PZL M-15 (Belphegor): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
|||
Linia 78:
Doświadczenia z testów samolotu Lala-1 wykorzystano przy konstruowaniu nowego samolotu, którego pierwszy eksperymentalny prototyp, oznaczony LLM-15 (również od "Latające laboratorium") oblatano 30 maja 1973. Samolot w tej wersji wykorzystywał skrzydło od samolotu [[An-14]] "Pszczółka". Prototyp ostatecznego wariantu M-15 oblatano 9 stycznia 1974. Przez następne kilka lat trwały próby prototypów i samolotów pierwszej serii, zakończone certyfikowaniem go w ZSRR dopiero 4 kwietnia 1979, po dwóch latach eksploatacji.
Produkcję seryjną samolotu rozpoczęto w 1976 roku. Władze rolnictwa ZSRR planowały początkowo zamówić 3000 samolotów tego typu, lecz okazało się, że eksploatacja dostarczonych samolotów nie spełnia pokładanych w nich nadziei. Mimo przyjemnych właściwości pilotażowych samolot był niebezpieczny w pilotażu, z uwagi na charakterystykę reakcji na zwiększenie ciągu (kilkanaście sekund a nie 2-3 sekundy jak w przypadku silnika tłokowego) - co jest konieczne dla ominięcia przeszkód terenowych. Dodatkowo wysokie i opływowo wkomponowane zbiorniki na chemikalia miały długi czas awaryjnego zrzutu ładunku, co potęgowało ryzyko lotów agrolotniczych na tym samolocie. Ostatecznym ciosem stały się ceny ropy naftowej po kryzysie na Bliskim Wschodzie, po 1973 roku. Samolot spalał ok. 550–600 litrów paliwa na godzinę lotu (przykładowo [[PZL M18 Dromader]] spalał 160, a [[An-2]] 175). Produkcję zakończono w 1981 po dostarczeniu 175 samolotów (
Według [[Tadeusz Sołtyk|T. Sołtyka]] koncepcja odrzutowego dwupłata była błędna od początku. Samoloty rolnicze latają wolno, ze względu na wykonywane zadania, a silniki odrzutowe są ekonomiczne przy locie z dużymi prędkościami: przy niskich prędkościach zużywają ok. cztery raz więcej paliwa od tłokowych. Dwupłaty mają większy opór czołowy, co pogarsza ich ekonomiczność – w przypadku "Belfegora" opory dodatkowo zwiększały stójki-zbiorniki na chemikalia. Te same zbiorniki poważnie zmniejszały stabilność poprzeczną, co zmniejszało zwrotność samolotu – jedną z nielicznych zalet dwupłatów i ważną cechę dla samolotu rolniczego, który często musi manewrować wokół drzew, zabudowań itp.{{r|soltyk}}.
| |||