Wikipedysta:Lips/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 8:
W ostatnich latach eksperymentuje się z nowymi materiałami do konstrukcji ożaglowania, szczególnie przeznaczonego dla jednostek regatowych. To np. [[kewlar]], który charakteryzuje się 2-3 razy wyższą wytrzymałością mechaniczną niż dakron i większą odpornością na promieniowanie UV.
 
Na parametry wytrzymałościowe szytych żagli ma wpływ nie tylko rodzaj użytego materiału i jego gramatura, ale również sposób obróbki. Do tych ostatnich można zaliczyć impregnację poprzez kąpiel w żywicy, co spaja włókna tkaniny, [[termofiksacja|termofiksację]] tj. obróbkaobróbkę termicznatermicznę czy [[kalandrowanie]]. Najnowocześniejsze materiały łączą cechy tkanin oraz laminatów.
 
Do ożaglowania należy zaliczyć również [[żaglopłat]]y stosowane w jednostkach regatowych. Pędniki tego typu wykonane są z profili wykonanych ze stopów metali lekkich bądź innych tworzyw sztucznych. Wytwarzanie przez nie siły aerodynamicznej następuje w sposób podobny do tego na skrzydłach samolotów.
Linia 19:
Żagle podzielić można według kształtu, abstrahując od rodzaju ożaglowania, na trójkątne i czworokątne<ref>{{cytuj książkę |autor =Jacek Czajewski| tytuł =Encyklopedia Żeglarstwa| wydawca =[[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]]| miejsce =Warszawa| rok =1996| strony =463-473| isbn =83-01-11914-4}}</ref>. Każdy z nich natomiast szyty jest z tzw. '''[[bryt]]ów''', tj. pasów płótna żaglowego. Do ich wzmocnienia stosuje się banty oraz refbanty. Układ brytów, ich kształt i wymiary zależą od wielu czynników takich jak rodzaj użytego materiału, przeznaczenie jednostki, kroju ożaglowania itp. Projektowanie ożaglowania, tak aby wytwarzało optymalną siłę aerodynamiczną oraz charakteryzowało się dobrymi parametrami wytrzymałościowymi wciąż pozostaje sztuką.
 
Krawędź żagla to '''[[lik]]'''. W przypadku [[ożaglowanie gaflowe|ożaglowania gaflowego]] wyróżniamy: lik przedni - krawędź przy maszcie, lik tylny bądź wolny naprzeciw niego, lik górny mocowany do [[gafel|gafla]] oraz lik dolny doprzy [[bom|bom]]uie. Przy [[ożaglowanie bermudzkie|ożaglowaniu bermudzkim]] występują liki: przedni, wolny oraz dolny. Żagle rejowe mają lik górny, dolny oraz dwa boczne. W przypadku np. [[spinaker]]ów występują dwa liki boczne oraz jeden dolny.
 
Liki często wzmocnione są tzw. ''[[banta]]mi'''. To miejsca, w których nałożonych jest kilka warstw tkaniny. W bantach mocuje się [[remizka|remizki]]. Specjalną odmianą banty jest '''[[refbanta]]''' stanowiąca pas znajdujący się w pewnej odległości od liku dolnego i przebiegający równolegle do niego. W nim osadzone są remizki, przez które przechodzą [[reflinka|reflinki]] (in. refsejzingi) wykorzystywane do refowania żagla poprzez przywiązania jego części do bomu.
 
Aby umożliwić mocowanie lików do [[drzewce (żeglarstwo)|drzewc]] stosuje się różne rozwiązania. Jedno z nich to tzw. [[liklina]] - lina wszyta w krawędź żagla, którą następnie wkłada się w [[likszpara|likszparę]]. Na większych jednostkach stosuje się ślizgacze tj. zaczepy swobodnie przesuwające się po szynie umieszczonej w drzewcu. Lik przedni [[sztaksel|sztaksli]] wyposażony jest zazwyczaj w [[raksa (żeglarstwo)|raksy]] bądź [[karabinek (wspinaczka)|karabinki]] zaczepiane na sztagu.
 
Miejsce zetknięcia się dwóch lików nazywa się '''rogiem''' żagla. Przy rogach znajdują się otwory, [[remizka|remizki]] bądź pętle z lin zwane '''uchami'''. Ich nazewnictwo pochodzi od elementu je mocującego.
Linia 42:
Konsekwentnie ucha noszą nazwy po rogach, przy których występują.
 
Żagle często wyposaża się w tzw. '''listwy''' mocowanewsuwane w kieszeniachkieszenie. Zazwyczaj jest ich kilka i znajdują się w okolicy liku tylnego. Ich zadaniem jest usztywnienie liku i zapobieganie jego niekorzystnemu zawijaniu się do wewnątrz żagla, co skutkuje występowaniem ujemnej siły aerodynamicznej. Listwy wykonuje się z drewna bądź tworzyw sztucznych tak, aby ich sztywność rosła zew zbliżaniem siękierunku do liku tylnego. Osiąga się to przez wycinanie ich w kształt klinu.
 
Niekiedy żagle, szczególnie w żeglarstwie turystycznym, wyposażone są w tzw. '''okna'''. To wszyte arkusze przezroczystej folii umożliwiające sternikowi obserwację akwenu za burtą zawietrzną.
Linia 86:
To żagle, które mocowane są jedynie rogami, a nie likami. Można do nich zaliczyć m. in. wszystkie odmiany spinakera.
 
== NazwyPrzykładowe nazwy żagli (licząc od dziobu) ==
* żagle mocowane przed sztagiem
<center>
Linia 93:
| [[Plik:Żagiel spinaker.svg|115px]]<br />[[spinaker]]
|}</center>
* żagle mocowane na sztagach (czyli [[sztaksel|sztaksle]])
<center>
{|
Linia 100:
| [[Plik:Żagiel kliwer.svg|115px]]<br />[[kliwer]]
| [[Plik:Żagiel latacz.svg|115px]]<br />[[latacz]]
| <br />[[bomkliwer]] || <br />[[sztafok]]
| <br />[[foksztaksel]]
| [[Plik:Żagiel genua.svg|115px]]<br />[[Genua (żagiel)|genua]]
|}</center>
Linia 116 ⟶ 114:
|----- valign="bottom"
| [[Plik:Żagiel topsel.svg|115px]]<br />[[topsel]]
|}</center>
 
 
== Podział żagli trójkątnych ze względu na sposób szycia (krojenia) ==
 
<center>
{|
|-----
| [[Plik:Zagiel horyzont.svg|75px]]<br />horyzontalne
| [[Plik:Zagiel birad.svg|75px]]<br />biradialne
| [[Plik:Zagiel trirad.svg|75px]]<br />triradialne
| [[Plik:Zagiel gwiazda.svg|75px]]<br />w gwiazdę
| [[Plik:Zagiel gwiazda maxi.svg|105px]]<br />w gwiazdę maxi
|}</center>
 
Linia 143 ⟶ 128:
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
*{{cytuj książkę |nazwisko = Dziewulski| imię = Jerzy W.| autor link = | tytuł = Wiadomości o jachtach żaglowych| wydawca = Alma-Press| miejsce = Warszawa| rok = 2008| strony = 388-409| isbn = 978-83-7020-358-0}}
 
{{Żagle}}