Bovaryzm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 83.10.203.67 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to FlotsamJetsam.
Ziel (dyskusja | edycje)
rozwiniecie, zrodla
Linia 1:
[[Grafika:MadameBovary01.jpg|thumb|Emma Bovary, dziela Alfreda de Richemonta (1857-1911), ilustracja wydania powieści z 1905 roku]]
'''Bovaryzm''' – postawa rozczarowania wiążąca się z poczuciem niezgodności pomiędzy [[idealizacja|wyidealizowanym]] obrazem własnej osoby a rzeczywistością. Jednostki przejawiające taką postawę są wiecznie niezaspokojone, skłonne do [[egzaltacja|egzaltacji]] i zachowań [[romantyzm|romantycznych]], przy jednoczesnym deprecjonowaniu rzeczywistości.
 
Pojęcie'''Bovaryzm''' pochodzilub od'''bowaryzm''' – poczucie lub stan niezadowolenia, charakterystyczne dla postaci Emmy Bovary, tytułowej bohaterki powieści [[Gustave Flaubert|Gustawa Flauberta]] ''[[Pani Bovary]]''. WJest literaturzeto polskiejpostawa przykłademrozczarowania takiejwiążąca postawysię jestz głównapoczuciem bohaterkaniezgodności pomiędzy ''[[Cham (powieść)idealizacja|Chamawyidealizowanym]]'' obrazem własnej osoby a rzeczywistością. Jednostki przejawiające taką postawę są wiecznie niezaspokojone, skłonne do [[Eliza Orzeszkowaegzaltacja|Elizyegzaltacji]] Orzeszkoweji zachowań [[romantyzm|romantycznych]], Frankaprzy jednoczesnym deprecjonowaniu rzeczywistości.
 
== Etymologia ==
Określenie "bovarysm" jest rzeczownikiem powstałym na podstawie powieści Gustave'a Flauberta ''Pani Bovary''. Został wprowadzony przez [[Jules de Gaultier|Julesa de Gaultier]] w 1892 r.<ref>Pismo ''Penser/rêver'' : « Que veut une femme ? », 2007, s. 18.</ref>, w swojej pierwszej rozprawie – ''Le Bovarysme, la psychologie dans l’œuvre de Flaubert'' (''Bovarysm, psychologia w dziele Flauberta'').
 
Czasownik ''bovaryser'' pojawil sie po raz pierwszy we francuskim słowniku ''Le Grand Robert'' w 2014 r., i został on tam zdefiniowany jako "śnienie o innym losie, przeznaczeniu, bardziej od obecnego satysfakcjonującym."
 
== Definicje ==
Bovarysm jest "stanem niezadowolenia, tak na planie emocjonalnym jak i społecznym, który występuje przede wszystkim wśród niektórych osób młodych i neurotycznych, prowadzącym do pustych i jednocześnie nadmiernych ambicji, do ucieczki w świat wyobraźni i literatury"<ref>[http://www.lettres.org/files/bovarysme.html Bovarysme na stronie lettres.org: ''un état d’insatisfaction, sur les plans affectifs et sociaux, qui se rencontre en particulier chez certaines jeunes personnes névrosées, et qui se traduit par des ambitions vaines et démesurées, une fuite dans l’imaginaire et le romanesque'']</ref>. "Stan, który dotyka bohaterkę powieści Flauberta, Emma Bovary, polegający na budowaniu swojego postrzegania świata na podstawie lektury powieści. To, ze światy fikcyjne nie są solidnymi modelami świata realnego niesie za sobą przede wszystkim rozczarowania"<ref>Christine Montalbetti, ''La fiction'', GF, 2001, s. 225.</ref>.
 
Według Flauberta, bovaryzm jest "spotkaniem ideałów romantycznych z miałkością zastanej rzeczywistości", pewną "melancholią"<ref>"la rencontre des idéaux romantiques face à la petitesse des choses de la réalité", Komentarz do ''Madame Bovary'', Larousse, Petits classiques, Romain Lancrey-Javal.</ref>.
 
W literaturze polskiej przykładem takiej postawy jest główna bohaterka ''[[Cham (powieść)|Chama]]'' [[Eliza Orzeszkowa|Elizy Orzeszkowej]], Franka. Temat został wykorzystany także w kinie, m.in. w ''[[Gotowe na wszystko|Gotowych na wszystko]]'' i ''[[César et Rosalie]]'' [[Claude Sautet|Claude'a Sautet]].
 
== Literatura dodatkowa ==
* Georges Lewi, ''Les Nouveaux Bovary, Génération Facebook, L'illusion de vivre autrement'', édition Pearson, 2012.
* Georges Lewi,'' Bovary21'', François Bourin éditions, 2013.
* Bogdan Mazan, "Bowaryzm w literackich transpozycjach polskich modernistów", [w:] ''Literatura Młodej Polski. Między XIX a XX wiekiem'', red. E. Paczoska i J. Sztachelska, Białystok 1998, s. 11-27.
* Georges Palante, ''Le bovarysme. Une moderne philosophie de l'illusion suivi de Pathologie du Bovarysme'', Rivages Poche, 1903.
 
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Osobowość]]
[[Kategoria:Postacie z francuskich utworów literackich]]