Karabin maszynowy DP: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Drobne stylistyczne, poprawa przek.
Linia 34:
| galeria_commons = Category:Degtyarev light machine gun
}}
 
'''DP''' – [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radziecki]] [[ręczny karabin maszynowy]] skonstruowany przez [[Wasilij Diegtiariow|Wasilija A. Diegtiariowa]], oznaczany także DP wzór 1927 (DP-27) lub DP wzór 1928.
 
== Historia ==
Nazwa DP jest skrótem od ''Diegtiariow Piechotnyj'' -(ros. ''[[karabin maszynowy]] piechoty Diegtiariowa''). Karabin ten był jednym z pierwszych typów broni skonstruowanej po [[1917]] w Związku Radzieckim. Prototyp został zbudowany w 1926 roku. Został przyjęty na uzbrojenie [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] jako podstawowy ręczny karabin maszynowy w 1927 roku<ref name="broń">Andrzej Ciepliński; Ryszard Woźniak '' Encyklopedia współczesnej broni palnej'' s. 60</ref> i wykorzystywany przez nią z dużym powodzeniem do końca [[II wojna światowa|II wojny światowej]]<ref name=Dougherty/>. W źródłach radzieckich karabin ten najczęściej oznaczany był DP bez oznaczenia roku. Czasami oznaczany był DP-27 (DP wzór 1927) (oznaczenie stosowane w Finlandii), natomiast w [[Polska|Polsce]] znany jest jako DP wzór 1928.
 
Karabin DP był bronią niezawodną i prostą w produkcji, nie był jednak pozbawiony wad. Największym błędem okazało się umieszczenie [[sprężyna powrotna|sprężyny powrotnej]] pod [[lufa|lufą]] (sprężyna otaczała trzon tłoka gazowego). W tak intensywnie strzelającej broni powodowało to nagrzewanie się sprężyny, która traciła własności sprężyste<ref name=Dougherty/>. Także trwałość niektórych części okazała się niższa niż wymagana. W nowym karabinie sprężyna powrotna została umieszczona w komorze za [[zamek (broń)|zamkiem]], co skutkowało pojawieniem się charakterystycznej tulei z tyłu [[komora zamkowa|komory zamkowej]]. Wzmocniono niektóre elementy karabinu ([[iglica (broń)|iglicę]], [[wyrzutnik]]), przekonstruowano bezpiecznik. Pod komorą zamkową pojawił się [[chwyt pistoletowy]]. Wzmocniono także dwójnóg. Zmodernizowana wersja oznaczona była symbolem '''DPM''', gdzie '''M''' oznacza ''modernizowany''. Największą wadą karabinu nadal pozostawał [[magazynek]]. Magazynek talerzowy, choć miał sporą pojemność, był ciężki, skomplikowany i drogi w produkcji. Także ładowanie go w warunkach polowych nie należało do najłatwiejszych. Wadę tę próbowano usunąć, zmieniając zasilanie magazynkowe na taśmowe. W ten sposób powstał [[karabin maszynowy RP-46]].
 
Wybór magazynka talerzowego wynikał ze specyficznych doświadczeń z [[wojna domowa w Rosji|wojny domowej w Rosji]]. Wojna ta obfitowała w krótkotrwałe i dynamiczne starcia niewielkich oddziałów (często konnych) złożonych przeważnie ze słabo wyszkolonych żołnierzy, między którymi (starciami) istniały długie okresy spokoju; podczas takich starć nie było czasu na rozstawienie i użycie [[ciężki karabin maszynowy|ciężkich karabinów maszynowych]] (ponadto niewielkie oddziały nierzadko nie dysponowały nimi). W takich warunkach najlepiej sprawdzał się magazynek talerzowy (obecny np. w [[karabin maszynowy Lewis|karabinie maszynowym Lewis]]). Jego zaletą była duża pojemność, co pozwalało wystrzelić w czasie starcia dużą liczbę pocisków, co często powodowało załamanie się niedoszkolonych żołnierzy przeciwnika. Wady magazynka talerzowego (powolne i trudne ładowanie) nie ujawniały się, ponieważ pomiędzy starciami było sporo czasu na załadowanie magazynków. Podczas II wojny światowej okazało się, że w warunkach regularnej wojny wymagane jest (w przypadku ręcznych karabinów maszynowych) prowadzenie ognia wspierającego przez dłuższy czas, a w roli broni do szybkiego wystrzelenia większej liczby pocisków był stosowany [[pistolet maszynowy]]. W takich warunkach szybko dawały znać o sobie wady magazynka talerzowego (w celu zmniejszenia tej niedogodności, od [[1943]] r. każda drużyna piechoty dysponowała dwoma rkm-ami).
 
