Wersja z 15:55, 10 kwi 2015 edytuj Jedrzej1224 (dyskusja \| edycje) 1729 edycji m dodatkowe wyjaśnienia w podpisie pod ilustracją ← poprzednia edycja		Wersja z 19:14, 6 lis 2015 edytuj anuluj edycję Wipur (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 25 535 edycji m drobne redakcyjne następna edycja →
Linia 1: [[Plik:Rembrandt van Rijn - Christ Presented to the People.jpg\|right\|thumb\|245px\|Rembrandt, ''Ecce homo'', 1655, sucha igła.]] [[Plik:Whistler Jo.jpg\|thumb\|245px\|James McNeill Whistler, ''Jo'', sucha igła.]] [[File:Stanisław Masłowski (1853-1926), Portrait of Artist's Wife, drypoint, ca 1905, 11.5x7.7 cm.jpg\|thumb\|245px\|[[Stanisław Masłowski]], ''Portret żony artysty'', ~~około~~ok. 1905, sucha igła, 11,~~5x7~~5 x 7,7 cm, [[Muzeum Narodowe w Warszawie]]]] '''Sucha igła''' ('''suchoryt''', [[język francuski\|fr.]] '''''pointe sèche''''') — technika [[grafika\|graficzna]] [[druk wklęsły\|druku wklęsłego]], w której [[forma drukowa\|formę drukową]] tworzy się za pomocą stalowej igły na wypolerowanej płycie [[miedź\|miedzianej]], [[cynk]]owej lub [[mosiądz\|mosiężnej]]. Igła, zagłębiając się w powierzchnię płyty, pozostawia rowek oraz wystający wiórek metalowy, zatrzymujące farbę. Tak powstały rysunek daje efekt tzw. dymka obok głównej kreski. Na [[odbitka\|odbitce]] daje to efekt szkicu ołówkowego.▼ ▲'''Sucha igła''', ('''suchoryt''', ~~[[język francuski\|fr.]] '''''pointe sèche''''') —~~– technika ~~[[grafika\|~~graficzna]] [[druk wklęsły\|druku wklęsłego]], w której [[forma drukowa\|formę drukową]] tworzy się za pomocą stalowej igły na wypolerowanej płycie ~~[[miedź\|~~miedzianej]], ~~[[cynk]]owej~~cynkowej lub ~~[[mosiądz\|~~mosiężnej]]. Igła, zagłębiając się w powierzchnię płyty, pozostawia rowek oraz wystający wiórek metalowy, zatrzymujące farbę. Tak powstały rysunek daje efekt ~~tzw.~~tak zwanego dymka obok głównej kreski. Na [[odbitka\|odbitce]] ~~daje~~sprawia to ~~efekt~~wrażenie szkicu ołówkowego. Otrzymaną formę drukową powleka się [[farba drukowa\|farbą drukową]] i czyści jak w [[miedzioryt\|miedziorycie]], a następnie odbija na zwilżonym [[papier]]ze, stosując niewielki nacisk prasy. Matryca ulega szybkiemu zniszczeniu ze względu na ścieranie i rozgniatanie wiórków zatrzymujących farbę, więc liczba dobrych odbitek jest niewielka. Próby zwiększenia trwałości matrycy m.in. przez [[galwanizacja\|galwaniczne]] niklowanie (zwł. w Niemczech w XIX w.) prowadziły do zatracenia swobodnego, rysunkowego charakteru odbitek i zostały zarzucone. ▼ ▲Otrzymaną formę drukową powleka się [[farba ~~drukowa~~drukarska\|farbą ~~drukową~~drukarską]] i czyści jak w [[miedzioryt\|miedziorycie]], a następnie odbija na zwilżonym ~~[[papier]]ze~~papierze, stosując niewielki nacisk prasy. Matryca ulega szybkiemu zniszczeniu ze względu na ścieranie i rozgniatanie wiórków zatrzymujących farbę, więc liczba dobrych odbitek jest niewielka. Próby zwiększenia trwałości matrycy m.in. przez [[galwanizacja\|galwaniczne]] niklowanie (~~zwł.