Ali Wielki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Życiorys: drobne merytoryczne
Linia 2:
 
== Życiorys ==
We wrześniu 1781 [[Tekle Gijorgis I]] dołączył Alego do swojego dworu i nadał mu tytuł balambarasa. Dwa lata później wziął udział w cesarskiej wyprawie do [[Szeua]], która nie zakończyła się powodzeniem przy przeprawie przez rzekę Checheho. Dziesięc miesięcy później Ali przyłączył się do spisku rasa Hajle Josadika, w wyniku którego cesarz Tekle Gijorgis został obalony i pokonany w bitwie pod Afaruanatem, następnie zaś udał się na wygnanie do [[Amba Sel]]. Spiskowcy przyprowadzili na dwór w [[Gondar]]ze [[Jozue III]] i uczynili go nowym cesarzem 18 lutego [[1784]]. Po tym wydarzeniu Ali został mianowany dedżazmaczem. Następnie podjął działania mające na celu osiągnięcie następnych szczebli w tytulaturze arystokratycznej Etiopii. Tym razem Ali chciał zostać rasem bitueddenem. Jednym ze sposobów było zawarcie sojuszu pomiędzy wpływowym dedżazmaczem Hajle Eszte z Begiemdyru a Alim, co spowodowało konflikt pomiędzy Alim, a Hajle Josadikiem. Decyzją Alego z wygnania powrócił [[Tekle Hajmanot IIz Godżamu]] i przejął władzę w [[1786]] w miejsce Jozue. W odpowiedzi Josadik dostarczył schronienia obalonemu Jozue III. Innym sposobem do osiągnięcia wyższych tytułów było zdobycie amby (czyli góry) zajmowanej przez balambarasa Ramkhę, co zakończyło się jego śmiercią. Wrótce potem z Alego zdjęto [[ekskomunika|ekskomunikę]], która została wcześniej na niego nałożona przez etiopskie duchowieństwo. Trzecim etapem ku ugruntowaniu swojej władzy było rozwiązanie i zreorganizowanie istniejących jednostek wojskowych i tworzenie nowych, co miało uzależnić żołnierzy od Alego. Awans Alego na rasa zbiegł się z wybuchem buntu Jasufe w prowincji Lasta. Jasufe proklamował cesarzem Atse Baedę Maryama. Wkrótce został zawarty pokój pomiędzy Alim, a Jasufem, lecz w tym czasie pojawiło się inne zagrożenie. W przededniu [[Wielkanoc]]y wojska rasa Alego, dedżazmacza Hajlu Eszte i cesarza Tekle Gijorgisa I spotkały się z oddziałami rasa Hajle Josadika, dedżazmacza Gebre i Uelde Gabriela - syna Mikaela Syula w bitwie pod Madab. Ras Ali pokonał w niej swoich przeciwników. Uelde Gabriel został zabity, a pretendent do trony Atse [[Baeda Maryam]] schwytany. Jedynie Josadik próbował uciec do swojego terytorium w Godżamie. Ali Wielki zmarł z powodu choroby w Filakit Gereger i został pochowany w [[Lalibela|Lalibeli]]. Jego następcą na stanowisku rasa Begiemdyru stał się [[Aligaz]] z Jedżu.
 
== Bibliografia ==