Ruch 26 Lipca: Różnice pomiędzy wersjami

[[Fidel Castro]] niezadowolony z działań opozycji walczącej przeciwko dyktaturze [[Fulgencio Batista|Fulgencio Batisty]], zorganizował na początku lat 50. "Ruch". Organizacja ta wywodziła się z centrowo-nacjonalistycznej Partido Ortodoxo i prowadziła działania zarówno cywilne jak i wojskowe. Grupa oparła działania strukturze komórek konspiracyjnych. Każda komórka liczyła dziesięciu członków<ref>Bourne 1986, s. 68–69; Quirk 1993, s. 50–52; Coltman 2003, s. 65.</ref>. Kilkanaście osób tworzyło jądro tego ruchu, wśród nich znalazło się wielu niezadowolonych członków partii Ortodoxo. Od lipca 1952 grupa ruszyła z falą rekrutacji dzięki czemu w ciągu roku udało się jej zgrupować 1200 członków zorganizowanych w ponad stu komórkach. Większość działaczy grupy pochodziła z biedniejszych dzielnic stolicy<ref>Bourne 1986, s. 69; Coltman 2003, s. 66; Castro and Ramonet 2009, s. 107.</ref>. W lipcu 1953 roku członkowie grupy zaatakowali koszary Moncada w prowincji Oriente<ref>Coltman 2003, s. 69–70, 73.</ref>. Rebelianci ruszyli do walki z okrzykiem ''Wolność albo śmierć''<ref>Coltman 2003, s. 79.</ref>. Po dotarciu na miejsce planowanej akcji żołnierze wznieśli alarm a większość rebeliantów znalazła się w ogniu karabinów maszynowych. Po utracie czterech ludzi, Castro zarządził opór<ref>Coltman 2003, s. 74.</ref>. W bitwie śmierć poniosło sześciu opozycjonistów a 15 zostało rannych, po stronie rządowej zginęło 19 żołnierzy a 27 zostało rannych<ref>Coltman 2003, s. 82.</ref>. Propaganda nadawała na temat Ruchu informacje dezinformacyjne, błędnie twierdzono że rebelianci byli oddziałem komunistycznym. Pomimo cenzury i propagandy, szybko na światło dzienne wyszły przypadki tortur i zbiorowych egzekucji dokonywanych przez rząd w Oriente co spowodowało publiczną dezaprobatę względem rządu<ref>Bourne 1986, s. 87–88; Quirk 1993, s. 55–56; Coltman 2003, s. 84.</ref>. W ciągu kolejnych dni wielu rebeliantów zostało aresztowanych.

Fidel Castro po wtrąceniu do więzienia wraz z 25 innymi spiskowcami przeformował "Ruch" w grupę o nazwie "Ruch 26 Lipca" (MR-26-7). Grupa nosiła tę nazwę na pamiątkę daty ataku na koszary. W trakcie pobytu w więzieniu zorganizował tam podziemny uniwersytet noszący nazwę Ideologicznej Akademii Abela Santamarí. Sam organizował trwające pięć godzin dziennie nauczanie historii, filozofii i [[język angielski|języka angielskiego]]<ref>Bourne 1986, s. 94–95; Quirk 1993, s. 61; Coltman 2003, s. 93.</ref>. Niektórzy politycy z kręgów reżimu zasugerowali że amnestia będzie dobrą reklamą dla rządu, w rezultacie Batista i Kongres zgodzili się na wprowadzenie jej w życie. Wspierany przez amerykańskie korporacje Batista wierzył że Castro nie będzie stanowił żadnego zagrożenia polityczne. Na mocy amnestii Castro wraz z innymi więźniami opuścił zakład karny 15 maja 1955 roku<ref>Bourne 1986, s. 103–105; Quirk 1993, s. 80–82; Coltman 2003, s. 99–100.</ref>. Ruch 26 Lipca powołał 11-osobową Dyrekcję Krajową, pomimo tych zmian strukturalnych Castro zachował w Ruchu najważniejszą rolę. Część członków nieprzychylna działaniu Castro odeszła z grupy<ref>Bourne 1986, s. 106–107; Coltman 2003, s. 100–101.</ref>.

