Atharwaweda: Różnice pomiędzy wersjami

Najstarsza nazwa Atharwawedy brzmiała ''Atharwangirasas'' – czyli [[Atharwanowie]] i [[Angirasowie]]. Pierwsi to ród mitycznych, półboskich kapłanów wywodzących się od [[Atharwan]]a, który zajmował się praktykami zapewniającymi pomyślność ale i posiadał umiejętność uśmiercania czarami wrogów. Angirasowie ("synowie nieba i bogów") zaś to mędrcy i mityczni kapłani ognia, jednocześnie wykonawcy "wrogich praktyk magicznych", wzywani w ''Atharwawedzie'', aby odwracali zło i nękali wrogów<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Tokarczyk|imię= Andrzej|autor link= |tytuł= Hinduizm| rozdział= Zagada czwartej sanithy| nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca= KAW|miejsce= Warszawa|rok= 1986|strony= 26|isbn= 8303016105}}</ref>. Nazwa ''Atharwangirasas'' odzwierciedla podwójny charakter tej sanhity, która zawiera część "pomyślną" i "straszną". Z biegiem czasu wyłoniła się nazwa krótsza, wywodząca się od pierwszego członu nazwy wcześniejszej.

Znanych jest dziewięć szkół ( [[śakha]] ) ''Atharwawedy'' <ref>Modak (1993) p.15 (footnote 8)</ref> :

Zachowały się dwie redakcje ''Atharwawedy'', znacznie różniące się od siebie (zarówno w treści, jak w układzie tekstów):

===''Śaunakija''===

====Budowa ''Śaunakiji''====

*Rozdziały XIII-XVIII – zawierają długie sukty pogrupowane według tematyki, np. XIII rozdział poświęcono Słońcu, XIV rozdział zawiera teksty związane ze ślubem, XV rozdział poświęcono ''[[Wratja|wratjom'']] – nieortodoksyjnym grupom wędrownym z własnym kultem, XVIII – zawiera teksty pogrzebowe, itd.

*Rozdział XX – najmłodszy – składa się z 143 sukt, z czego tylko 13 jest oryginalnych, resztę zaczerpnięto z ''Rygwedy''. Głównie są to hymny do [[Indra|Indry]], związane z rytuałem ''śrauta''. Prawdopodobnie dodano je po to, aby "uświęcić" ''Atharwawedę'' i usprawiedliwić jej włączenie do kanonu.

Teksty ''Atharwawedy'' zapożyczone z ''Rygwedy'' pochodzą głównie z ''mandali'' dziesiątej, pierwszej oraz ósmej.

===''Paippalada''===

''Paippalada'' składa się z 6,5 tysiąca strof, pogrupowanych w 20 rozdziałów, jednakże ich rozmiary, układ tekstów i tematyka są inne niż w ''Śaunakiji''. Przez wiele lat posiadano tylko jeden manuskrypt z tą redakcją ''Atharwawedy'' i to w dodatku w bardzo złym stanie (pochodził z [[Kaszmir (region)|Kaszmiru]], z początku XVI w.). Później odkryto jeszcze kilka manuskryptów w [[Puri]] (stan Orisa).

Około 1/8 tekstów ''Paippalady'' jest oryginalna – nie pochodzą one z ''Rygwedy'' i nie mają swoich odpowiedników w ''Śaunakiji''. Generalnie sukty w ''Paippaladzie'' są krótsze (najdłuższe składają się z 28 strof).

==Treść ''Atharwawedy''==

''Atharwaweda'' składa się głównie z różnego typu zaklęć magicznych. Możemy wyróżnić:

''Atharwaweda'' składa się z tekstów metrycznych i napisanych prozą. ''Paippalada'' zawiera więcej tekstów prozaicznych niż ''Śaunakija''. Najczęstsze metrum to ''anusztubh''. Bardzo często metrum jest łamane, przez co teksty bardziej przypominają zrytmizowaną prozę niż poezję – widać, że ich charakter jest przede wszystkim użytkowy.

Niektóre z tekstów ''Atharwawedy'' są prawdopodobnie starsze od najstarszych hymnów ''[[Rygweda|Rygwedy]]'', ale sam zbiór jako całość jest zdecydowanie młodszy od ''Rygwedy''. Trudno jednak określić czy Atharwaweda jest młodsza czy starsza od ''[[Samaweda|Samawedy]]'' oraz ''[[Jadźurweda|Jadźurwedy]]''.