Panoplia: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
xxx |
drobne redakcyjne |
||
Linia 3:
[[Plik:Coat of arms of Bolivia.svg|thumb|Panoplia w herbie [[Boliwia|Boliwii]]]]
[[Plik:Palac Potockich panoplia 01.jpg|thumb|Panoplium na kordegardzie warszawskiego Pałacu Potockich]]
'''Panoplia''', l.p. '''panoplium''' (''armatura'', ''spolia hostium''
Nazwa pochodzi od [[Język grecki|greckiego]] ''pan'' – wszystko i ''[[hoplon]]'' – tarcza [[hoplici|hoplity]] i oznaczała pełny rynsztunek ciężkozbrojnego wojownika. Dawniejsi wojownicy swoją broń wieszali na ślepej ścianie pomieszczenia mieszkalnego, z daleka od okna i drzwi. W razie niespodziewanej napaści można było się cofnąć, chwycić za tarczę oraz włócznię lub miecz i przystąpić do obrony.
W czasach [[Republika rzymska|republiki rzymskiej]] i późniejszego [[Cesarstwo Rzymskie|cesarstwa]] oręż zdobyty na wrogu, po zwycięskiej bitwie układano pod zawieszoną na krzyżu zbroją wodza pokonanej armii. Był to znak chwalebnego zwycięstwa, jednocześnie ofiara dla boga [[Mars (mitologia)|Marsa]] oraz symbol deifikacji zwycięskiego wodza.
W '''[[Heraldyka|heraldyce]]''' nowożytnej panoplia umieszczano początkowo za i pod [[herb]]em dowódcy wojskowego po odniesionym przez niego znaczącym zwycięstwie. Armaturę herbową komponowano z pik, [[Halabarda|halabard]], [[buńczuk]]ów, [[Chorągiew (weksylologia)|chorągwi]], [[Szabla|szabli]] i innego sprzętu wojennego. Wieszano wtedy autentyczne elementy uzbrojenia. Stopniowo broń biała wychodziła z mody, spadkobiercy rycerzy poświęcali się służbie cywilnej, natomiast uzbrojenie wiszące na ścianie coraz rzadziej było w użyciu praktycznym, a coraz częściej miało tylko przypominać rzeczywiste lub przyszywane tradycje rycerskie rodu. Coraz mniej było autentycznego uzbrojenia (niszczyło się, produkowano zupełnie inne niż kiedyś, nowe pokolenia były liczniejsze) a coraz więcej symboliki. W XVIII wieku na ściany trafiły panoplia ze stiuku, jedynie przypominające prawdziwe. Jako symbole, do "uzbrojenia panopliów" mogły teraz trafić armaty, kule armatnie oraz karabiny.
|