Kryzys psychiczny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Rysunek jest nieudolny i niczego nie wyjaśnia. zob. dyskusja |
Anulowanie wersji 41453644 autora 85.193.254.100 (dyskusja) było dobrze, WP:SK |
||
Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2010-03
'''Kryzys''' to szczególnie trudne doświadczenie, często przekracza możliwości samodzielnego poradzenia sobie jednostki. Jest zakłóceniem normalnego biegu zdarzeń w życiu jednostki, wymaga ponownej oceny sposobów myślenia i działania.
[[Plik:Kryzys.svg|380px|right|Trójwymiarowy model kryzysu]]
== Obszary kryzysów ==
=== Kryzysy rozwojowe ===
To wydarzenia zachodzące w toku [[rozwój|rozwoju]], powodujące gwałtowną zmianę lub życiowy zwrot. Takim kryzysem może być reakcja na urodzenie [[dziecko|dziecka]], ukończenie studiów, zmianę kierunku [[kariera|kariery]] zawodowej, czy przejście na [[emerytura|emeryturę]]. '''Jest to [[norma (psychologia)|normalne]] zjawisko [[adaptacja|adaptacyjne]]'''.
Teorię psychospołeczną dotyczącą [[kryzys tożsamości|kryzysów tożsamości]] w cyklu życia stworzył [[Erik Erikson]], zakładając, że każda faza rozwoju jest swoistym kryzysem, sprowadzającym się do konfliktu:
# '''[[zaufanie]]
# '''autonomia
# '''inicjatywa
# '''pracowitość
# '''faza [[Rozwój|rozwoju]] płciowego'''
# '''wczesny okres dojrzałości'''
# '''dorosłość'''
# '''dojrzałość'''
=== Kryzysy sytuacyjne ===
To kryzysy, które pojawiają się w sytuacjach rzadkich i nadzwyczajnych, których człowiek nie może kontrolować i przewidywać. Są reakcją na [[gwałt|zgwałcenie]], udział w wypadkach komunikacyjnych, porwaniach, [[Bezrobocie#Dlaczego psycholog zajmuje się tematem utraty pracy?|utratę pracy]], informację o ciężkiej chorobie własnej lub członka rodziny, [[śmierć]] bliskiej osoby. Kluczem do odróżnienia kryzysu sytuacyjnego od innych jest przypadkowość, nagłość, wywołanie wstrząsu i często katastroficzny wymiar.
=== Kryzysy egzystencjalne ===
To wewnętrzne [[konflikt intrapersonalny|konflikty]] i [[lęk]]i, związane z celowością [[życie|życia]], [[wolność|wolnością]], niezależnością. Są typowe dla bilansów życiowych u [[Dojrzewanie|nastolatków]], w 40, 50 i 60 roku życia i zwane potocznie "kryzysem wieku średniego" (ang. ''midlife crisis'').
=== Kryzysy środowiskowe ===
Dochodzi do nich gdy wydarza się naturalna, bądź spowodowana przez człowieka [[katastrofa]]. Takie kryzysy zdarzają się w obliczu [[powódź|
== Termin ==
Termin '''kryzys psychosocjalny''' zrodził się z badań teoretycznych opisów reakcji krewnych osób, które zginęły w czasie pożaru klubu nocnego w Bostonie w [[1944]] roku. Analiza wykazała, że indywidualne pokonywanie kryzysów zależy od wzorców zachowań i może być ułatwione dzięki pomocy. (zob. [[interwencja kryzysowa]])
== Skutki kryzysów ==
Nawet przy traumatycznych kryzysach, wywołanych nieprzewidzialnymi obciążeniami psychicznymi istnieje szansa na rozwój [[osobowość|osobowości]]. Pozytywne przezwyciężenie kryzysu pozwala na osiągnięcie wyższego stopnia rozwoju osobowości. Przemiany te są realizowane w fazach:
* '''szoku'''
* '''przepracowywania'''
* '''nowego zorientowania'''
[[Kategoria:Psychologia]]
| |||