Poza wersjami przeznaczonymi dla wojsk lądowych istniały specjalizowane, pokładowe wersje DP – DA i DT.
* [[Karabin maszynowy DA|DA]] - lotnicza wersja DP. Został wprowadzony do uzbrojenia w roku 1928. Przystosowując karabin do nowych celów, usunięto zbędną osłonę lufy, [[Tłumik płomienia|tłumik płomieni]], [[celownik krzywkowy]] i [[kolba (broń)|kolbę]], a także przekonstruowano bezpiecznik.
* [[Karabin maszynowy DT|DT]] - czołgowy karabin maszynowy. Zakres zmian w stosunku do DP bardzo podobny jak w przypadku DA. Pierścień mocujący miał inną konstrukcję (współpracował z [[jarzmo kuliste|jarzmem kulistym]]). [[Celownik przeziernikowy]]. Kolba metalowa wysuwana o regulowanej długości. Karabin mógł być demontowany i używany poza pojazdem. Ponieważ [[Muszka (broń)|muszka]] była częścią jarzma kulistego, [[dwójnóg]] (według oficjalnej terminologii "nóżki do strzelania naziemnego") karabinu DT miał w górnej części wspornik z muszką. W [[1944]] roku przyjęto do uzbrojenia czołgowy [[karabin maszynowy DTM]], będący pochodną DPM.
 
== Opis konstrukcji ==
Ręczny karabin maszynowy DP był zespołową bronią samoczynną. Zasada działania oparta o odprowadzanie gazów prochowych przez boczny otwór w lufie{{r|broń}}, ryglowanie zamka za pomocą dwóch symetrycznie rozmieszczonych rygli, odchylających się w płaszczyźnie poziomej{{r|broń}}. Strzelanie z zamka otwartego, krótkimi seriami (3-6 pocisków). Ogień długimi seriami dopuszczano tylko wyjątkowo. Zasilanie magazynkowe (magazynek talerzowy na 49 naboi, jednak przy pełnym załadowaniu często się zacinał, przez co nakazano ładowanie tylko 47 nabojami (stąd w późniejszych seriach wybity na górnym talerzu magazynka napis "47 naboi" dla przypominania ładującym), są wzmianki o opracowywaniu magazynka pudełkowego). Lufa wymienna ([[połączenie bagnetowe]]) poprzez wielosektorowo (co 120 stopni) wycięty gwint prostokątny, zakończona stożkowym tłumikiem płomieni. Broń standardowo wyposażona w stałą kolbę drewnianą, dwójnóg, osłonę lufy, tłumik płomienia{{r|broń}}.
 
; Cykl ryglowania/odryglowania obejmował przy strzale:
Oparcie się zamka przy strzale o dno naboju a po 8 mm przesuwu suwadła bijnik/iglica zbijał spłonkę. Przy odrzucie najpierw 8 mm na odsunięcie bijnika a potem do 12-13 mm na odryglowanie zamka przez skosy w ramie suwadła. Całkowita droga suwadła 149 mm a zamka 136 mm. Potem uderzenie w koniec ramy spustowej i zaczepienie się na listwie spustowej. Broń gotowa do następnego strzału.
 
; Zmiany zachodzące w czasie produkcji DP.
Jedne z pierwszych zmian nastąpiły już w 1932 roku. Kolejne modyfikacje następowały co jakiś czas a wynikały one nie tylko z chęci poprawy np. chłodzenia lufy, ale również wynikające z potrzeb wojny upraszczanie technologii produkcji. Stąd, mimo że lufa z grzebieniami szybciej się chłodziła to na jej wykonanie potrzeba było więcej roboczo-godzin a potrzeby frontu były duże, w latach wojny spotyka się lufy gładkie.
 
Należy również pamiętać, że broń ta była produkowana nie tylko w Kowrowie (zakłady Nr. 2) i ich filii Nr 1, ale i w Stalińsku (Nowokuźnieck) (zakłady Nr. 526) oraz w Leningradzie (Piotrogród) po zakończeniu oblężenia w fabryce Arsenał (Nr. 7) i z tego powodu mogły też występować różnice.
 
== Galeria ==
Linia 62:
Plik:RIAN_archive_58228_Leningrad_Front_Soldiers_Before_Offensive.jpg|Żołnierze radzieccy z [[Front Leningradzki|Frontu Leningradzkiego]] przed ofensywą z DP
Plik:Bundesarchiv Bild 101I-198-1394-14A, Russland, Soldat mit MG im Wald.jpg|[[Hilfswillige]] z DP
Plik:MNRA soldiers 1939.jpg|Żołnierze [[Mongolska Armia Ludowa|Mongolskiej Armii Ludowej]] z DP w trakcie [[bitwa nad Chałchin-Goł|bitwy nad Chałchin-Goł]]. Zwraca uwagę założony odwrotnie, na wylot lufy, [[Tłumik płomienia|tłumik płomieni]].
Plik:Korean War HA-SN-98-07010.jpg|Żołnierz amerykański przy zdobycznym egzemplarzu DP w czasie [[wojna koreańska|wojny koreańskiej]]
</gallery></center>