Ilościowa teoria pieniądza: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Platonicus (dyskusja | edycje) m drobne merytoryczne |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
'''Ilościowa teoria pieniądza''' – twierdzenie o istnieniu zależności przyczynowo-skutkowej między ilością pieniądza w obiegu a poziomem cen. Jeśli rozmiary handlu są stałe, ceny zmieniają się wprost proporcjonalnie do podaży pieniądza. Zależność tę możemy zapisać za pomocą wzoru:
Punktem wyjścia jest tzw. równanie tożsamościowe, mówiące o tym, że w jednostce czasu (np. roku) ilość zaangażowanych jednostek pieniężnych jest równa wartości wszystkich dokonanych [[transakcja (finanse)|transakcji]], co można zapisać jako:
:<math>MV = \sum\limits_{i=1}^T p_i q_i</math>,
Linia 29:
== Równanie z Cambridge ==
[[Alfred Marshall]] sformułował inną od omawianej wyżej wersję równania wymiany, która sprowadza się do postaci równania popytu na pieniądz:
:<math>\frac{M}{P} = kY</math>,
Linia 41:
== Historia ==
Ilościowa teoria pieniądza powstała u progu czasów nowożytnych pod wpływem doświadczenia, jakim był wzrost cen w Europie, wywołany napływem kruszców z [[Nowy Świat (geografia)|Nowego Świata]].
Podwaliny pod współczesną ilościową teorię pieniądza położyli na przełomie XIX i XX wieku fizyk [[Simon Newcomb]] (który w 1885 roku napisał ''Zasady ekonomii politycznej'' (''Principles of political economy'') i ekonomista [[Irving Fisher]]. Idee podobne do teorii Newcomba-Fishera były przedstawiane już przez [[Mikołaj Kopernik|Mikołaja Kopernika]] (w jego memorandum nt. polityki pieniężnej opublikowanym w 1517 r.), były też obecne w myśli późnych scholastyków, zwłaszcza ze szkoły w Salamance oraz w pracy [[Jean Bodin]]a (''The Réponse de J. Bodin aux paradoxes de M. de Malestroit'', 1568). W
== Krytyka ilościowej teorii pieniądza ==
Teoria ilościowa była poddana ostrej krytyce w okresie [[Wielki kryzys|wielkiego kryzysu gospodarczego]] w latach 1929–33. Jej głównym krytykiem, był [[John Maynard Keynes]].<ref>Krytyka ta znalazła wyraz w książce "[[Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza]]"</ref>.
Krytycy ilościowej teorii pieniądza podważają założenie, że istnieją związki przyczynowe między wielkościami globalnymi i średnimi (w tym wypadku między globalną ilością pieniądza, poziomem cen i wielkością produkcji) i zauważają, że ilościowa teoria pieniądza pomija zjawiska najistotniejsze dla funkcjonowania systemu gospodarczego, tj. zmiany struktury cen oraz przyczyny i skutki tych zmian. W ilościowej teorii pieniądza zakłada się bowiem, że zmiany ilości pieniądza oddziałują jedynie na ogólny poziom cen, natomiast pomija się wpływ zmiany ilości pieniądza na strukturę cen oraz oddziaływania zmian tej struktury na ogólny poziom cen i poziom produkcji. W konsekwencji przedmiotem rozważań jest oddziaływanie zmian poziomu cen na ogólną wielkość produkcji zamiast na poszczególne gałęzie.
Powrót do teorii ilościowej dokonał się w latach 70. XX wieku w postaci
== Zobacz też ==
Linia 56 ⟶ 57:
== Bibliografia ==
* David Begg, Stanley Fischer, Rudiger Dornbusch; ''Makroekonomia''; Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003, ISBN 83-208-1641-6
[[Kategoria:Makroekonomia]]
| |||