János Áder: Różnice pomiędzy wersjami

|funkcja = [[Prezydenci Węgier|PrezydentWęgierski Węgierprezydent]]

|2 funkcja = [[Zgromadzenie Narodowe (Węgry)|Przewodniczący Zgromadzenia NarodowegoKrajowego]]

|odznaczenia = {{order|OŚSA|KW|80}} {{order|OZRW|1SC|80}}

'''János Áder''' (wym. [{{IPA|jaːnoʃ aːdɛr}}]; ur. [[9 maja]] [[1959]] w [[Csorna|Csornie]]) – [[Węgry|węgierski]] [[polityk]] i [[prawnik]], przewodniczącyPrzewodniczący węgierskiego[[Zgromadzenie parlamentuNarodowe (Węgry)|Zgromadzenia Krajowego]] w latach 1998–2002, [[poseł do Parlamentu Europejskiego|eurodeputowany]] od 2009 do 2012. [[Prezydenci Węgier|PrezydentWęgierski Węgierprezydent]] od 10 maja 2012.

Pod koniec lat 80 XX w. zaangażował się w działalność polityczną. W [[1987]] uczestniczył w spotkaniu opozycyjnych działaczy w [[Lakitelek]], w czasie którego zadecydowano o utworzeniu [[Węgierskie Forum Demokratyczne|Węgierskiego Forum Demokratycznego]]. W 1988 znalazł się wśród założycieli Związku Młodych Demokratów, na bazie którego powstała partia [[Fidesz]]. W 1989 brał udział w rozmowach opozycji z władzami przy okrągłym stole na temat transformacji ustrojowej w kraju i zakończenia jednopartyjnych rządów [[Węgierska Socjalistyczna Partia Robotnicza|Węgierskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej]]<ref name=keh/>.

Od 1990 do 2009 sprawował [[mandat poselski|mandat posła]] do [[Zgromadzenie Narodowe (Węgry)|Zgromadzenia Narodowego]]Krajowego. Od 18 czerwca 1998 do 15 maja 2002 zajmował stanowisko jego przewodniczącego, a w latach 1997–1998 oraz 2006–2009 wiceprzewodniczącego. W wyborach w 1990, 1994 oraz w 1998 kierował kampanią wyborczą swojego ugrupowania. Od 1996 do 2002 pełnił funkcję szefa klubu parlamentarnego FideszuFidesz, a w latach 2002–2003 prezesa partii<ref name=keh/><ref name=eu/><ref name=onet/>.

Po rezygnacji ze stanowiska szefa państwaprezydenta przez [[Pál Schmitt|Pála Schmitta]] w związku z wykryciem plagiatu w jego pracy doktorskiej, został 16 kwietnia 2012 wyznaczony przez [[Premierzy Węgier|premiera węgierskiego]] [[Viktor Orbán|Viktora Orbána]], a następnie zatwierdzony przez klub parlamentarny Fideszu, kandydatem na urząd nowego prezydenta<ref name=ch>{{cytuj stronę | url = http://www.chinadaily.com.cn/xinhua/2012-04-17/content_5696036.html | tytuł = Hungarian PM nominates Janos Ader as president | data = 17 kwietnia 2012 | opublikowany = chinadaily.com.cn | język = en | data dostępu = 2012-06-08}}</ref>. 2 maja 2012 został wybrany na ten urząd przez Zgromadzenie Narodowe. Był jedynym kandydatem, uzyskując poparcie 262 ze 386 deputowanych. 40 deputowanych opozycyjnej partii [[Jobbik]] zagłosowało przeciwko jego kandydaturze, podczas gdy deputowani pozostałych dwóch partii opozycyjnych, [[Węgierska Partia Socjalistyczna|Węgierskiej Partii Socjalistycznej]] i stronnictwa [[Polityka Może Być Inna]], zbojkotowali głosowanie. UrządJános Áder urząd prezydenta objął 10 maja 2012<ref name=onet>{{Cytuj stronę|url=http://wiadomosci.onet.pl/swiat/janos-ader-nowym-prezydentem-wegier,1,5120431,wiadomosc.html|tytuł=Janos Ader nowym prezydentem Węgier|opublikowany=onet.pl|data=2 maja 2012|data dostępu=2012-05-02}}</ref><ref name=keh/>.