku) – Kolej wilanowska | data dostępu = 2010-03-23| autor = | opublikowany = | praca = | data = | język =PW}}</ref>.

Wilanowska kolejka dojazdowa w 1936 roku stała się częścią kolejki grójeckiej. Na odcinku ulicy Wiertniczej był przystanek "Święty„Święty Jan"Jan” (w miejscu dzisiejszego skrzyżowania z Augustówką). Nazwa pochodziła od figury [[Jan Nepomucen (duchowny)|Św. Jana Nepomucena]], która stała w tym miejscu<ref name="{{r|W"/>}}.

Południowe dzielnice Warszawy, w tym [[Czerniaków]] i [[Siekierki (Warszawa)|Siekierki]] zostały przyłączone do Warszawy w 1916 roku. Ulica Powsińska na odcinku na południe od ulicy św. Bonifacego została przebita po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]], powodując, że ulica Wiertnicza stała się ważną trasą komunikacyjną. Ulica Wiertnicza znalazła się w granicach Warszawy w 1951 roku, przyjmując swoją obecną nazwę. W latach 70. XX wieku ulica ta stała się częścią [[Wisłostrada|Wisłostrady]].

Do początku lat 90. XX wieku ulica Wiertnicza zaczynała się przy dzisiejszej ulicy Vogla, kilkaset metrów dalej na południe niż obecnie i w pobliżu pałacu w Wilanowie miała przebieg obecną ulicą Stanisława Kostki Potockiego, ok. 100 m na wschód od obecnego przebiegu ulicy Przyczółkowej). Dopiero potem odcinek od Vogla do Kolegiackiej przemianowano na Stanisława Kostki Potockiego, co widać po numeracji posesji, które rozpoczynają się na Wiertniczej teraz od numeru 26 (na Stanisława Kostki Potockiego zachowały się numery od 1 do 24)<ref name="{{r|W"/>}}. Np. Kuźnia Królewska ma adres Stanisława Kostki Potockiego 24, ale w starszych opracowaniach pojawia się jako Wiertnicza 1. Również inne obiekty kompleksu pałacowego mają w starszych opracowaniach adres Wiertnicza 1 (z kolejnymi literami) lub 2 (z kolejnymi literami), np. w [[Zabytki Warszawy#Wilanów|ewidencji zabytków Warszawy]].

Północny koniec ulicy Wiertniczej to zwyczajowa granica między Sadybą a Wilanowem. W tym miejscu przebiega również granica między dzielnicami: [[Mokotów|Mokotowem]] i Wilanowem (ulicami [[Ulica Augustówka w Warszawie|ulicami Augustówka]] i Goplańską).

* [[Plik:Obiekt zabytkowy.svg|10px|zabytek]] Stanisława Kostki Potockiego 24 (Wiertnicza 1) – pierwotnie królewska [[kuźnia]] w Wilanowie najprawdopodobniej zlokalizowana była w drewnianym budyneczku, w XVIII wieku kuźnię wymurowano. Zbudowana została na planie prostokąta. Budynek ma wysoki [[Dach czterospadowy|czterospadowy dach]], a powierzchnia pozwalała pomieścić w swojej przestrzeni – palenisko kowalskie, warsztat [[kołodziej]]ski, wozownię oraz mieszkania kowala. Obecnie w budynku znajduje się restauracja "Kuźnia"„Kuźnia”.

* [[Plik:Obiekt zabytkowy.svg|10px|zabytek]] [[Cmentarz w Wilanowie]] – u zbiegu ulic Wiertniczej i Wilanowskiej, po stronie zachodniej. Na skwerze przy cmentarzu znajduje się tablica z czarnego granitu umieszczona na głazie narzutowym. Pod znakiem [[Zgrupowanie Pułku Baszta|pułku AK "Baszta"„Baszta”]] i [[Batalion „Oaza”|batalionu AK "Oaza"„Oaza”]] umieszczono napis: "''W dniach 15-21 sierpnia 1944 roku przez kordon wojsk niemieckich w Kabatach, Ursynowie i Wilanowie przebijały się z Lasów Chojnowskich oddziały powstańcze [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]]. W nocnym boju 18/19 sierpnia w grupie odsieczy "Grzymała"„Grzymała” przedarli się na Sadybę żołnierze kompanii K 1, K 3 i O 2 pułku AK "Baszta"„Baszta” gr. art. "Granat"„Granat” kompanii "Gustaw"„Gustaw”, "Krawiec"„Krawiec”, "Legun"„Legun” i ckm bat. "Oaza"„Oaza”. Wśród poległych w walce zginęli d cy odsieczy ppłk [[Mieczysław Sokołowski]] "Grzymała"„Grzymała” i cichociemny kpt. [[Julian Kozłowski]] "Cichy"„Cichy” z Sadyby. Cześć Ich Pamięci! Towarzysze broni – władze i społeczeństwo Wilanowa 27 września 1998 r."<ref name="NPW">''{{cytuj stronę r| url = http://www.ibprs.pl/ak_obroza_kampinos/358.html | tytuł = Na przedpolu Warszawy – VII Obwód "Obroża" Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej | data dostępu = 2011-10-25NPW}}</ref>.

