Azyl: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m →‎Historia: poprawa literówek, replaced: prowinicji → prowincji
Linia 20:
 
== Historia ==
Azyl narodził się w starożytności wraz z traktowaniem świątyń jako miejsc ucieczki zbiegów<ref>[[Swetoniusz]] w biografii [[Tyberiusz]]a (rozdział 37) pisze, że cesarz ten ''zniósł także prawo i obyczaj azylów gdziekolwiek je stosowano''. Wyjątkiem był zapewne osobliwy azyl w Gaju Nemoreńskim (który można było uzyskać zabijając poprzedniego [[Rex Nemorensis|azylanta]]), skoro kolejny imperator ''królowi nemoreńskiemu, ponieważ sprawował swą godność już od szeregu lat, podstawił silniejszego przeciwnika'' ([[Kaligula]] rozdział 35). [[Gajusz (jurysta rzymski)]] podaje, że [[Antoninus Pius]] ''pytany przez jakichś namiestników prowinicjiprowincji o niewolników, którzy chronili się w świątyniach bogów lub u posągów princepsów'' (cesarzy), ''rozkazał, by jeśli srogość właścicieli stanie się nieznośna, zostali oni zmuszeni do sprzedania swoich niewolników'' („Instytucje” I,53).</ref>. Podobnie traktowano średniowieczne kościoły i klasztory (p. [[Pokój Boży]]).
 
W XVI wieku prawo azylu wykonywano dość powszechnie, choć zaczęto je nieco ograniczać do wypadków lżejszych. W Anglii Jakub I wyjaśniał swym funkcjonariuszom w 1624 roku, że nie mają prawa przeszukiwać ambasad w poszukiwaniu zbiegów (np. katolickich księży). W 1586 roku obstawiono ambasadę francuską w Londynie kierowaną przez L’Aubepine’a, ponieważ ukrywał on spiskowca Babingtona, lecz nie ośmielono się wkroczyć do budynku. W połowie XVII wieku zaczęło przeważać stanowisko dążące do odrzucenia prawa azylu. [[Hugo Grocjusz]] dopuszcza azyl na drodze dwustronnego porozumienia, ponieważ azyl jego zdaniem nie wynika z prawa narodów. Odrzucali azyl pisarze polityczni tacy jak [[Abraham de Wicquefort]], [[François de Callières]], [[Johann Jakob Moser]], [[Christian Wolff]] i Martens. W 1645 roku parlament angielski zakazał ambasadom udzielania azylu. Podobnie uczyniły holenderskie Stany Generalne w 1663 roku. W połowie XVII wieku, kiedy ambasador francuski w Państwie Kościelnym markiz de Fontenay traktował swe karety jako miejsce azylu, gwardia papieska odbiła uciekinierów, a papież pouczył, że prawo i przywilej ambasadorów nie powinny sięgać zbyt daleko.