Wikipedia

Wojna o panowanie w Ameryce Północnej: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m →‎Kłopoty: nie ma tu mowy zależnej
Belissarius (dyskusja | edycje)
107 753 edycje
Linia 161:
Na rozstrzygnięcia dyplomatyczne należało czekać do roku 1763, kiedy [[pokój paryski 1763|pokój paryski]] zdecydował, że wszystkie kolonie francuskie w Ameryce Północnej, prócz [[Luizjana (kolonia)|Luizjany]] i dwóch maleńkich wysepek [[Saint-Pierre i Miquelon]], mają przypaść Wielkiej Brytanii{{odn|Ferguson|2013|s=63}}. Triumf Londynu, który zmienił Królestwo Wielkiej Brytanii w [[Imperium brytyjskie]], nie spotkał się jednak z przychylnym przyjęciem w Ameryce Północnej. Mieszkańcy kolonii ponieśli znaczne straty i musieli przyjąć na siebie ciężar wyżywienia i utrzymania armii brytyjskiej, a zamiast nagród posypały się na nich – głównie za sprawą Kanclerza Skarbu [[Charles Townshend (Kanclerz Skarbu)|Charlesa Townshenda]] i jego nieustępliwej polityki fiskalnej ([[Townshend Acts]]) w latach sześćdziesiątych XVIII wieku – nowe cła nakładane na towary takie jak szkło, papier, ołów, farby i herbata, które kolonie zmuszone były importować<ref>[http://avalon.law.yale.edu/18th_century/townsend_act_1767.asp The Townshend Act, November 20, 1767].</ref>. Powołano Amerykańską Radę Komisarzy Celnych (''American Board of Customs Commissioners'') mającą nadzorować egzekucję podatków i zawieszono jednocześnie nowojorskie zgromadzenie ustawodawcze do czasu, kiedy zgodzi się ono uchwalić środki finansowe na utrzymanie angielskich oddziałów. [[Nowy Jork]] odmówił wcześniej podporządkowania się ustawie o kwaterunku wojsk (''Quartering Act'' z 1765 roku)<ref>[http://avalon.law.yale.edu/18th_century/quartering_act_165.asp The Quartering Act; May 15, 1765].</ref>, wychodząc z założenia, że tego rodzaju obowiązek nie został uchwalony zgodnie z konstytucyjną zasadą przedstawicielstwa{{odn|Axelrod|2007|s=59}}.
 
W odpowiedzi koloniści bojkotowali towary sprowadzane na statkach brytyjskich, usiłując zastępować je wytworami rodzimej produkcji. Werbalnie i fizycznie atakowano urzędników celnych, organizowano opór wobec rewizji na statkach i prób konfiskaty przemycanych towarów. 19 stycznia 1770 roku doszło do starć w Nowym Jorku, a 5 marca w Bostonie zaatakowani przez tłum [[żołnierz]]e odpowiedzieli salwą, w wyniku której [[Masakra bostońska|zginęło 5 osób]]{{odn|Axelrod|2007|s=59–60}}. W wyniku bojkotu import towarów brytyjskich do kolonii spadł w 1769 roku o 40 procent{{odn|Axelrod|2007|s=41}}. Podobnie jak w przypadkuChcąc wcześniejszejpomóc [[UstawaBrytyjska stemplowaKompania Wschodnioindyjska|ustawyKompanii stemplowejWschodnioindyjskiej]], kupcyprzeżywającej znówtrudności zaczęlifinansowe naciskaći szukającej sposobu na rząd,szybkie byspieniężenie odwołałblisko cła.300 Nowyton premierherbaty zalegających w jej magazynach, [[Frederickw Northmaju 1773 roku Parlament uchwalił ustawę o herbacie (2''Tea Act''). hrabiaPrzyznawała Guilford)ona Kompanii monopol na dostawę tego towaru do kolonii; zezwolono jej na sprzedaż herbaty bezpośrednio w portach amerykańskich, zamiast, jak dotąd, na publicznych aukcjach w Londynie{{odn|lordAxelrod|2007|s=63}}. NorthW większości portów amerykańskich kupcy zdołali nakłonić statki Kompanii do odpłynięcia z przywiezionym ładunkiem z powrotem do Anglii. Jednak w Bostonie gubernator królewski [[Thomas Hutchinson]], zgodziłwszelkimi siłami starał się zatrzymać transport, by potem szukać innych sposobów sprzedaży. W odpowiedzi na to w16 marcugrudnia 17701773 roku, utrzymującmiał jednakmiejsce cłoincydent znany jako [[herbatka bostońska]]. Grupa radykałów przebranych za Indian wdarła się na herbatęstatki dlai podkreśleniawrzuciła iluzorycznejcały hegemoniiładunek Londynuherbaty (342 skrzynie wartości 10&nbsp;tysięcy [[Funt szterling|funtów]] – prawie 1,7&nbsp;miliona [[Dolar amerykański|dolarów]] w roku 2005) naddo koloniamimorza{{odn|Axelrod|2007|s=4165}}.
 
