Mohammad Chodabande: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Dojście do władzy: usunięcie powtórzenia wyrazów
Linia 1:
'''Mohammad Chodabande''' (ur. 1532 -, zm. 1595)<ref>naNa podstawie danych z angielskiej odpowiedniczki strony o sułtanie: [[:en:Mohammed Khodabanda|Mohammed Khodabanda]].</ref> - [[Szach (władca)|szach]] [[PersjaIran|Persji]] w latach [[1577]]-[[1587]]. Syn szacha [[Tahmasp I|Tahmaspa I]] oraz [[Turkmeni|Turkmenki]] Mahdi Ulja. Mohammad był następcą na tronie swojego zmarłego brata [[IsmailIsma'il II|Ismaila II]].
 
== Dojście do władzy ==
Po śmierci [[IsmailIsma'il II|Ismaila II]] do władzy ponownie doszli do głosu, stanowiący odmianę grupy rządzącej kyzyłbaszscy emirowie. Było to możliwe, ponieważ nadal zasady sukcesji nie był prawnie określone i to, kto zasiądzie na tronie, zależało od wyników rywalizacji między klikami. Do tronu pretendowali niewidomy Mohammad Chodabande i, mający w chwili śmierci ojca zaledwie kilka tygodni, syn Ismaila II. W czasie przedwyborczych przetargów koła wpływowe ostatecznie opowiedziały się za Mohammadem. Zrobiono tak prawdopodobnie dlatego, iż sądzono, że będzie nim można łatwo manipulować.Poważną kandydatką do faktycznego, a nie formalnego przejęcia władzy, była siostra zmarłego Ismaila II, księżniczka Pari Chan Chanom, która jako bliska krewna elekta, mogła zostać współrządzącą nowego szacha, ponieważ był on inwalidą. Opuściwszy tymczasowe schronienie w [[Sziraz]]ie i dotarłszy do stołecznego [[Kazwin (miasto)|Kazwinu]], Mohammad zasiadł na tronie w [[1578]] roku.
 
== Panowanie ==
=== Osobiste oczekiwania ===
Jako niewidomy liczył na to, że sprawowanie rządów ułatwi mu rola przywódcy religijnego. W stosunku do emirów stawiał się w roli mistrza, jaką niegdyś mieli jego przodkowie w zakonie. Bieg wydarzeń w czasie jego panowania nie dowodzi, iżby zasada ta nadal obowiązywała. Grała ona rolę historycznej zaszłości, nawet pomimo tego, że niektóre jej elementy nadal funkcjonowały. Powodem takich zmian były też nowinki religijne, jakie wkradły się do ortodoksyjnych norm, psując je.
 
=== Problemy ===
Władzę faktyczną przejęły natomiast matka i siostra poprzedniego i obecnego szacha. Mianowicie Mahdi Ulja, zamordowana w [[1579]] roku i Pari Chan Chanom, wraz z jednym z dworskich ugrupowań. Szach decydował o niewielu kwestiach. Życie polityczne zdominowały międzyplemienne waśnie, których głównymi uczestnikami byli kyzyłbaszskie plemiona Szamlu i Ustadżulu walczące o prymat z innymi Turkmenami. Do konfliktu właczyli się Irańczycy, których reprezentował wielki wezyr Mirza Salman Dżabiri, pochodzący z [[Isfahan (miasto)|Isfahanu]].
 
== Wojna z Turcją ==
Słabość Persji wykorzystała [[Imperium osmańskieOsmańskie|Turcja]] i wypowiedziała ona wojnę wschodniemu sąsiadowi.
{{osobny artykuł|Wojna persko-turecka (1578–1590)}}
 
Linia 18 ⟶ 19:
 
== Literatura ==
* Bogdan Składanek, ''Historia Persji'', tom III, wydawnictwoWydawnictwo akademickieAkademickie DIALOG„Dialog”, Warszawa 2007, strs. 41 - 44.
 
{{Przypisy}}
 
{{władca|kolor=#000000|grafika =|rozmiar=50|poprzednik=[[Isma'il II|Ismail II]]|lata=[[1577]]-[[1587]]|funkcja='''[[Władcy Persji|Szach Persji]]'''|następca=[[Abbas I Wielki]]}}
{{władca|
kolor=#000000|
grafika =|
rozmiar=50|
poprzednik=[[Ismail II]]|
lata=[[1577]]-[[1587]]|
funkcja='''[[władcy Persji|Szach Persji]]'''|
następca=[[Abbas I Wielki]]|
}}
 
[[Kategoria:Safawidzi]]