W 1955 doszło do gwałtownych demonstracji i zamachów organizowanych przez opozycje. Rząd stłumił protesty. Fidel i jego brat Raul, zdecydowali się na ucieczkę z kraju w obawie przed represjami. Pozostali na Kubie członkowie Ruchu 26 Lipca w oczekiwaniu przygotowywali działalność komórek rewolucyjnych<ref>Bourne 1986, s. 109–111; Quirk 1993, s. 85; Coltman 2003, s. 101.</ref>. Wraz z kilkoma towarzyszami udał się do [[Meksyk]]u który przez długi okres czasu oferował [[azyl]] lewicowym opozycjonistom z innych państw<ref>Bourne 1986, s. 112; Quirk 1993, s. 88; Coltman 2003, s. 102.</ref>. W trakcie pobytu w Meksyku do ruchu przyłączył się [[Che Guevara|Ernesto „Che” Guevara]]<ref>Bourne 1986, s. 115–117; Quirk 1993, s. 96–98; Coltman 2003, s. 102–103; Castro and Ramonet 2009, s. 172–173.</ref>. Na miejscu Ruch nawiązał współpracę z Hiszpanem Alberto Bayo, będącym republikańskim [[weteran]]em [[hiszpańska wojna domowa|hiszpańskiej wojny domowej]]. Bayo zgodził się aby uczyć opozycjonistów niezbędnych umiejętności potrzebnych w walkach partyzanckie, potajemnie spotykał się z opozycjonistami w Chapultepec gdzie wraz z nimi organizował szkolenia wojskowe<ref>Bourne 1986, s. 114; Quirk 1993, s. 105–106; Coltman 2003, s. 104–105.</ref>. Działacze Ruchu w celu zbierania funduszy udali się do USA w celu poszukiwania bogatych sympatyków. Obalony przez Batistę prezydent Carlos Prío Socarrás wsparł ich sumą 100 tysięcy [[dolar amerykański|dolarów]]. Rząd Batisty przekupił funkcjonariuszy meksykańskiej policji a ci aresztowali opozycjonistów. Wkrótce działacze zostali wypuszczeni po tym gdy wsparło ich kilku meksykańskich polityków sympatyzujących z ruchem<ref>Bourne 1986, s. 117–118, 124; Quirk 1993, s. 101–102, 108–114; Coltman 2003, s. 105–110.</ref>. Ruch na opozycji utrzymywał kontakty z tym na wyspie. Zdobył duże poparcie szczególnie w regionie Oriente<ref>Bourne 1986, s. 111–124; Coltman 2003, s. 104.</ref>. Castro zakupił pozostający w kiepskim stanie jacht [[Granma (jacht)|"Granma"]]. 25 listopada wraz z 81 rewolucjonistami uzbrojonymi w 90 karabinów, trzy karabiny maszynowe, 40 pistoletów i dwa działka przeciwpancerne, wypłynął w stronę Kuby<ref>Bourne 1986, s. 132–133; Quirk 1993, s. 115; Coltman 2003, s. 110–112.</ref>. Podróż opóźniały wycieki wody<ref>Bourne 1986, s. 134; Coltman 2003, s. 113.</ref>. Castro planował pierwotnie przypłynięcie na wyspę w ciągu pięciu dni zgodnie z tym planem, 30 listopada członkowie Ruchu 26 Lipca na czele z Frankiem Paisą przeprowadzili ataki na budynki rządowe w Santiago, [[Manzanillo]] i kilku innych miastach<ref>Bourne 1986, s. 134–135; Quirk 1993, s. 119–126; Coltman 2003, s. 113.</ref>.

