Kwas traneksamowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m podobne związki |
m infobox, źródła/przypisy, drobne redakcyjne, WP:SK |
||
Linia 8:
|3. grafika =
|opis 3. grafiki =
|nazwa systematyczna = kwas (1''r'',4''r'')-4-(aminometylo)cykloheksanokarboksylowy
|nazwy farmaceutyczne = ''Acidum tranexamicum''<ref name="FP9">{{cytuj książkę|nazwisko=Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne |tytuł=Farmakopea Polska IX|rok=2011 |wydawca=Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych |miejsce=Warszawa |isbn=978-8388157-77-6 |strony=4574}}</ref>
|inne nazwy =kwas ''trans''-4-(aminometylo)cykloheksanokarboksylowy, TXA
|wzór sumaryczny = C<sub>8</sub>H<sub>15</sub>NO<sub>2</sub>
|inne wzory =
|masa molowa = 157,21
|wygląd = biały lub prawie biały, krystaliczny proszek{{r|FP9}}
|SMILES = NC[C@@H]1CC[C@H](CC1)C(O)=O
|numer CAS = {{CAS|1197-18-8}}
Linia 22 ⟶ 23:
|stan skupienia w podanej g =
|g warunki niestandardowe =
|rozpuszczalność w wodzie = łatwo
|rww źródło = {{r|FP9}}
|rww warunki niestandardowe =
|inne rozpuszczalniki = '''[[kwas octowy|lodowaty kwas octowy]]''': łatwo{{r|FP9}}<br />'''[[etanol]]''': nierozpuszczalny{{r|FP9}}<br />'''[[aceton]]''': nierozpuszczalny{{r|FP9}}
|temperatura topnienia = >300
|tt źródło =<ref>{{
|tt warunki niestandardowe =
|temperatura wrzenia =
Linia 57 ⟶ 59:
|piktogram UE = {{Piktogram ostrzegawczy|Xi}}
|zwroty R = {{Zwroty R|36/37/38}}
|zwroty S = {{Zwroty S|26|36}}
|NFPA 704 =
|NFPA 704 źródło =
Linia 73 ⟶ 75:
|? =
|podobne związki = [[kwas 4-aminometylobenzoesowy]], [[Kwas p-aminobenzoesowy|kwas 4-aminobenzoesowy]]
|ATC = [[ATC (B02)|
|EC =
|legalność w Polsce =
Linia 79 ⟶ 81:
|działanie =
|procent wchłaniania =
|biodostępność = 30–50%
|okres półtrwania = ok. 3 h
|wiązanie z białkami osocza = ok. 3%
|metabolizm = <5%
|wydalanie = z [[mocz]]em
|locus =
|typ genu =
Linia 94 ⟶ 96:
|choroby =
|drogi podawania = doustnie, dożylnie
|objętość dystrybucji =
|commons =
}}
'''Kwas traneksamowy''' ([[łacina|łac.]] ''Acidum tranexamicum''; '''TXA''', z ang. ''tranexamic acid'') – [[Związki organiczne|organiczny związek chemiczny]] z grupy [[aminokwasy|aminokwasów]] zawierający szkielet [[cykloheksan]]u. Stosowany jako lek o działaniu przeciwkrwotocznym. Ma około 8 razy silniejsze działania niż [[kwas ε-aminokapronowy]]. Jest stosowany do zmniejszania krwawienia po poważnych operacjach, np. operacjach serca, oraz zapobiegawczo przed operacjami.
Kwas traneksamowy jest [[inhibitor]]em [[plazmina|plazminy]] (fibrynazy) – przeciwdziała [[fibrynoliza|fibrynolizie]], blokując przekształcenie [[plazminogen]]u w plazminę. Na drodze [[Inhibicja kompetycyjna|inhibicji kompetycyjnej]] blokuje czynniki aktywujące plazminogen ([[urokinaza|urokinazę]], [[streptokinaza|streptokinazę]]) powodując zachowanie [[fibryna|fibryny]] w czopie hemostatycznym, co daje większą stabilizację [[skrzep]]u.
[[
Podawany jest dożylnie, domięśniowo i doustnie. Szybko wchłania się z [[przewód pokarmowy|przewodu pokarmowego]] osiągając szczytowe stężenie we [[krew|krwi]] w ciągu 3 godzin. Nie wiąże się z białkami osocza. Jako wolny aminokwas szybko przenika do tkanek. Ma zdolność przekraczania [[bariera krew-mózg|bariery krew-mózg]], penetruje do [[płyn stawowy|płynu stawowego]], a także przenika przez [[łożysko (anatomia)|łożysko]] i do pokarmu kobiecego.
| |||