Chcąc pomóc [[Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska|Kompanii Wschodnioindyjskiej]], przeżywającej trudności finansowe i szukającej sposobu na szybkie spieniężenie blisko 300 ton herbaty zalegających w jej magazynach, w maju 1773 roku Parlament uchwalił ustawę o herbacie (''Tea Act''). Przyznawała ona Kompanii monopol na dostawę tego towaru do kolonii; zezwolono jej na sprzedaż herbaty bezpośrednio w portach amerykańskich, zamiast, jak dotąd, na publicznych aukcjach w Londynie{{odn|Axelrod|2007|s=63}}. W większości portów amerykańskich kupcy zdołali nakłonić statki Kompanii do odpłynięcia z przywiezionym ładunkiem z powrotem do Anglii. Jednak w Bostonie gubernator królewski [[Thomas Hutchinson]] wszelkimi siłami starał się zatrzymać transport, by potem szukać innych sposobów sprzedaży. W odpowiedzi na to 16 grudnia 1773 roku miał miejsce incydent znany jako [[herbatka bostońska]]. Grupa radykałów przebranych za Indian wdarła się na statki i wrzuciła cały ładunek herbaty (342 skrzynie wartości 10&nbsp;tysięcy [[Funt szterling|funtów]] – prawie 1,7&nbsp;miliona [[Dolar amerykański|dolarów]] w roku 2005) do morza{{odn|Axelrod|2007|s=65}}.
[[Plik:BattleOfVirginiaCapes.jpg|thumb|Bitwa w Zatoce Chesapeake]]
Na wniosek rządu parlament uchwalił cztery ustawy, określone w koloniach jako „przymusowe” i „nieznośne” (''Coercive and Intolerable Acts''). 31 marca 1774 roku port w Bostonie został zamknięty do czasu wypłacenia przez miasto odszkodowania Kompanii. 20 maja została zmieniona „karta swobód” [[Prowincja Massachusetts Bay|kolonii Massachusetts]]. Pozbawiła ona zgromadzenie istotnych uprawnień wyboru urzędników i sędziów, ograniczyła sesje zgromadzeń i poddała je kontroli gubernatora. Jednocześnie ustalono, ze urzędnicy królewscy podejrzani o zabójstwo nie będą odpowiadać przed ławą przysięgłych w Massachusetts, ale przed sądem angielskim. 2 czerwca 1774 roku uchwalona została nowa ustawa o zakwaterowaniu zezwalająca wojskowym brytyjskim na kwaterowanie w domach prywatnych<ref>[http://avalon.law.yale.edu/18th_century/quartering_act_1774.asp The Quartering Act; June 2, 1774].</ref>{{odn|Axelrod|2007|s=68}}{{odn|Borneman|2007|s=307–308}}.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wojna_o_panowanie_w_Ameryce_Północnej”