Granma dotarła do Playa Los Colorados w pobliżu [[Los Cayuelos]] w dniu 2 grudnia 1956. Partyzanci wyruszyli w głąb lądu, wzdłuż zalesionego pasma górskiego Sierra Maestra w Oriente. O świcie w dniu 5 grudnia rebelianci zaatakowani zostali przez wojsko a w rezultacie rozproszeni<ref>Bourne 1986, s. 136; Coltman 2003, s. 114–115.</ref>. Opozycjoniści którzy przeżyli obozu. W celu uzyskania broni partyzanci dokonywali nalotów na małe posterunki wojskowe. W styczniu 1957 zajęli placówkę w pobliżu plaży w La Placie<ref>Coltman 2003, s. 116–117.</ref>. W lipcu 1957 wojska Ruchu 26 Lipca liczyły 200 osób<ref>Bourne 1986, s. 138; Quirk 1993, s. 130; Coltman 2003, s. 119.</ref>. Na całej Kubie powstawały grupy bojowe organizujące akty sabotażu i przeprowadzające anty batistowskie zamachy. Policja dokonywała masowych aresztowań, tortur i egzekucji pozasądowych. Wieszane na drzwiach zwłoki miały zastraszać dysydentów<ref>Bourne 1986, s. 142–143; Quirk 1993, s. 128, 134–136; Coltman 2003, s. 121–122.</ref>. Z rąk sił rządowych zginął również Frank Pais co uczyniło Castro niekwestionowanym liderem MR-26-7<ref>Quirk 1993, s. 145, 148.</ref>. W 1957 Castro spotkał się z czołowymi działaczami Partido Ortodoxo. Castro i przywódcy Ortodoxo, Raúl Chibás i Felipe Pazos sporządzili i podpisali w Sierra Maestra, [[manifest]]. Wezwano w nim do likwidacji [[junta|junty wojskowej]], utworzenie "wspieranego przez wszystkich" tymczasowego rządu cywilnego, przeprowadzenie umiarkowanej [[reforma rolna|reformy rolnej]], [[industrializacja|industrializacji]] i kampanii alfabetyzacji a następnie przeprowadzenie "prawdziwie uczciwych, demokratycznych, bezstronnych wyborów"<ref>Bourne 1986, s. 148–150; Quirk 1993, s. 141–143; Coltman 2003, s. 122–123.</ref>

Batista po porażkach militarnych z 1958 znalazł się pod coraz większą presją. Zwalczanie opozycji połączone z prasową cenzurą, wykorzystywaniem tortur i egzekucji pozasądowych było coraz bardziej krytykowane w kraju i za granicą. Pod wpływem nastrojów anty batistowskich wśród swoich obywateli, rząd USA zaprzestał dostarczania mu broni, przez co Batista był zmuszony kupować broń z [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]<ref>Coltman 2003, s. 129–130, 134.</ref>. Opozycja korzystając z tego wezwała do [[strajk generalny|strajku generalnego]]. Strajkowi towarzyszyła seria ataków zbrojnych przeprowadzanych przez MR-26-7. Ruch począwszy od 9 kwietnia otrzymywał silne wsparcie w środkowej i wschodniej Kubie a trochę słabsze w innych miejscach<ref>Bourne 1986, s. 152–154; Coltman 2003, s. 130–131.</ref>. Batista odpowiedział na kampanie partyzantów organizacją Operacji Verano (28 czerwca-8 sierpnia 1958). Artyleria zbombardowała obszary zalesione i wioski podejrzanie o pomaganie bojownikom. 10 tysięcy żołnierzy pod dowództwem generała Eulogio Cantillo otoczyło Sierra Maestra kierując się przy tym w kierunku północy gdzie znajdowały się obozy rebeliantów. Pomimo liczebnej i technologicznej wyższości, armia nie miała doświadczenia w walkach z rebeliantami czy też w walkach w górzystym regionie. 