Zegar biologiczny: Różnice pomiędzy wersjami

'''Zegar biologiczny''' – wewnętrzny oscylator, zespół sterowanych [[gen]]ami procesów biochemicznych zachodzących w [[komórka]]ch i [[tkanka]]ch [[organizm]]uorganizmu umożliwiający ciągły pomiar czasu, niezależnie od zmian w środowisku zewnętrznym. Jest to mechanizm pozwalający na synchronizację [[procesy życiowe|procesów życiowych]] organizmów do cyklicznie powtarzających się zmian w zewnętrznych warunkach środowiska. Wytwarzanie rytmu zegara biologicznego związane jest z rytmiczną ekspresją [[środowiskogeny zegarowe|środowiskagenów zegarowych]]. WytwarzanieRolę rytmukoordynacyjną zegaraodgrywa [[melatonina]].

NadrzędnyU ssaków nadrzędny zegar biologiczny u [[ssaki|ssaków]] znajduje się w [[Jądra nadskrzyżowaniowe|jądrach nadskrzyżowaniowych]] (''nuclei suprachiasmatici'', SCN) przedniej części [[podwzgórze|podwzgórza]]. Odpowiada za regulację okołodobowych[[rytm dobowy|dobowych rytmów]] fizjologicznych, biochemicznych i behawioralnych. Uszkodzenie tego ośrodka skutkuje ustaniem lub zaburzeniami rytmiki dobowej, natomiast przeszczepienie jej od &nbsp;innego osobnika przywraca tę funkcję u biorcy<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Schmidt-Nielsen | imię=Knut | tytuł= Fizjologia zwierząt : adaptacja do środowiska | data=2008 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=978-83-01-15349-6}}</ref>. Jądra nadskrzyżowaniowe ściśle współpracują z [[szyszynka|szyszynką]] i &nbsp;[[Siatkówka (anatomia)|siatkówką]].

Analogiczną funkcję oscylatora u [[ptaki|ptaków]] i u [[płazy|płazów]] pełnią szyszynka i siatkówka.

# {{cytuj pismo|nazwisko=Zawilska|imię=Jolanta B.|nazwisko2=Nowak|imię2=Jerzy Z.|tytuł= Rytmy biologiczne – uniwersalny system odczytywania czasu|czasopismo=Nauka|wolumin=4|strony=129-133129–133|data=2006}} [http://www.portalwiedzy.pan.pl/images/stories/pliki/publikacje/nauka/2006/04/N_406_13_Zawilska.pdf (pdf)]