Szamil Basajew: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Błąd stylistyczny. |
int. |
||
Linia 22:
'''Szamil Sałmanowicz Basajew''', [[Język rosyjski|ros.]] Шамиль Салманович Басаев (ur. [[14 stycznia]] [[1965]], zm. [[10 lipca]] [[2006]]) – przywódca rebeliantów [[Czeczenia|czeczeńskich]]. Uznawany zarówno za patriotę walczącego o uniezależnienie Czeczenii od [[Rosja|Rosji]], jak i za jednego z najgroźniejszych [[terroryzm|terrorystów]] światowych (tę ostatnią opinię wyrażała nie tylko Rosja, ale też ONZ<ref>[http://www.un.org/Docs/sc/committees/1267/1267ListEng.htm The new consolidated list of individuals and entities belonging to or associated with the Taliban and Al-Quaida organization as established and maintained by the 1267 committee]</ref>, [[Departament Stanu USA]]<ref>[http://usinfo.state.gov/ei/Archive/2004/Jan/07-157373.html U.S. Designates Chechen Rebel Leader as Terrorist]</ref> i [[Komisja Europejska]]<ref>[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32003R1607:EN:HTML Commission Regulation No 1607/2003 ... imposing certain specific restrictive measures directed against certain persons and entities associated with Usama bin Laden...]</ref>). W 2003 roku zmienił swoje imię i nazwisko na '''Abdallah Szamil Abu-Idris'''.
Pochodził z górskiej wioski [[Wiedieno]] w południowo-wschodniej Czeczenii przy granicy z [[Dagestan]]em, z rodziny [[Czeczeni|czeczeńsko]]-[[Awarowie|awarskiej]] o silnym poczuciu świadomości patriotyczno-narodowej. Swoje imię otrzymał na cześć słynnego przywódcy powstania górali kaukaskich przeciwko Rosji w latach 1834-1859
We wrześniu [[1991]] powrócił do rodzinnej Czeczenii, gdzie jako członek ochotniczej gwardii narodowej ochraniał obrady czeczeńskiego Kongresu Narodowego w [[Grozny]]m, który w październiku tego samego roku doprowadził do wyboru na prezydenta republiki [[Dżochar Dudajew|Dżochara Dudajewa]]. Po jednostronnym ogłoszeniu przez Dudajewa niepodległości Czeczenii i wprowadzeniu przez prezydenta Jelcyna stanu wyjątkowego w tej republice porwał rosyjski samolot pasażerski i zmusił go do lądowania w [[Ankara|Ankarze]], gdzie w trakcie konferencji prasowej zażądał odwołania [[stan wyjątkowy|stanu wyjątkowego]] w Czeczenii. Ostatecznie uwolnił zakładników, a władze tureckie pozwoliły mu na powrót do Czeczenii. Bez powodzenia startował w wyborach prezydenckich w Czeczenii w 1991 roku.
Linia 28:
W latach 1992-1993 wraz z rosyjskimi i czeczeńskimi ochotnikami walczył przeciwko [[Gruzja|Gruzji]] po stronie separatystycznego rządu [[Abchazja|Abchazji]]. Szkolił się w obozach wojskowych w Rosji (1992) i paramilitarnych w [[Afganistan]]ie (1994).
Po wybuchu [[I wojna czeczeńska|I wojny w Czeczenii]] uczestniczył w walkach z Rosjanami jako jeden z głównych komendantów polowych. Podczas [[szturm Groznego (1994-1995)|I szturmu Groznego]] dowodził oddziałem czeczeńskiego specnazu i był jednym z ostatnich dowódców walczących w mieście; jednej z dzielnic jego przedmieścia
W maju 1995, w wyniku precyzyjnego nalotu lotniczego na jego dom w Wiedieno zginęło 11 członków jego najbliższej rodziny.
Linia 36:
W sierpniu 1999 oddziały bojowników islamskich, kierowane przez Basajewa i jego arabskiego brata krwi [[Ibn al-Chattab|Chattaba]], wkroczyły do [[Dagestan]]u, ogłaszając Basajewa przywódcą republiki islamskiej. Stało się to jednym z pretekstów rozpoczęcia [[II wojna czeczeńska|II wojny czeczeńskiej]].
W początkowej fazie drugiej wojny, stracił stopę w wybuchu miny, idąc jako pierwszy przez pole minowe podczas przebijania się z Groznego 2 lutego 2000. Od tego czasu prowadził walkę partyzancką, m.in. osobiście dowodząc opanowaniem stolicy [[Inguszetia|Inguszetii]], [[Nazrań|Nazrania]], w czerwcu 2004 roku. Od 2001 stał na czele zorganizowanego przez siebie
Wziął odpowiedzialność za wiele zamachów, m.in. za atak z 9 maja 2004 na paradę z okazji dnia zwycięstwa w Groznym, w którym zginął m.in. promoskiewski prezydent Czeczenii [[Achmat Kadyrow|Achmad Kadyrow]]. W liście publikowanym w Internecie 17 września 2004, Basajew przyznał się do odpowiedzialności za [[Atak terrorystyczny na szkołę w Biesłanie|wzięcie ok. 1100 zakładników]] w szkole w [[Biesłan]]ie dwa tygodnie wcześniej (podał wiele szczegółów ataku, a także szczegółowy skład komanda, które go wykonywało). Oświadczył także, że jednoczesne zamachy bombowe na dwa samoloty pasażerskie z 24 sierpnia oraz dwa wybuchy w Moskwie, które miały miejsce 31 sierpnia, także były częścią jego operacji Bumerang (serii ataków terrorystycznych w Moskwie i na Kaukazie w latach 2003-2004). Osobiście zdalnie zdetonował też prowadzoną przez samobójcę ciężarówkę, która zniszczyła siedzibę prorosyjskich władz w Groznym w grudniu 2002 roku.
Linia 42:
W 2005 r. został mianowany I wicepremierem w rządzie separatystów w zamian za wyrzeczenie się terroryzmu. W czerwcu 2006 został mianowany przez separatystycznego prezydenta [[Doku Umarow]]a zastępcą i wiceprezydentem Czeczenii, także faktycznym dowódcą formacji zrzeszających wszystkie antyrządowe ugrupowania zbrojnych na rosyjskim Północnym Kaukazie poza granicami Czeczenii (Dagestan, Inguszetia, [[Kabardo-Bałkaria]]), tzw. [[Front Kaukaski (rosyjski)|Frontu Kaukaskiego]].
Zginął w nocy z 9 na 10 lipca 2006 w Inguszetii w okolicy wioski Ekażewo
== Zobacz też ==
| |||