'''İznik''', dawniejw '''Nikaja'''starożytności i średniowieczu lub '''NikeaNicea''' ({{greka|Νίκαια}} ''Nikaia'', zlatynizowana nazwa: "{{łac.|Nicaea", "Nicea")}} – [[miasto]] na półwyspie [[Anatolia|Azja Mniejsza]], niedaleko od [[Morze Marmara|Morza Marmara]] i [[Stambuł]]u. Obecnie na terenie [[Turcja|Turcji]], w starożytności i średniowieczu w [[Bitynia|Bitynii]]. Odbyły się w nim dwa sobory (w roku 325 i 787). Po opanowaniu [[Konstantynopol]]a przez [[wyprawy krzyżowe|krzyżowców]] i utworzeniu na ziemiach bizantyńskich [[Cesarstwo Łacińskie|Cesarstwa Łacińskiego]] w roku 1204, NikajaNicea stała się stolicą [[Cesarstwo Nicejskie|Cesarstwa Nicejskiego]] i ośrodkiem odrodzenia [[Cesarstwo Bizantyńskie|Cesarstwa Bizantyńskiego]]. Miasto padło łupem Turków w roku 1331.
[[Plik:Pitcher Iznik Louvre OA7595.jpg|thumb|left|125px|Ceramika z İzniku]]
W 325 roku cesarz rzymski [[Konstantyn I Wielki|Konstantyn Wielki]] zwołał do NikajiNicei [[Sobór nicejski I|wielki zjazd ponad 300 biskupów]]. Ustalono wówczas powszechnie do dzisiaj [[nicejskie wyznanie wiary|obowiązujące wyznanie wiary]] tzw. "Credo nicejskie". [[Sobór nicejski II|Drugi sobór]] miał miejsce w 787 i dotyczył spraw dyscyplinarnych.
Podczas I wyprawy krzyżowej (1096-1099) NikajaNicea była pierwszą większą twierdzą zdobytą przez krzyżowców (19 czerwca 1097 r.). Jak opisuje jeden z uczestników I krucjaty [[Albert z Aix|Albert z Akwizgranu]] ''"NikajęNiceę dobrze chronił teren i przemyślne fortyfikacje. Naturalną barierę stanowiło rozległe jezioro obmywające jej mury oraz wody fosy zasilanej przez strumienie. Budowniczowie otoczyli miasto potężnymi murami, tak że mogło się nie obawiać ani szturmu, ani siły żadnej machiny"''. Mury NikajiNicei miały ponad 5 km długości, około 10 metrów wysokości i więcej niż 100 baszt.
W [[XV wiek]]u<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= |imię=|tytuł= Najsłynniejsze miejsca i budowle świata|wydanie= |tom= |wydawca= Hachette Livre Polska sp. z o.o.|miejsce= Warszawa|data= |rok= 2005|strony= 248|isbn= 83-7184-480-8}}</ref> sułtan [[Mehmed I]] sprowadził tutaj mistrzów ceramiki z całej [[Iran|Persji]] dając początek rozwoju produkcji ceramiki w mieście. Szczyt rozwoju przypadł na [[XVI wiek]], kiedy pracowało tu ponad 300 pieców, w których wypalane były najpiękniejsze wyroby ceramiczne w całym [[Imperium osmańskieOsmańskie|Imperium Osmańskim]] – ceramika z Izniku. Ostatnie wielkie zamówienie – 21 043 płytek w 50 różnych wzorach – wykonane było w 1609 roku dla potrzeb ozdobienia [[Błękitny Meczet|Błękitnego Meczetu]] w [[Stambuł|Stambule]].