300 ludzi na polecenie Castro unikało otwartej konfrontacji a walkę w celu potrzymania ofensywy wroga prowadzono za pomocą [[mina|min]] i zasadzek<ref>Quirk 1993, s. 181–183; Coltman 2003, s. 131–133.</ref>. Armia poniosła ciężkie straty, w czerwcu 1958 poddał się jeden z batalionów, broń zostłazostała skonfiskowana przez rebeliantów a żołnierzy przekazano do [[Czerwony Krzyż|Czerwonego Krzyża]]<ref>Quirk 1993, s. 189–1916; Coltman 2003, s. 132.</ref>. Wielu żołnierzy Batisty przerażonych łamaniem praw człowieka przez stronę rządową, [[dezercja|zdezerterowało]] i zaciągnęło się do wojsk Ruchu 26 Lipca cieszącego się znacznym poparciem na kontrolowanych przez siebie obszarach<ref>Bourne 1986, s. 158.</ref>. W lecie, rebelianci przeszli do ofensywy i zepchnęli wojska z gór na niziny. Castro korzystając ze swojej kolumny okrążył główną koncentrację armii w Santiago. W listopadzie, siły Castro kontrolowały większość prowincji Oriente i [[Las Villas]] oraz otoczyły [[Santa Clara]] i Santiago. Dzięki zdobyciu Las Villas, rebelianci podzielili Kubę na dwie części i zamknęli główne drogi i linie kolejowe co przyniosło siłom Batisty poważne straty<ref>Bourne 1986, s. 158; Quirk 1993, s. 194–196; Coltman 2003, s. 135.</ref>.

Gdy Amerykanie zdali sobie sprawę że Batista przegra wojnę, obawiając się że poprzez socjalistyczne reformy, Castro wyprze z wyspy interesy amerykańskie, postanowili oni usunąć Batistę poprzez wprowadzenie nowej junty . Amerykanie na nowego dyktatora obrali Cantillo. Cantillo spotkał się potajemnie z Castro, a obydwaj zgodzili się na zawieszenie broni po którym Batista zostałby zatrzymany i osądzony jako [[zbrodnie wojenne|zbrodniarz wojenny]]<ref>Bourne 1986, s. 158–159; Quirk 1993, s. 196, 202–207; Coltman 2003, s. 136–137.</ref>. Pragnąc uniknąć trybunału, Batista zrezygnował z urzędu w dniu 31 grudnia 1958. Z rodziną i najbliższymi doradcami uciekł na wygnanie do Republiki Dominikańskiej ówcześnie zabierając ze sobą ponad 300.000.000 dolarów<ref>Bourne 1986, s. 158–159; Quirk 1993, s. 203, 207–208; Coltman 2003, s. 137.</ref>. Cantillo wyznaczył na nowego prezydenta Carlosa Piedra. i rozpoczął proces powoływania nowych członków rządu<ref>Quirk 1993, s. 212; Coltman 2003, s. 137.</ref>. Pozostający w w Oriente, Castro był rozwścieczony utworzeniem nowego rządu który uznał za juntę wojskową. Zakończył więc zawieszenie broni i przeszedł do ofensywy<ref>Bourne 1986, s. 160; Quirk 1993, s. 211; Coltman 2003, s. 137.</ref>. Ruch 26 Lipca utworzył plan obalenia junty Cantillo-Piedra. Członkowie ruchu uwolnili z więzienia na wyspie Pines (gdzie przetrzymywany był sam Fidel) wysokiego rangą oficera, pułkownika Ramóna Barquína. Pułkownik poleciał do Hawany z zadaniem aresztowania Cantillo<ref>Bourne 1986, s. 160; Quirk 1993, s. 212; Coltman 2003, s. 137.</ref>. 1 stycznia 1959 w kraju odbyły się uroczystości w których uczczono obalenie reżimu. Castro nakazał MR-26-7 wzięcia odpowiedzialności jako służba policyjna w celu zapobieżenia grabieżom i wandalizmom<ref>Bourne 1986, s. 161–162; Quirk 1993, s. 211; Coltman 2003, s. 137–138.</ref>. Cienfuegos i Guevara wprowadzili swoje kolumny do Hawany w dniu 2 stycznia<ref>Bourne 1986, s. 142–143; Quirk 1993, s. 214; Coltman 2003, s. 138–139.</ref>.