Wikipedia

Louis-Alexandre Berthier: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
poprawa linków do przek., usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK
ort.
Linia 3:
[[Plik:Louis-Alexandre Berthier, Prince de Neufchâtel et de Wagram, maréchal de France (1753-1815).jpg|thumb|Louis-Alexandre Berthier]]
 
Z wykształcenia [[kartografia|kartograf]]. Mając 13 lat wstąpił do wojska, gdzie służył pod rozkazami ojca będącego wówczas szefem nadzoru wojskowego. W latach 1780-1789 walczył pod rozkazami [[Jean-Baptiste de Rochambeau|Jeana-Baptiste’a de Rochambeau]] w Ameryce, gdzie wspiarałwspierał amerykańskich kolonistów w walce z Anglikami. Pozostał na ziemi amerykańskiej do wybuchu [[Rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]]. W 1789 w randze generała-majora pełni funkcję dowódcy gwardii narodowej w [[Wersal]]u.
Uczestnik [[rewolucja francuska|Rewolucji]], w randze generała brygady objął stanowisko szefa Sztabu Armii Alp i Włoch. W 1793 roku został zwolniony z wojska, jako były oficer armii królewskiej. Dwa lata później, w marcu 1795 roku, po ogłoszeniu powszechnej [[amnestia|amnestii]] wrócił do wojska. AwanasowanyAwansowany na stopień generała dywizji (czerwiec 1795 roku) przez Napoleona doszedł w roku 1796 do stanowiska [[szef sztabu|szefa sztabu]].
 
Jako szef sztabu [[Wielka Armia|Wielkiej Armii]] odpowiadał na planowanie, administrację, zaopatrzenie i transport. Podlegało mu bezpośrednio 6 generałów i 8 pułkowników.
W roku 1798 proklamował w [[Rzym]]ie republikę. W 1799 Napoleon awansował go na stanowisko ministra wojny, które pełnił do 1807 roku.
 
W trakcie kampanii 1805 roku zapewnił odpowiednie warunki do przemarszu dwustutysięcznejdwu stutysięcznej armii z północnej Francji przez [[Ulm]] i [[Wiedeń]] pod [[Slavkov u Brna|Austerlitz]], poprzez stworzenie dodatkowych magazynów z bronią i żywnością.
 
Berthier ponownie dowiódł swoich zdolności organizacyjnych podczas odwrotu Wielkiej Armii z [[Imperium Rosyjskie|carskiej Rosji]] w 1812 roku. Dzięki niemu, po klęsce w Rosji, szybko udało się zebrać nową armię i stanąć naprzeciw [[VI koalicja antyfrancuska|koalcjikoalicji antynapoleońskiejanty napoleońskiej]]. Został ranny w [[Bitwa pod Brienne-le-Château|bitwie pod Brienne]] 29 stycznia 1814 roku. Wobec przewagi sił nieprzyjacielskich 11 kwietnia br. przyłączył się do grona wyższych oficerów domagających się abdykacji Napoleona.
 
Przez cały okres wojen napoleońskich u boku swego wodza i cesarza, który nadał mu w 1804 księstwo Neuchâtel i w 1809 czysto tytularne księstwo Wagram (za wkład w zwycięstwo w [[Bitwa pod Wagram|stoczonej tam bitwie]]). Był uważany za najlepszego ówczesnego sztabowca w armiach europejskich, ale powierzanie mu dowództwa nad całą armią bez nadzoru Napoleona w 1809 omal nie doprowadziło do katastrofalnego w skutki ruchu Grande Armée.{{fakt|data=2013-01}}
 
W 1812 roku zablokował [[Antoine-Henri Jomini|Antione’owiAntione ` owi Henri Jomini’emuJomini ’ emu]] awans na stopień generała dywizji pod zarzutem opieszałości w dostarczaniu raportów i dokumentów<ref>Michael Lee Lanning, ''100 największych dowódców wszech czasów'', s. 103.</ref>, po czym ten opuścił armię francuską i udał się na dwór [[Aleksander I Romanow|Aleksandra I]].
 
Po przywróceniu na tron dynastii [[Burbonowie|Burbonów]], króla [[Ludwik XVIII|Ludwika XVIII]], zachował swoją funkcję i tytuł. Po ucieczce Napoleona z zesłania na wyspie [[Elba|Elbie]] – [[100 dni Napoleona]], wielu oficerów ponownie podporządkowało się jego rozkazom. Berthier zachował jednak lojalność w stosunku do króla, któremu ułatwił ucieczkę z kraju, a sam później osiadł w [[Bawaria|Bawarii]].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Louis-Alexandre_Berthier”