Piotr Wawrzyniak: Różnice pomiędzy wersjami

|imię i nazwisko oryginalne =

|imię przybrane =

|imię przybrane oryginalne =

|tytuł =

|herb =

|dewiza =

|dewiza - j. polski =

|państwo =

|wariant flagi =

|1. funkcja =

|1. funkcja - okres =

|2. funkcja =

|2. funkcja - okres =

|inkardynacja =

|data ślubów zakonnych =

|data diakonatu =

|data ordynacji =

|data nominacji =

|data sakry =

|data patriarchatu =

|data kreacji =

|papież kreujący =

|kościół tytularny =

|data pontyfikatu =

|odznaczenia =

|wikiźródła =

|wikicytaty =

|wikinews =

|www =

'''Piotr Wawrzyniak''' (ur. [[30 stycznia]] 1849 r. w Wyrzece koło Śremu, zm. [[9 listopada]] 1910 r. w Poznaniu) – polski ksiądz, [[Wielkopolska|wielkopolski]] działacz społeczny, oświatowy i gospodarczy, patron [[Związek Spółek Zarobkowych i Gospodarczych|Związku Spółek Zarobkowych i Gospodarczych]].

Piotr Wawrzyniak urodził się [[30 stycznia]] 1849 r. w Wyrzece koło Śremu, w rodzinie chłopskiej Franciszka i Cecylii z domu Łopińskiej. Miał 9 rodzeństwa, 3 zmarło wkrótce po urodzeniu. Jego rodzice byli ludźmi głęboko wierzącymi. Jego matka, będąc jeszcze w ciąży, złożyła w sanktuarium w [[Górka Duchowna|Górce Duchownej]] przyrzeczenie, że, jeśli urodzi syna, odda go do stanu kapłańskiego. Fakt ten i religijne wychowanie zadecydowały o wyborze drogi życiowej ks. Wawrzyniaka.

Po ukończeniu wiejskiej szkoły elementarnej Piotr Wawrzyniak w 1858 r. rozpoczął naukę w [[Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Wybickiego w Śremie|Gimnazjum w Śremie]], gdzie, nie licząc trudności w nauce zaraz na początku edukacji i związanej z tym krótkiej przerwy w uczęszczaniu do szkoły, był jednym z najlepszych uczniów. Od 1865 r. należał do Marianów (organizacji później nazwanej [[Towarzystwo Tomasza Zana|Towarzystwem Tomasza Zana]])<ref>{{cytuj stronę|url=http://losrem.pl/z-zycia-szkoly/historia-patron |tytuł=Historia i Patron |opublikowany=Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Wybickiego w Śremie}} [dostęp 2014-09-06].</ref>– działającej w szkole tajnej organizacji [[Towarzystwo Filomatyczne|filomackiej]], w 1866 r. został jej przewodniczącym. Organizacja ta stawiała sobie za zadanie propagowanie samokształcenia w zakresie historii, literatury i języka polskiego, a także oddziaływanie na młodszych kolegów oraz organizowanie obchodów rocznic narodowych. Wcześniej, zaraz po wybuchu [[powstanie styczniowe|powstania styczniowego]] w 1863 r., Piotr Wawrzyniak na kilka tygodni nawet samowolnie opuścił gimnazjum, chcąc przekroczyć granicę i walczyć z Rosjanami w Królestwie Polskim. Planów tych jednak nie zrealizował i na skutek perswazji ojca powrócił do szkoły.

W [[1867]] r. zdał maturę i wstąpił do seminarium duchownego w Poznaniu. W 1868 r. przyjął niższe święcenia, a w 1870 r. został [[subdiakon]]em. W tym samym roku przeszedł do seminarium w [[Gniezno|Gnieźnie]], gdzie w 1871 r. otrzymał święcenia [[diakon|diakońskie]].

Podczas nauki wyróżnił się na tyle, że dzięki ks. arcybiskupowi [[Mieczysław Ledóchowski|Mieczysławowi Ledóchowskiemu]] otrzymał stypendium na studia [[teologia|teologiczne]]. W [[1871]] r. wyjechał do [[Münster]] (ówcześnie przez Polaków nazywanego Monastyrem), gdzie poza nauką teologii interesował się naukami przyrodniczymi i technicznymi. W rok później wrócił do kraju, nie uzyskując prawdopodobnie licencjatu z teologii. W sierpniu 1872 r. ukończył seminarium w Gnieźnie.

