Borzywoj I: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Tik (dyskusja | edycje)
galr
Linia 18:
| ojciec = [[Gościwit (książę czeski)|Gościwit]]
| matka =
| żona = [[Ludmiła Czeska|Ludmiła z Psowa]]
| dzieci = [[Spitygniew I]]<br />[[Wratysław I]]
| rodzeństwo =
Linia 31:
 
== Pochodzenie ==
Borzywoj I pochodził z dynastii [[Przemyślidzi|Przemyślidów]]. Był synem [[Gościwit (książę czeski)|Gościwita]]. Nie zachowały się informacje na temat rodzeństwa Borzywoja. Przypuszcza się, że jego siostrą mogła być czeska księżniczka, której weselny orszak został obrabowany w 871 roku, a identyfikowana ze [[Świętożyzna|Świętożyzną]], żoną [[Świętopełk I Wielki (morawski)|Świętopełka I]], księcia morawskiego<ref>Zob. H. Łowmiański, ''Początki Polski'', t. 4, s. 404.</ref>. Pojawiła się hipoteza, autorstwa [[Dušan Třeštík|Dušana Třeštíka]], że Borzywoj I miał brata, którego synem był komes [[Vok]]<ref>Zob. J. A. Sobiesiak, ''Bolesław II Przemyślida (+999)'', s. 35-36.</ref>.
 
Hipoteza, jakoby Borzywoj nie pochodził z dynastii Przemyślidów, ale został osadzony na tronie czeskim przez Świętopełka I Wielkiego, została obalona już w 1946 roku<ref>Zob. G. Labuda, ''Borzywoj'', s. 152.</ref>.
Linia 46:
 
[[Plik:Levy Hradec CZ St Clement church SE side.JPG|right|250px|thumb|Kościół św. Klemensa na Lewym Hradcu (od strony południowo-wschodniej)]]
Borzywoj powrócił do kraju w towarzystwie kapłana Kaika. Ufundował kościół św. Klemensa, zbudowany w Lewym Hradcu. Wezwanie tego kościoła (Cyryl i Metody odnaleźli na [[KrymPółwysep Krymski|Krymie]]ie relikwie tego świętego), a także elementy architektoniczne (''patrocinium'') wskazują na wpływy morawskie. W tym kościele został osadzony Kaik.
 
W Czechach doszło do buntu przeciwko Borzywojowi I; buntownicy ogłosili księciem [[Strojmir]]a. Ich kandydat przebywał na wygnaniu "u Niemców" tak długo, że nawet zapomniał ojczystego języka. Bunt ten był skierowany nie tylko przeciwko nowej wierze, ale i zależności od [[Świętopełk I Wielki (morawski)|Świętopełka]], księcia morawskiego, w którą popadł Borzywoj. Przypuszcza się, że bunt Strojmira mógł być inspirowany przez bawarskie kręgi kościelno-polityczne, które uważało Czechy za swoją strefę wpływów<ref>Zob. J. A. Sobiesiak, ''Bolesław II Pobożny (+999)'', s. 140.</ref>. Wniosek tej zdaje potwierdzać się fakt, że dopiero w 895 roku Czechy, w wyniku oddania się [[Spitygniew I|Spitygniewa I]] pod opiekę wschodniofrankijskiego króla [[Arnulf z Karyntii|Arnulfa z Karyntii]], znalazły się w obrębie diecezji ratyzbońskiej. Tzw. tradycja "bawarska", która znalazła odbicie w ''Żywocie świętego Wacława'' zwanym ''Crescente fide'' oraz w Żywocie świętego Wacława autorstwa [[Gumpold z Mantui|Gumpolda z Mantui]] twierdzi, że pierwszym chrześcijańskim księciem Czechów był [[Spitygniew I]], syn Borzywoja I.
 
Borzywojowi udało się stłumić bunt, przypuszczalnie stało się to z pomocą Świętopełka I, księcia morawskiego. Po powrocie do Czech Przemyślida pełnił funkcję "namiestnika" z ramienia potężnego sąsiada<ref>Dušan Třeštík, ''Počatky Přemyslovců'', Praha 1997, s. 337; I. Panic, ''Ostatnie lata Wielkich Moraw'', Katowice 2000, s. 79-80.</ref>.
Linia 62:
 
== Małżeństwo i potomstwo ==
Najpóźniej w 875 roku Borzywoj poślubił [[Ludmiła z PsowaCzeska|Ludmiłę]], córkę [[Sławibor]]a, księcia pszowskiego lub milczańskiego. Z tego małżeństwa pochodziło dwóch synów: [[Spitygniew I]] i [[Wratysław I]].
 
{{Przypisy}}
Linia 68:
== Bibliografia ==
* [[Włodzimierz Dworzaczek|Dworzaczek W.]], ''Genealogia'', Warszawa 1959, tablica 81.
* [[Gerard Labuda|Labuda G.]], ''Borzywoj'', [[Słownik starożytności słowiańskich|Słownik Starożytności Słowiańskich]], t. 1, 1961, s. 152.
* Labuda G., ''Organizacje państwowe Słowian zachodnich w okresie kształtowania się państwa polskiego'', [w:] Początki Państwa Polskiego. Księga Tysiąclecia, t. 1, Poznań 1962.
* [[Henryk Łowmiański|Łowmiański H.]], ''Początki Polski'', t. 4, Warszawa 1970.