Lotnictwo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: blanking (filtr nadużyć) VisualEditor |
m Wycofano edycje użytkownika 193.19.166.171 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to TarBot. |
||
Linia 1:
'''Lotnictwo''' – ogół zagadnień związanych z wszelkiego rodzaju [[statek powietrzny|statkami powietrznymi]] ([[samolot]]ów, [[śmigłowiec|śmigłowców]], [[szybowiec|szybowców]], [[balon]]ów i dronów.). Lotnictwo dzieli się na [[Lotnictwo cywilne|cywilne]] (transportowe, sportowe, gospodarczo-usługowe) i [[Lotnictwo wojskowe|wojskowe]]<ref>[http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3933875/lotnictwo.html ''lotnictwo''] Encyklopedia PWN.</ref>.
W węższym znaczeniu lotnictwo to nazwa gałęzi gospodarki, w tym [[przemysł]]u (np. technologie wytwarzania materiałów, systemów czy oprogramowania stosowanego), architektury obiektów przemysłowych (np. [[lotnisko|lotniska]] i wielkie kompleksy [[port lotniczy|portów lotniczych]]), transportu (ruch lotniczy, w tym pasażerski oraz [[lotnictwo ogólne]]), handlu (np. dostawy dóbr i usługi pocztowo-kurierskie) oraz usług społecznych (np. samoloty-kliniki okulistyczne) z użyciem statków powietrznych (głównie [[samolot]]ów).
W ujęciu [[Siły zbrojne|wojskowym]] lotnictwo to element powietrznych [[siły zbrojne|sił zbrojnych]], zwany [[Wojska lotnicze|wojskami lotniczymi]], którego podstawową [[broń|bronią]] są różnego rodzaju statki powietrzne.
== Historia ==
Wiele kultur usiłowało stworzyć i ujarzmić przedmioty latające. Najwcześniejszymi z nich były kamienie i [[włócznia|włócznie]], następnie bardziej skomplikowane jak [[bumerang]]i, [[latawiec|latawce]] czy [[sztuczne ognie]]. Wczesne legendy opowiadały o ludziach wznoszących się w powietrze – w starożytnej Grecji był to mitologiczny [[Ikar]], w Chinach mówiono o krótkich lotach z wykorzystaniem wielkich latawców.
Rozpoczęcie współczesnego okresu lotnictwa datuje się na 21 listopada 1783 roku wraz z pierwszym udokumentowanym lotem [[Montgolfiera|balonu na gorące powietrze]] [[Bracia Montgolfier|braci Montgolfier]]. Możliwości praktycznego wykorzystania pierwszych balonów do komunikacji były niewielkie, ponieważ ich lot był zależny od kierunku wiatru.
Jeszcze w 1892 roku [[Lord Kelvin]] stwierdził, że skonstruowanie maszyn latających cięższych od powietrza jest niemożliwe.
== Loty w kosmos ==
Lotnictwo na ogół nie obejmuje zagadnień związanych z lotami w [[przestrzeń kosmiczna|kosmos]], którymi zajmuje się [[astronautyka]]. Istnieją jednak lub zaproponowane zostały systemy, gdzie lot orbitalny lub suborbitalny, czy nawet opuszczenie strefy grawitacji Ziemi lotem międzyplanetarnym, jest do wykonania pojazdem kosmicznym startującym ze specjalnie przystosowanego samolotu wzniesionego na wysoki pułap lotu, gdzie energetyczny koszt rozpoczęcia lotu kosmicznego, i (co za tym idzie) potrzebna masa pojazdu z potrzebnym paliwem jest znacznie zmniejszona w porównaniu ze startem za pomocą wielkiej rakiety odpalonej z powierzchni.
== Problemy lotnictwa ==
Dużym zagrożeniem dla wielu klas statków powietrznych są kolizje z [[ptaki|ptakami]]. Wessanie zwierzęcia do turbiny [[silnik odrzutowy|silnika odrzutowego]] przy zderzeniu może spowodować oderwanie się łopatek turbiny, utratę prawidłowego wyważenia układu sprężarki dośrodkowej i turbiny, a nawet eksplozję całego silnika. Na ogół kolizja z ptakiem powoduje spadek mocy, który może prowadzić do [[przeciągnięcie|przeciągnięcia]], co za tym idzie gwałtownego przepadania skutkującego zderzeniem z ziemią. Natomiast samo uderzenie dużego ptaka w powierzchnie nośne czy [[kadłub samolotu]] potrafi poważnie uszkodzić lecący z dużą prędkością samolot, nawet do punktu katastrofalnego i uniemożliwienia dalszego lotu<ref name="kolizja z pelikanem">{{cytuj stronę|url=http://www.dziennik.pl/swiat/article158806/Pelikan_zestrzelil_australijski_mysliwiec.html|tytuł=Pelikan zestrzelił australijski myśliwiec: Naprawa będzie kosztować tysiące dolarów|data=2008-04-19 15:52|praca=Dziennik.pl|opublikowany=Axel Springer Polska|data dostępu=2008-12-04}}</ref>. Zderzenia z ptakami są niewielkim zagrożeniem dla samolotów lekkich, gdyż na ogół nie powodują znacznych uszkodzeń płatowca i układu napędowego.
Do zminimalizowania tego zagrożenia, poprzez odstraszanie, stosuje się [[sokolnictwo|ptaki drapieżne]]<ref name="sokoły w Bydgoszczy">{{cytuj stronę|url=http://www.plb.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=29|tytuł=Ochrona środowiska|autor=Kacper Brzóska, fotograf|data=2006|opublikowany=Portu Lotniczy Bydgoszcz S.A.|data dostępu=2008-12-04}}</ref>.
== Przemysł ==
Największe koncerny produkcyjne samolotów cywilnych to:
* [[Airbus]]
* [[Boeing]]
* [[Bombardier Aerospace|Bombardier]]
* [[Embraer]]
Natomiast największe koncerny produkcyjne samolotów wojskowych to:
* [[Boeing]]
* [[Lockheed Corporation|Lockheed]]
* [[North American Aviation]]
* [[MiG]]
* [[Dassault Aviation|Dassault]]
* [[Saab Group|Saab]]
{{Zobacz też|Przemysł lotniczy w Polsce}}
== Galeria statków powietrznych ==
<gallery>
Plik:Great pershing balloon derby 2005 09 04.jpg
Plik:HE2G8.jpg
Plik:MilesFagerlie early hg photo.jpg
Plik:Zeppelin_NT_im_Flug.jpg
Plik:DG1000 glider.jpg
Plik:Bleriot XI Thulin 2.jpg
Plik:Skybird.gif
Plik:Finnair MD-11 EFHK.jpg
Plik:F16c.jpg
Plik:1er vol de l' A380.jpg
Plik:Helios cthomas.jpg
Plik:NASA Space Shuttle Atlantis landing (STS-110) (19 April 2002).jpg
</gallery>
== Zobacz też ==
* [[lista samolotów i śmigłowców według daty pierwszego lotu]]
* [[prawo lotnicze]]
{{wikisłownik|lotnictwo}}
{{Przypisy}}
[[Kategoria:Lotnictwo| ]]
| |||