Rokosz Zebrzydowskiego: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Zmiana końca rokoszu z 1609 na 1607. Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
Pilot Pirx (dyskusja | edycje) uzupełnienie |
||
Linia 14:
{{osobny artykuł|bitwa pod Guzowem}}
Rokosz zakończył się zwycięstwem króla w [[bitwa pod Guzowem|bitwie pod Guzowem]] w 1607 roku, lecz wzmocnienie władzy królewskiej zostało udaremnione. Aby się przed nim ustrzec, sprecyzowano dawniejszy przepis o [[prawo oporu|prawie do wypowiedzenia królowi posłuszeństwa]] oraz nakazano [[senatorowie rezydenci|senatorom rezydentom]] zdawać sprawę sejmowi z urzędowania przy boku monarchy. Król zgodnie z wolą magnatów (niechcących wzmocnienia jego władzy) odstąpił od wymierzenia kar buntownikom.
Według oceny historyka: ''Zamiast reformy, sejm przyniósł fatalne precedensy: kilka manifestów przeciw uchwałom, żadnych konstytucyi, nakoniec rokosz. W tym rokoszu wódz Zebrzydowski użył za hasło agitacyjne właśnie starą zasadę jednomyślności, zaatakowaną świeżo przez dwór. Malkontenci różnych wyznań i różnej wartości moralnej skupili się na tej platformie. Dwór jeszcze podczas sejmu stchórzył, dla uratowania podatków uznał urzędownie prawidło powszechnego przyzwolenia. Niewiele to pomogło. Polała się krew. Rokoszanie ulegli, ale ich wspólna idea, idea złotej wolności, wyszła bez szwanku, tryumfująca, nawet uświęcona nowemi ustawami. Dlaczego? Głównie podobno dlatego, że opozycya lepiej wiedziała, o co walczy; regalistom zabrakło wspólnej wiary konstytucyjnej.''<ref>[[Władysław Konopczyński]], [https://archive.org/details/liberumvetostudy00konouoft ''Liberum veto''], Kraków 1918, s. 236.</ref>
{{Zobacz kategorię|Wojna domowa w Rzeczypospolitej 1606-1609}}
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* [http://
* [[Henryk Schmitt]], [https://archive.org/details/rokoszzebrzydow00schmgoog ''Rokosz Zebrzydowskiego''], Lwów 1858
* [http://dir.icm.edu.pl/pl/Pisma_polityczne_z_czasow_rokoszu/Tom_1/ ''Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego : 1606-1608. T. 1, Poezja rokoszowa / wyd. Jan Czubek'', Kraków 1916]
* Tomasz Biber, Anna i Maciej Leszczyńscy: ''Tajemnice władców Polski'', wyd. [[Publicat]], Poznań 2006, s.204-205
* [http://www.ruinyizamki.pl/spisy%20tresci/artykuly/rokosz-zebrzydowskiego.html ''Rokosz Zebrzydowskiego'']
{{Konfederacje w historii Polski}}
| |||