Schizma moechiańska: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Studite.jpg|thumb|Teodor Studyta]]

'''Schizma moechiańska''' – kontrowersja teologiczna w Kościele wschodnim na przełomie [[VIII wiek|VIII]] i [[IX wiek]]u, wybuchła wokół kwestii legalności powtórnego zawarcia związku małżeńskiego przez cesarza [[Konstantyn VI (cesarz bizantyński)|Konstantyna VI]]<ref>{{Cytuj książkę| autor = John Meyendorff| tytuł = Teologia bizantyjska| wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego| miejsce = Kraków| rok = 2007| isbn = 978-83-233-2287-0| strony = 42}}</ref>.

 

W roku 795 młody cesarz rozwiązał zaaranżowane kilka lat wcześniej przez jego matkę małżeństwo z żoną Marią, a następnie ożenił się powtórnie ze swoją kochanką. Drugie małżeństwo władcy, zawarte z naruszeniem praw kościelnych, spotkało się z opozycją części Kościoła, związanej z klasztorem [[Studion]] i osobami [[Platon z Sakkoudionu|Platona z Sakkoudionu]] oraz [[Teodor Studyta|Teodora Studyty]]. Ogłosili oni, iż cesarz popełnił grzech [[cudzołóstwo|cudzołóstwa]] (gr. μοιχεία, stąd nazwa ''schizma moechiańska'' tj. cudzołożna)<ref>{{Cytuj książkę| autor = Waren Treadgold| tytuł = A History of the Byzantine State and Society| wydawca = Stanford University Press| miejsce = Stanford| rok = 1997| isbn = 0-8047-2421-0| strony = 422}}</ref><ref>{{Cytuj książkę| autor = Timothy E. Gregory| tytuł = A History of Byzantium| wydawca = Willey-Blackwell Publishing| miejsce = Chichester| rok = 2010| isbn = 978-1-4051-8471-7| strony = 216}}</ref>. Poparcia mnichom udzieliła matka Konstantyna, cesarzowa [[Irena (cesarzowa bizantyńska)|Irena]]. Z kolei patriarcha Konstantynopola [[Tarazjusz (patriarcha Konstantynopola)|Tarazjusz]] zajął niezdecydowane stanowisko – odmówił przewodniczenia ceremonii ślubnej, ale pomimo nacisku mnichów nie potępił ani cesarza, ani kapłana Józefa, który udzielił mu ślubu<ref>{{Cytuj książkę| autor = Steven Runciman| tytuł = Teokracja bizantyjska| wydawca = Wydawnictwo „Książnica”| miejsce = Katowice| rok = 2008| isbn = 978-83-245-7650-0| strony = 105}}</ref>. W odpowiedzi na ogłoszenie popadnięcia Konstantyna i Tarazjusza w [[ekskomunika|ekskomunikę]], cesarz zamknął klasztor w Studion, uwięził Platona, zaś Teodora zesłał do [[Saloniki|Tesaloniki]]<ref>{{Cytuj książkę| autor = Leslie Brubaker and John Haldon| tytuł = Byzantium in the Iconoclast Era| wydawca = Cambridge University Press| miejsce = Cambridge| rok = 2011| isbn = 978-0-521-43083-7| strony = 290}}</ref>.