Wikipedia

Traktat bytomsko-będziński: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
dod. link
Dodano szczegóły i referencje, rozwinięto wątek
Linia 4:
Na mocy traktatu [[Habsburgowie]] uznali [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazę]] za króla Polski i wielkiego księcia Litwy. Kandydat Habsburgów do tronu polskiego [[Maksymilian III Habsburg|Maksymilian]] miał zrzec się polskiego tytułu królewskiego.
 
== Historia ==
Rozmowy pokojowe toczyły się na granicy śląskiej w polskim [[Będzin]]ie i czeskim wówczas [[Bytom]]iu; delegacje przebywały zwykle po swojej stronie granicy. Ze strony polskiej prowadził je [[Andrzej Opaliński (marszałek wielki koronny)|Andrzej Opaliński]], razem z [[Hieronim Rozdrażewski|Hieronimem Rozdrażewskim]], [[Stanisław Gostomski|Stanisławem Gostomskim]], [[Janusz Ostrogski|Januszem Ostrogskim]] i [[Jan Zamoyski|Janem Zamoyskim]]; dostojnikom habsburskim przewodniczył [[Wilhelm z Rožemberku]] i biskup [[Stanislav Pavlovský]]. Kardynał [[Klemens VIII|Ippolito Aldobrandini]] (późniejszy papież Klemens VIII) był legatem papieskim i meditorem. Cesarz [[Rudolf II Habsburg|Rudolf II]] miał wyrzec się układów z [[Carstwo Rosyjskie|Carstwem Rosyjskim]] przeciw Rzeczypospolitej i Szwecji oraz zaprzestać popierania zwolenników Maksymiliana. Rzeczypospolitej miano zwrócić Lubowlę, która została zabrana podczas konfliktu. Ponadto cesarz obiecał nie mieszać się w wewnętrzne sprawy Polski i Litwy. Miała zostać odnowiona dawna przyjaźń. Strona polska obiecała także niezwłocznie wypuścić Maksymiliana, który dostał się do niewoli w [[bitwa pod Byczyną|bitwie pod Byczyną]]. Traktat został podpisany przez króla polskiego i cesarza austriackiego oraz wszystkich władców państw habsburskich.▼
W 1587 roku:
: ''„…gdy interregnum po śmierci [[Stefan Batory|Stefana Batorego]] króla nastąpiło, a [[Maksymilian III Habsburg|Maxymilian Xiążę Austryacki]] od niektórych, pod elekcyą niezgodną, na tron Polski forytowany, chciał miasto Kraków ubiec, Pernus nie tylko że mężny mu dał odpór, ale też wpadających Niemców w bramę mieyską, mężnie y fortunnie odpędził, nieustraszony groźbami, nie zkorumpowany bogatemi obietnicami przy [[Zygmunt III Waza|Zygmuncie III]] dostawał, w nadgrodę odwagi swoiey wzwyż pomieniony przywiley (1589) od tego króla odebrał…”''<ref name="Niesiecki">{{Cytuj książkę | nazwisko= Niesiecki | imię=Kasper | autor link=Józef Szymański (historyk) | tytuł= POLSKA Przy ZŁOTEY WOLNOŚCI Starożytnemi Rycerstwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego KLEYNOTAMI, Naywyższemi Honorami, Heroicznym Męstwem, y odwagą, Wytworną Nauką, á naypierwey Cnotą, Pobożnością y Świątobliwością OZDOBIONA. Tom Trzeci. |strony=940| data= 1740| wydawca= Drukarnia Collegium Lwowskiego Societatis JESU| miejsce= Lwów}}</ref>
 
Wzmiankowany Paweł [[Pernus|Pernus (Spyra)]], który odparł usiłujących wtargnąć na [[Zamek Królewski na Wawelu]] [[Zakon krzyżacki|krzyżackich]] terrorystów, pochodził z prastarego piastowskiego rodu z [[Rozbark|Rosperku]] i [[Pirna|Pirny]] posiadającego jeszcze resztki pól na zajętym przez Niemców Śląsku, m.in. w okolicach [[Oława|Oławy]] oraz (wraz z niedobitkami prastarego piastowskiego rodu [[Derwan|Dzierżoń]]) w okolicach [[Łowkowice (powiat kluczborski)|Łowkowic]] i [[Byczyna|Byczyny]].
Tu też 24 stycznia 1588 odbyła się, prowadzona przez [[Jan Zamoyski|Jana Zamoyskiego]] [[Bitwa pod Byczyną|bitwa pod Byczyną]], w efekcie której [[Wielcy mistrzowie zakonu krzyżackiego|mistrz zakonu]] został pojmany i przez rok przetrzymywany w niewoli na [[Zamojszczyzna|Zamojszczyźnie]].
 
Rozmowy pokojowe toczyły się na granicy śląskiej w polskim [[Będzin]]ie i czeskim wówczas (t.zn. pod niemieckim zarządem) [[Bytom|Bytomiu]]; delegacje przebywały zwykle po swojej stronie granicy (rzeki [[Brynica (dopływ Czarnej Przemszy)|Brynicy]]). Ze strony polskiej prowadził je [[Andrzej Opaliński (marszałek wielki koronny)|Andrzej Opaliński]], razem z [[Hieronim Rozdrażewski|Hieronimem Rozdrażewskim]], [[Stanisław Gostomski|Stanisławem Gostomskim]], [[Janusz Ostrogski|Januszem Ostrogskim]] i [[Jan Zamoyski|Janem Zamoyskim]]; dostojnikom habsburskim przewodniczył [[Wilhelm z Rožemberku]] i biskup [[Stanislav Pavlovský]]. Kardynał [[Klemens VIII|Ippolito Aldobrandini]] (późniejszy papież Klemens VIII) był legatem papieskim i mediatorem.
 
