Kodeks Leningradzki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Tekst: poprawa linków, źródła/przypisy
ilustracja
Linia 1:
[[Plik:Leningrad Codex Kahle.jpg|thumb|200px|Kodeks Leningradzki - przykładowa strona]]
[[Plik:Leningrad Codex Carpet page e.jpg|thumb|200px|Jedna ze zdobionych stron Kodeksu Leningradzkiego (folio 474a)]]
'''Kodeks Leningradzki''' (''Codex Leningradensis'' oznaczany '''B19<sup>A</sup>''' lub '''L''') – najstarszy zachowany rękopis zawierający cały tekst [[Biblia Hebrajska|Biblii hebrajskiej]]<ref>''Wstęp do Starego Testamentu'', red. Ks. [[Lech Stachowiak]], Pallotinum - Poznań 1990, s. 35</ref>. Zawiera [[tekst masorecki]] i jest podstawą najpopularniejszego wydania tego tekstu – ''[[Biblia Hebraica Stuttgartensia]]'' (wcześniej trzeciego wydania ''[[Biblia Hebraica]],'' a także najnowszego ''[[Biblia Hebraica Quinta]]''), a przez to także większości współczesnych tłumaczeń tekstu [[Stary Testament|Starego Testamentu]] na inne języki.
 
Linia 9 ⟶ 8:
 
Od połowy XIX wieku Kodeks Leningradzki przechowywany jest w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w [[Petersburg]]u ([[Rosja]]). Jego nazwa wywodzi się od starej nazwy miasta. W czasie, gdy Ancient Biblical Manuscript Center i West Semitic Research wykonały fotokopię kodeksu (w 1990 roku), nazywało się ono jeszcze Leningrad. Na prośbę samej biblioteki nazwa zostaje zachowana do dziś, by uniknąć ewentualnego zamieszania<ref>[http://home.earthlink.net/~ddstuhlman/crc10.htm Daniel D. Stuhlman, ''Librarian's Lobby, The Leningrad Codex''], March 1998, data dostępu: 18.04.2016.
</ref>. W bibliotece został skatalogowany pod nazwą „Firkovich B 19 A”, w [[Krytyka tekstu|wydaniach krytycznych]] oznaczany zwykle '''B19<sup>A</sup>''' lub literą '''L'''.[[Plik:Leningrad Codex Carpet page e.jpg|thumb|200px|Jedna ze zdobionych stron Kodeksu Leningradzkiego (folio 474a)|lewo]]
 
== Zawartość ==
Tekst został zapisany w 3 kolumnach, oprócz Psalmów, Księgi Hioba i Przysłów, gdzie mamy do czynienia z 2 kolumnami. Każdej kolumnie towarzyszy odpowiadająca jej masora. Strony kodeksu mają rozmiary 33 na 28,5 cm, a sam tekst 19,5 na 19 cm<ref>[http://home.earthlink.net/~ddstuhlman/crc10.htm Daniel D. Stuhlman, ''Librarian's Lobby, The Leningrad Codex''], March 1998, data dostępu: 18.04.2016.</ref>.
Linia 19 ⟶ 17:
 
== Tekst ==
[[Plik:LeningradCodex text.jpg|mały|Fragmentu Kodeksu Leningradzkiego (Wj 15,21-16,3) wraz z widoczną [[Masora|masorą]]]]
Tekst masorecki zawarty w kodeksie jest bardzo bliski najstarszemu i uważanemu za najwierniejszy tradycji masoreckiej [[Kodeks z Aleppo|Kodeksowi z Aleppo]]<ref>I. Yeivin, ''Introduction to the Tiberian Masorah'', tł. E.J. Revell, Chico (CA) 1980, s. 18.</ref>. Różni się jednak także od niego w wielu miejscach: zawiera więcej ewidentnych błędów kopistycznych, wokalizacja jest mniej dokładna, a masora czasem jest przeciwna samemu tekstowi<ref>I. Yeivin, ''Introduction to the Tiberian Masorah'', tł. E.J. Revell, Chico (CA) 1980, s. 18-19.</ref>. Wiele poprawek zauważalnych w samym tekście było dla niektórych (np. M.H. Goshen-Gottstein, P. Kahle) argumentem za uznawaniem Leningradensis za efekt poprawienia wcześniego manuskyptu (pochodzącego z innej rodziny tekstualnej) według dostępnych później manuskryptów z rodziny [[Ben Aszer]]<ref>E. Würthwein: ''The Text of the Old Testament. An Introduction to the Biblia Hebraica'', Grand Rapids 1995, s. 36.</ref>.