Jacob Burckhardt: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m uproszczenie wywołania szablonu {{Kontrola autorytatywna}}
poprawa linków do przek., usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK
Linia 20:
|www =
}}
'''Jacob Burckhardt''' (ur. [[25 maja]] [[1818]] w [[Bazylea|Bazylei]], zm. [[8 sierpnia]] [[1897]] tamże) – [[Szwajcaria|szwajcarski]] [[historia sztuki|historyk sztuki]], [[historia literatury|literatury]] i kultury, teoretyk [[renesans]]u i [[barok]]u.
 
Jego najbardziej znane dzieło, ''Kultura Odrodzenia we Włoszech'', mimo upływu 150 lat od pierwszego wydania, wciąż pozostaje aktualne. Rozpowszechniło ono filozoficzny termin [[Giorgio Vasari]]ego – "renesans"„renesans” na oznaczenie epoki w kulturze europejskiej [[XVI wiek|XVI]]-[[XVII wiek]]uwieku.
 
== Życie ==
Burckhardt był synem protestanckiego duchownego i do roku 1839 studiował teologię – najpierw w Bazylei, a następnie w [[Neuchâtel (miasto)|Neuchâtel]]. Utrata wiary spowodowała, że przeniósł się na [[Uniwersytet HumboldtaHumboldtów w Berlinie|Uniwersytet Humboldtów]], gdzie szczególną uwagę poświęcił historii sztuki, nowej wówczas dyscyplinie historii. Uczęszczał na wykłady [[Leopold von Ranke|Leopolda von Rankego]], twórcy nowoczesnego podejścia do zagadnień historycznych, opartego na badaniu źródeł i przekazów. W roku 1841 przebywał na [[Uniwersytet w Bonn|Uniwersytecie w Bonn]] u historyka sztuki [[Franz Kugler|Franciszka Kuglera]], któremu zadedykował swoją pierwszą książkę, ''Die Kunstwerke der belgischen Städte'', wydaną w roku 1842.
 
W latach 1843-1855 Wykładał na uniwersytecie w [[Uniwersytet Bazylejski|Bazylei]], a następnie na [[EidgenössischePolitechnika TechnischeFederalna Hochschulew ZürichZurychu|ETH]] w [[Zurych]]u. W roku 1859 wrócił do Bazylei i objął stanowisko profesora, które piastował aż do przejścia na emeryturę w roku 1893. Od roku 1886 wykładał wyłącznie historię sztuki. W roku 1867 odrzucił ofertę profesury ze strony uniwersytetu w [[Uniwersytet Eberharda Karola w Tybindze|Tybindze]], a w roku 1872 ofertę uniwersytetu Humboldta, gdzie proponowano mu katedrę po Rankem.
 
== Dzieło ==
[[Siegfried Giedion]] opisał osiągnięcia Burckhardta następująco: "Wielki„Wielki odkrywca epoki Renesansu, jako pierwszy wskazał, jak należy ujmować w sposób całościowy dany okres, odnosząc się nie tylko do jego malarstwa, rzeźby i architektury, ale również instytucji społecznych życia codziennego."<ref>Za angielską Wikipedią, z: Siegfried Giedion, ''Space, Time and Architecture'' (6th ed.), p 3.</ref>
 
Pisma historyczne Burckhardta w znaczący sposób przyczyniły się do ukształtowania historii jako dyscypliny naukowej, a jednocześnie mają wartość literacką same w sobie. Jego nowatorskie podejście do badań historycznych kładło nacisk na wartość sztuki, kultury i estetyki dla analiz życia społecznego i politycznego epoki. Jako historyk stał w opozycji do popularnych wówczas prądów myślowych: [[heglizm]]u, [[pozytywizm]]u i ekonomizmu, które zdominowały dyskurs naukowy również w naukach humanistycznych.
Linia 51:
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Burckhardt, Jacob}}
[[Kategoria:Szwajcarscy historycy]]
[[Kategoria:Szwajcarscy naukowcy]]