~~zwłaszcza w Niemczech w XIX w.wieku) prowadziły do zatracenia swobodnego, rysunkowego charakteru odbitek i zostały zarzucone. Sucha igła jest bardzo zbliżona (jeśli chodzi o sposób otrzymywania obrazu) do [[mezzotinta\|mezzotinty]]; obie te techniki doskonale się uzupełniają, co było wykorzystywane zwłaszcza w angielskiej grafice [[XVIII wiek]]u; na jednej płycie/matrycy partie walorowe ([[światłocień]]) były wykonywane w technice [[mezzotinta\|mezzotinty]], a szczegóły dopracowywane za pomocą suchej igły; w efekcie powstawały prace graficzne o wyjątkowych (i niemożliwych do naśladowania w innych technikach graficznych) walorach estetycznych. Sucha igła jest techniką często uzupełniającą inne techniki graficzne jak [[akwaforta]], [[akwatinta]] czy [[miękki werniks]]. Rysunek igłą na blasze miedzianej jest również etapem wstępnym powstawania [[miedzioryt]]u.▼ ▲Sucha igła jest bardzo zbliżona (jeśli chodzi o sposób otrzymywania obrazu) do [[mezzotinta\|mezzotinty]]; obie te techniki doskonale się uzupełniają, co było wykorzystywane zwłaszcza w angielskiej grafice [[XVIII ~~wiek]]u~~wieku; na jednej płycie/matrycy partie walorowe ([[światłocień]]) były wykonywane w technice ~~[[mezzotinta\|~~mezzotinty]], a szczegóły dopracowywane za pomocą suchej igły; w efekcie powstawały prace graficzne o wyjątkowych (i niemożliwych do naśladowania w innych technikach graficznych) walorach estetycznych. Sucha igła jest techniką często uzupełniającą inne techniki graficzne, ~~jak~~na przykład [[akwaforta\|akwafortę]], [[akwatinta\|akwatintę]] ~~czy~~, [[miękki werniks]]. Rysunek igłą na blasze miedzianej jest również etapem wstępnym powstawania ~~[[miedzioryt]]u~~miedziorytu. == Historia techniki == Przyjmuje się, że pierwszym rytownikiem stosującym technikę suchej igły był [[Mistrz Księgi Domowej]] z [[Wolfegg]] (~~około~~ ok. 1480 ~~roku~~), określany wcześniej jako Mistrz Amsterdamskiego Gabinetu Rycin<ref name="krejca">{{cytuj książkę\|autor =Aleš Krejča\| tytuł=Techniki sztuk graficznych \|wydawca=Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe\| miejsce=Warszawa\| rok=1984\| strony=~~80-81~~80–81 \|isbn=83-221-0270-4}}</ref>. Później rozwijali ją [[Albrecht Dürer]] (''~~Św.~~Święty Hieronim'', 1512), [[Andrea Mantegna]], [[Rembrandt]] (''Ecce homo'', 1655) i inni. Była łączona z akwafortą lub uprawiana jako ~~samodzielna technika~~taka<ref name="catafal">{{cytuj książkę\| imię=Jordi\| nazwisko=Catafal\| imię2=Clara\| nazwisko2=Oliva\| tytuł=Techniki graficzne\|wydawca=Arkady \| miejsce =Warszawa\| rok =2004 \| strony =~~58-61~~58–61 \| isbn =83-213-4319-8}}</ref>. Druga połowa XIX wieku przyniosła odrodzenie tej techniki w Europie. Tworzyli w niej, ~~m.in.~~między innymi, [[Auguste Rodin]], [[Edvard Munch]], [[Pierre Bonnard]], [[Alphonse Legros]], [[Louis Legrand]], [[Félicien Rops]], [[Félix Vallotton]], [[James McNeill Whistler]], [[Joan Miró]], [[Marc Chagall]], [[Pablo Picasso]], [[Jacques Villon]]<ref name="krejca" /><ref name="catafal" />. == Linki zewnętrzne == {{commonscat\|Drypoint prints}} * [http://www.art-navigator.com/europe/poland/graphic/technic/index.htm#3 Art Navigator: ''Techniki i metody graficzne.''] {{Przypisy}}

Sucha igła: Różnice pomiędzy wersjami