▲Rozmowy pokojowe toczyły się na granicy śląskiej w polskim [[Będzin]]ie i czeskim wówczas [[Bytom]]iu; delegacje przebywały zwykle po swojej stronie granicy. Ze strony polskiej prowadził je [[Andrzej Opaliński (marszałek wielki koronny)|Andrzej Opaliński]], razem z [[Hieronim Rozdrażewski|Hieronimem Rozdrażewskim]], [[Stanisław Gostomski|Stanisławem Gostomskim]], [[Janusz Ostrogski|Januszem Ostrogskim]] i [[Jan Zamoyski|Janem Zamoyskim]]; dostojnikom habsburskim przewodniczył [[Wilhelm z Rožemberku]] i biskup [[Stanislav Pavlovský]]. Kardynał [[Klemens VIII|Ippolito Aldobrandini]] (późniejszy papież Klemens VIII) był legatem papieskim i meditorem. Cesarz [[Rudolf II Habsburg|Rudolf II]] miał wyrzec się układów z [[Carstwo Rosyjskie|Carstwem Rosyjskim]] przeciw Rzeczypospolitej i Szwecji oraz zaprzestać popierania zwolenników Maksymiliana. Rzeczypospolitej miano zwrócić [[Lubowla (Słowacja)|Lubowlę]], która została zabranazajęta podczas konfliktu. Ponadto cesarz obiecał nie mieszać się w wewnętrzne sprawy Polski i Litwy. Miała zostać odnowiona dawna przyjaźń. Strona polska obiecała także niezwłocznie wypuścić Maksymiliana, który dostał się do niewoli w [[bitwa pod Byczyną|bitwie pod Byczyną]]. Traktat został podpisany przez króla polskiego i cesarza austriackiego oraz wszystkich władców państw habsburskich.
 
: ''„W dniu 8 marca odbyła się długa narada polskiej delegacji, która miała trwać do północy, a po jej zakończeniu w nocy z 8 na 9 marca na zamku w Będzinie, w obecności kardynała Aldobrandiniego, komisarze polscy podpisali artykuły układu. W tym samym dniu swe podpisy pod tzw. traktatem bytomsko-będzińskim złożyli posłowie cesarscy. Na jego mocy arcyksiążę Maksymilian Habsburg zrzekł się tronu polskiego, Habsburgowie obiecali nie ingerować w sprawy Polski, zobowiązali się zwrócić Polsce Lubowlę, a także obiecali, że nie będą zawierać żadnych układów z Moskwą przeciwko Rzeczypospolitej i Szwecji.”''
 
== Pokłosie ==
 
Formalności ze strony polskiej zostały dopełnione w terminie, ociągała się strona przeciwna. Maksymilian zrzekł się tytułu króla polskiego dopiero w 1598 r.
 
W roku 1623, w ramach zemsty, [[Habsburgowie]] zainstalowali na [[Rozbark|Rosperku]], w [[Bytom|Bytomiu]] i okolicach - [[Henckel von Donnersmarck|Hencklów]] - eksploatujących odtąd górnośląskie złoża i finansujących sobie [[:de:Schloss Wolfsberg (Kärnten)|zamki]] i [[Świerklaniec|pałace]] w całej Europie a [[Hohenzollernowie|Hohenzollernom]] i [[Narodowy socjalizm|nazistom]] [[Neuschwanstein|zamki]], [[Huta Kościuszko|uzbrojenie]] i [[Wojna światowa|wojny światowe]].
 
[[Henckel von Donnersmarck|Hencklowie]] byli potomkami morderców przyjaciół [[Władysław I Łokietek|Władysława Łoktka]], [[Amadej Aba|Amadeja Aby]] (por. [[Amadej (herb szlachecki)]]) i [[:en:Záh (gens)|rodu Zych]], założycieli m.in. [[:en:Wojkowice|Żychcic]] i [[Wojkowice|Wojkowic]], gdzie odbyła się wymiana jeńców. [[Henckel von Donnersmarck|Hencklowie]] posługują się również bezprawnie przynależnym rodowi Spyra (Pernus) [[Labarum|znakiem]] [[Perun|Peruna]] zwanym po niemiecku "Donnersmarck", a ich współpraca z [[:en:Anaconda Copper|żydowskimi kapitalistami]] ([[Georg von Giesche]], [[Silesian-American Corporation]]), [[Hohenzollernowie|Hohenzollernami]] i [[Hermann Göring|niemieckimi nacjonalistami]] zaowocowała utworzeniem [[Górnośląski Okręg Przemysłowy|Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego]].<ref>{{cytuj stronę| url= http://sbb-music.jimdo.com/background | tytuł= Background - SBB - music from occupied Silesia | autor=SBB }}</ref>
 
 
{{osobny artykuł|Sejm pacyfikacyjny (1589)}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Traktat_bytomsko-będziński”