* [[Plik:Obiekt zabytkowy.svg|10px|zabytek]] Wiertnicza 27 – budynek neorenesansowy, mieszczący dawniej zajazd, kilkakrotnie przebudowany. Wzniesiono go według projektu [[Franciszek Maria Lanci|Franciszka Marii Lanciego]] w 1850. Został odbudowany w 1969 i przeznaczony na lokal użytkowy. W ścianę budynku została wmurowana tablica z piaskowca: "''W akcji odwetowej "Wilanów"„Wilanów” w dniu 26.IX.1943 r. żołnierze Kedywu Komendy Głównej AK zdobyli wartownię żandarmerii hitlerowskiej znajdującą się w tym miejscu. Stoczyli walkę z lotnikami niemieckimi w parku wilanowskim. Zniszczyli posterunek żandarmerii na szosie powsińskiej oraz wykonali akcję w Kępie Latoszkowej"<ref name="''{{r|NPW"/>}}. Obecnie w budynku tym mieszczą się:

** Restauracja "Wilanów"„Wilanów”

* Wiertnicza 31 – poczta (urząd pocztowy Warszawa 96), dawniej stacja Wilanowskiej Kolei Wąskotorowej. W okolicy budynku znajduje się wolnostojąca tablica na podmurówce z piaskowca z napisem: "''Stąd w styczniu 1945 roku 14 pp Ludowego Wojska Polskiego dokonał natarcia na wojska hitlerowskie i uniemożliwił im wysadzenie w powietrze Belwederu"<ref name="''{{r|NPW"/>}}.

* Wiertnicza 35 – restauracja [[McDonald'sMcDonald’s ]]

* Wiertnicza 58 – [[Ambasada Białorusi w Polsce|ambasada Białorusi]]

* Wiertnicza 94 – hotel "Rezydencja„Rezydencja Parkowa"Parkowa”

* Wiertnicza 96 – restauracja "Castello"„Castello”

* Wiertnicza 102 – restauracja "Ohh„Ohh! Sushi & Grill Seoul Garden"Garden”

* Wiertnicza 107 – Hotel "Masuria"„Masuria”

Tuż przy wejściu do budynku ITI znajduje się parę razy przenoszona (m.in. w wyniku budowy Wisłostrady) rzeźba Św. Jana Nepomucena z XIX wieku. Początkowo figura stała na kompletnym pustkowiu, mając za plecami kanałek łączący [[Rezerwat przyrody Jeziorko Czerniakowskie|Jeziorko Czerniakowskie]] z [[Jezioro SilankaSielanka|Sielanką]], będącymi pozostałościami po dawnym rozlewisku [[Wisła|Wisły]]. W 1905 roku pojawiły się tory kolejki wąskotorowej, a znajdujący się w tym miejscu przystanek nazwano nawet "Święty„Święty Jan"Jan”. Od lat 90. XX wieku tłem dla figury św. Jana jest nowy biurowiec ITI<ref name="N">{{cytuj stronę r| url = http://nepomuki.pl/nepomuk/warszawa.htm | tytuł = Warszawskie Nepomuki, podstrona Nepomuków Mazowieckich – Jan Wilanowski | data dostępu = 2011-10-25N}}</ref>.

Figura ta została uwieczniona w filmie [[Krzysztof Kieślowski|Krzysztofa Kieślowskiego]] "„[[Krótki film o zabijaniu]]"”. To w drogę prowadzącą na nadwiślańskie mokradła i pola skręca taksówka z Jackiem i kierowcą. Tam bohater filmu dokonuje odrażającej zbrodni<ref>{{cytuj pismo r| url = http://nepomuki.pl/nepomuk/zw19-12-2003.htm | tytuł = Święty Jan Nepomucen | czasopismo = [[Życie Warszawy]] | data = 2003-12-19 | autor = Krzysztof Piesiewicz | autor link = Krzysztof Piesiewicz |data dostępu = 2011-10-25ZW}}</ref>.

{{Przypisy}}|1=