25 535
edycji
Siergiej89 (dyskusja | edycje) (Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 83.2.100.123) i przywrócono wersję 42036374 autorstwa Rybulo7) |
m (drobne redakcyjne, drobne merytoryczne) |
||
}}
'''Marskość wątroby, zwłóknienie wątroby''' ([[łacina|łac.]] ''cirrhosis hepatis'') – postępujące włóknienie miąższu [[wątroba|wątroby]], niszczące
Marskość [[wątroba|wątroby]] charakteryzuje się zastępowaniem komórek włóknami [[tkanka łączna|tkanki łącznej]], które zaburzają jej prawidłową budowę, doprowadzając do upośledzenia funkcji [[metabolizm|metabolicznych]], utrudnienia odpływu żółci oraz są przyczyną powstania [[nadciśnienie wrotne|nadciśnienia wrotnego]]. Przyczynami marskości mogą być m.in. [[toksyny]] (w tym [[Etanol|alkohol]]), zakażenia [[Wirusy|wirusami]] (szczególnie [[Wirus zapalenia wątroby typu B|HBV]] i [[Wirus zapalenia wątroby typu C|HCV]]), [[choroby autoimmunologiczne]] wątroby jak [[Autoimmunologiczne zapalenie wątroby|AZW]], [[Pierwotna marskość żółciowa wątroby|PBC]], [[Pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych|PSC]] oraz choroby metaboliczne.
=== Konsekwencje dysfunkcji wątroby ===
[[Plik:Hepatocellular carcinoma 1.jpg|thumb|right|
W miarę postępu choroby pojawiają się powikłania. U niektórych pacjentów, z racji niewystąpienia objawów wczesnych, powikłania mogą stanowić pierwsze [[Objaw kliniczny|objawy]] uszkodzenia wątroby.
* [[wybroczyny]] i
* [[żółtaczka (medycyna)|żółtaczka]] – niedostateczne tempo metabolizmu [[bilirubina|bilirubiny]]
* swędzenie skóry – odkładanie się w niej związków powstających w wyniku nieprawidłowych przemian związków zawartych w [[żółć|żółci]]
* [[encefalopatia wątrobowa]] – upośledzona wątroba nie usuwa z krwi [[amoniak]]u i produktów przemian związków azotowych, w wyniku czego rośnie ich stężenie we krwi. Organem najbardziej podatnym na uszkodzenie przez metabolity azotowe jest
* zwiększona wrażliwość na leki – spadek tempa [[metabolizm]]u związków aktywnych biologicznie, przez co dłużej utrzymują się one we krwi.
* [[insulinooporność]] i [[cukrzyca]] typu 2
Wątroba odgrywa kluczową rolę w syntezie białek (np. albumin, dopełniacza, czynników krzepnięcia) i detoksykacji, pełni też funkcję magazynową (np. dla [[witamina A|witaminy A]]). Uczestniczy także w metabolizmie tłuszczów i węglowodanów. Niezależnie od przyczyn, zwłóknienie często poprzedzone jest zapaleniem lub stłuszczeniem wątroby. Jeśli na którymś z tych etapów powstrzyma się działanie czynnika [[etiologia|etiologicznego]], powstałe zmiany są jeszcze w pełni odwracalne.
Cechą charakterystyczną marskości jest patologiczny rozwój [[tkanka łączna|tkanki łącznej]] (ta sama tkanka odpowiada za proces bliznowacenia), która stopniowo zastępuje normalny miąższ, utrudnia przepływ krwi przez organ i powoduje upośledzenie funkcji. Centralną rolę w marskości odgrywają komórki, które w warunkach fizjologicznych przechowują witaminę A ([[Komórki Ito]]), występujące w [[przestrzeń Dissego|przestrzeniach Dissego]]. Uszkodzenie miąższu wątrobowego powoduje bowiem aktywację tych komórek, w wyniku której rozpoczynają produkcję kolagenu, który powoduje włóknienie przestrzeni Dissego. Oprócz tego dochodzi także do zamknięcia przestrzeni w nabłonku okienkowym
Tkanka włóknista, tworząc węzły, powoduje degradację naturalnej zrazikowej struktury wątroby i utrudnia przepływ krwi. [[Śledziona]] ulega przekrwieniu, czego konsekwencją jest [[hipersplenizm]] i nadmierne niszczenie elementów morfotycznych krwi. Większość powikłań związanych z marskością wątroby wynika z wykształcenia się nadciśnienia wrotnego.
|