Ks. Piotr Wawrzyniak przyjął święcenia [[kapłan|kapłańskie]] 11 sierpnia [[1872]] r. Mszę prymicyjną odprawił w rodzinnej parafii w [[Dalewo (województwo wielkopolskie)|Dalewie]], po czym został wikarym w [[Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Środzie Wielkopolskiej|parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] w [[Śrem]]ie. Wikariuszem pozostał do końca swojej pracy w Śremie. Po zgonie proboszcza Michała Menzela w 1889 r. zarówno parafianie, jak i arcybiskup [[Julius Dinder]] byli za tym, aby objął stanowisko proboszcza parafii, władze pruskie nie wyraziły jednak na to zgody. Jedynie w latach 1889-1890 był tak zwanym wikariuszem-substytutem, praktycznie zarządzającym parafią. W 1896 r. został [[Szambelan papieski|szambelanem papieskim]], a w rok później [[prałat]]em. Jako duszpasterz ks. Wawrzyniak był prężnym organizatorem. Odnowił kościół, wybudował „wikariówkę”, sprowadził do Śremu siostry elżbietanki.

Od samego początku działalność ks. Wawrzyniaka daleko wykraczała poza zwykłe obowiązki duszpasterskie. Już w [[1873]] r. stanął na czele Towarzystwa Przemysłowego św. Wojciecha w Śremie (przewodniczył mu przez 26 lat, do 1899 r.), później przez cały rok (1900) był kuratorem Towarzystwa Przemysłowego w Mogilnie. Korzystając z pomocy ks. [[Augustyn Szamarzewski|Augustyna Szamarzewskiego]] zreorganizował lokalną Kasę Oszczędności i Pożyczek w Śremie w [[Bank ludowy|Bank Ludowy]] oparty na nowoczesnych zasadach spółdzielczości. W tym samym roku został jego wicedyrektorem, a od 1876 r. dyrektorem. Bankiem Ludowym w Śremie kierował przez 20 lat do 1896 r., później aż do śmierci był prezesem jego Rady Nadzorczej. W [[1878]] r. tenże Bank wszedł w skład zarządzanego przez Szamarzewskiego Związku Spółek Zarobkowych. W [[1887]] r. Wawrzyniak stał się wicepatronem, a po śmierci Szamarzewskiego w [[1891]] r. patronem Związku. To wydarzenie sprawiło, że stał się działaczem na skalę całego zaboru pruskiego. Za jego kadencji uporządkowano system finansowy Związku, zaczęto wydawać czasopismo „Poradnik dla Spółek” (od [[1893]] r.). Popierał też spółki parcelacyjne dążące do utrzymania ziemi w polskim posiadaniu oraz tzw. „Rolniki”, czyli spółdzielnie zaopatrzenia i zbytu rolniczego. Za jego kadencji Związek rozszerzył działalność na [[Pomorze]], [[Warmia|Warmię]], [[Mazury]] i [[Górny Śląsk]].

Ks. Wawrzyniak aktywnie brał też udział w różnych akcjach mających na celu szerzenie oświaty i kultury. W [[1877]] r. założył [[biblioteka|bibliotekę]], która była oddziałem powstałego rok wcześniej Towarzystwa Oświaty Ludowej. W latach 1902-1910 kierował istniejącą do dzisiaj [[Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha|Drukarnią i Księgarnią św. Wojciecha]] w Poznaniu. Wcześniej w Śremie energicznie dbał również o tereny zielone. W latach 1893-[[1899]] był prezesem [[Towarzystwo Miłośników Ziemi Śremskiej|Towarzystwa ku Upiększaniu Miasta]].

* [[Antoni Gąsiorowski (ur. 1932)|Antoni Gąsiorowski]], [[Jerzy Topolski]] (red.), ''Wielkopolski Słownik Biograficzny'', Warszawa-Poznań [[1983]]