Wolne cesarskie miasto Triest: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa przek., usunięcie nadmiarowych linków do dat
lit., dr. red.
Linia 26:
|n5 =
|n5_flaga =
|dewiza =
|dewiza_język =
|dewiza_polski =
|lokalizacja_obraz =
|konstytucja =
|państwo =
|język_urzędowy = niemiecki
|język_używany = niemiecki, włoski, słoweński
|stolica = [[Triest]]
|ustrój_polityczny = [[Miasto-państwo|wolne miasto]]
|typ_państwa =
|władca opis =
|pierwszy władca =
|ostatni władca =
|głowa_państwa = [[Karol I Habsburg]]
|głowa_państwa_opis = władca
|status_terytorium =
|zależne_od =
|głowa_terytorium =
|głowa_terytorium_opis =
|w_imieniu_tekst =
|w_imieniu_urząd =
|w_imieniu =
|szef_rządu =
|szef_rządu_opis =
|w_imieniu_tekst2 =
|w_imieniu_urząd2 =
|w_imieniu2 =
|powierzchnia =
|powierzchnia_wód =
|powierzchnia_miejsce =
|ludność =
|gęstość =
|ludność_rok =
|narodowości =
|ludność_miejsce =
|utworzenie_sposób =
|od_kogo =
|utworzenie_data =
|wydarzenie1 =
|data1 =
Linia 83:
|wydarzenie9 =
|data9 =
|likwidacja_sposób =
|przez_kogo =
|likwidacja_data =
|religia_dominująca = katolicyzm
|waluta_nazwa =
|waluta_symbol =
|UTC =
|hymn =
|hymn_nazwa_polska =
|kod_ISO =
|domena =
|kod_samochodowy =
|kod_samolotowy =
|numer_kierunkowy =
|terytoria_zależne =
|terytoria_autonomiczne =
|mapa_obraz = Kuestenland 1914 1.JPG
|uwagi = Triest (czerwony) na tle Pobrzeża Austriackiego
|commons =
|wikinews =
|quote =
|wikisłownik =
}}
'''Wolne cesarskie miasto Triest z okręgiem''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Reichsunmittelbare Stadt Triest und ihr Gebiet'', [[język włoski|wł.]] ''Città Imperiale di Trieste e Dintorni'') – część [[Monarchia Habsburgów|Monarchii habsburskiej]] (w granicach [[Święte Cesarstwo Rzymskie|Świętego Cesarstwa Rzymskiego]]), a następnie prowincja i [[kraj koronny]] [[Cesarstwo Austrii|Cesarstwa Austriackiego]] ([[Przedlitawia]]), obejmującyobejmująca miasto portowe - [[Triest]], oraz pobliskie tereny. Wolny port od 1719. W latach 1815-1849 wchodził w skład austriackiego [[Królestwo Ilirii|Królestwa Ilirii]]. Łącznie wrazWraz z [[Margrabstwo Istrii|Istrią]], [[Książęce Hrabstwo Gorycji i Gradyski|Gorycją i Gradyską]], [[Margrabstwo Istrii|Istrią]] był zaliczany wtworzył jeden kraj koronny zwany [[Pobrzeże Austriackie|Pobrzeżem Austriackim]]. Siedzibą Namiestnikanamiestnika był Triest.
 
== Historia ==
Triest, w obawie przed całkowitym podporządkowaniem zaborczej polityce [[Wenecja|Wenecji]], podjął decyzję o poddaniuoddaniu się pod opiekę jednego z [[Władcy Austrii|książąt]] [[Austria|Austrii]], [[Leopold III Habsburg|LeopoldowiLeopolda III HabsburgowiHabsburga]] (w (1382). Od tamtego czasu znajdował się pod panowaniem [[Habsburgowie|dynastii Habsburgów]]. W 1719 roku został mu nadany przez cesarza [[Karol VI Habsburg|Karola VI]], ze względu na znaczenie handlowe, status wolnego portu. W latach 1809-1815 należał do francuskich [[Prowincje Iliryjskie|Prowincji Iliryjskich]]. Triest został ostatecznie przydzielony [[Cesarstwo Austrii|Austrii]] na mocy decyzji [[Kongres wiedeński|kongresu wiedeńskiego]] w 1815. Został wówczas włączonawłączony do austriackiego [[Królestwo Ilirii|Królestwa Ilirii]]. Od 1849, po likwidacji królestwa, Triest stałastał się częścią Pobrzeża austriackiegoAustriackiego. W 1860 powstał kraj koronny - Wolne cesarskie miasto Triest z okręgiem. Istniał on do końca monarchii [[Austro-Węgry|austro-węgierskiej]] w 1918.
 
== Bibliografia ==
* Henryk Wereszycki ''Historia Austrii'', wydanie drugie poprawione i uzupełnione, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 1986, ISBN 83-04-01680-X
* Teofil Lijewski ''Austria'', Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987, ISBN 83-01-05164-7
 
{{Austro-Węgry}}