Eyrbyggja saga: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz” za pomocą gadżetu CzyWiesz
D kuba (dyskusja | edycje)
dr. red.
Linia 4:
'''Eyrbyggja saga''' (''Saga o mieszkańcach Eyri'') – XIII-wieczna [[Islandia|islandzka]] [[Saga (literatura)|saga]] opisująca historię długiej waśni pomiędzy dwoma nordyckimi wodzami, Snorrim Goðim i Arnkelem Goðim. Postać Snorriego pojawia się także w ''[[Saga o Gislim|Sadze o Gislim]]'' (był on siostrzeńcem głównego bohatera) oraz w ''[[Saga o Njalu|Sadze o Njalu]]'' i ''[[Saga rodu z Laxdalu|Sadze rodu z Laxdalu]]''.
 
''Eyrbyggja saga'' nie jest napisana w tak artystyczny sposób jak chociażby ''[[Saga o Egilu]]'', czy ''Saga o Njalu'', ale niemniej jednak jest cenna z kilku innych powodów. Zawiera bowiem opisy zarówno historyczne jak i folklorystyczne: stare rytuały, pogańskie praktyki, przesądy i wierzenia<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.islandia.org.pl/literatu.html | tytuł = O staroislandzkiej literaturze i jej znaczeniu przy odtworzeniu mitologii Skandynawii | data dostępu = 2014-11-15 | autor = Anna Wojtyńska | opublikowany = islandia.org.pl | język = pl}}</ref>. Znajduje się w niej też kilka odniesień do kolonizacji [[Grenlandia|Grenlandii]], wzmianka o wyprawie do [[Winlandia|Winlandii]] oraz podróż Guðleifra Guðlaugssona i jego ludzi do [[Irlandia Wielka|Irlandii Wielkiej]].
 
== Charakterystyka ==
Linia 20:
Snorri był jednym z wikińskich wodzów, którego autor sagi przedstawił jako mądrego i roztropnego człowieka. Główna część tekstu skupia się wokół jego życia i tego jak przeszedł z pogaństwa na chrześcijaństwo, które ogłosił oficjalną religią Islandii. Zezwolił także na wznoszenie chrześcijańskich kościołów na półwyspie Snæfellsnes<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.sagadb.org/eyrbyggja_saga | tytuł = Eyrbyggja saga – chapter 15 | data dostępu = 2014-11-15 | opublikowany = sagadb.org | język = en}}</ref>.
 
Jednak Snorri nie zawsze kierował się chrześcijańskimi wartościami. Rozdział 37. opisuje, jak to razem ze swoimi przybranymi braćmi zabija on innego wikińskiego wodza – Arnkela, gdy ten pracuje w swoim gospodarstwie. Winni stają przed sądem, ale tylko jeden z nich, Thorleif Thorbrandsson zostaje skazany<ref name="przypis1">{{cytuj stronę | url = http://www.sagadb.org/eyrbyggja_saga | tytuł = Eyrbyggja saga – chapter 37 | data dostępu = 2014-11-15 | opublikowany = sagadb.org | język = en}}</ref>. Później Snorri staje po stronie swoich przybranych braci, gdy ci toczą waśnie z rodziną Thormoda Thorlakssona. Razem z nimi bierze udział w kilku bitwach, a podczas jednej z nich ratuje im życie, gdy zostają ranni. Ostatecznie jednak zostaje zawarty pokój, za sprawą Snorriego, który zaręcza swoją córkę z synem Thormoda Thorlakssona. Po unormowaniu się sytuacji między zwaśnionymi stronami, Snorri podejmuje próbę zabicia Bjorna Asbrandssona, który miał romans z jego siostrą Thurid, gdy ta była w związku z Thoroddem, który on zaaranżował. Bjornowi udaje się ujść z życiem, ale zostaje zmuszony do opuszczenia Islandii<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.sagadb.org/eyrbyggja_saga | tytuł = Eyrbyggja saga – chapter 47 | data dostępu = 2014-11-15 | opublikowany = sagadb.org | język = en}}</ref>.
 
W późniejszych latach Snorri z powodzeniem przeciwstawia się Ospakowi Kjallakssonowi – wikingowi, który z grupą swoich ludzi regularnie napada i plądruje okoliczne posiadłości. W końcu udaje się zabić wszystkich grabieżców, łącznie z Ospakiem. Oszczędzony zostaje jedynie jego syn, któremu Snorri pozwala zachować gospodarstwo ojca<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.sagadb.org/eyrbyggja_saga | tytuł = Eyrbyggja saga – chapter 62 | data dostępu = 2014-11-15 | opublikowany = sagadb.org | język = en}}</ref>.
Linia 28:
 
=== Eryk Rudy ===
Saga wspomina również o odkryciu Grenlandii przez [[Eryk Rudy|Eryka Rudego]]. Miał on tam mieszkać przez trzy zimy, a następnie powrócić na Islandię. Po kolejnej zimie wyruszył znów, by osiąść tam na stałe. W tekście brak informacji, kiedy dokładnie miało to miało miejsce, ale niektóre przesłanki, które sugerują, że było to czternaście lat przed tym, jak Snorri ogłosił chrześcijaństwo oficjalną religią Islandii<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.sagadb.org/eyrbyggja_saga | tytuł = Eyrbyggja saga – chapter 24 | data dostępu = 2014-11-15 | opublikowany = sagadb.org | język = en}}</ref>.
 
{{Przypisy}}