Bitwa na łuku kurskim: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
drobne merytoryczne, poprawa wedlug cytatu
Linia 430:
 
== Wstępne działania ==
2 lipca dowództwa frontów otrzymały od Stawki telegramy informujące, że natarcie nastąpi między trzecim a szóstym dniem tego miesiąca<ref name=autonazwa10>''Encyklopedia II wojny światowej nr 37...'', s. 659.</ref>. W nocy 4 lipca na północnym skrzydle Łuku Kurskiego na stronę Rosjan przeszedł [[Słowacy|Słowak]] walczący dotąd w Wehrmachcie. Zeznał on, że natarcie rozpocznie się rankiem następnego dnia<ref name=autonazwa9 />. W nocy z 4 na 5 lipca niemieccy saperzy zaczęli otwierać przejścia w zaporach. Jeden z nich został wzięty do niewoli. Wyjawił on godzinę ataku<ref name=autonazwa9 /><ref name=autonazwa10 /> (atak miał rozpocząć się o godz. 3.00 rano<ref name=autonazwa10 />). Dowodzący Frontem Centralnym gen. Rokossowski postanowił ostrzelać ogniem z artylerii lufowej i rakietowej pozycje wyjściowe Niemców. O godz. 2.20 część artylerii 13. i 48. Armii przez 30 minut ostrzeliwała pozycje wroga. O godzinie 65.00 ostrzał powtórzono<ref name=autonazwa10 />. Jednocześnie lotnictwo frontów Woroneskiego i Południowo-Zachodniego próbowało zniszczyć siły powietrzne Grupy Armii „Południe” na lotniskach<ref name=Konecki214 />, jednak uderzenie zakończyło się porażką. Niemieckie myśliwce spowodowały wśród atakujących duże straty<ref name=Konecki216-217 />.
 
Na południu operacja „Cytadela” została poprzedzona działaniami, które określa się [[rozpoznanie walką|rozpoznaniem walką]]. 4 lipca o godz. 16.00 z rejonu [[Tomarowka|Tomarowki]], przy wsparciu lotnictwa i artylerii, na pozycje Frontu Woroneskiego ruszyła w kierunku północnym dywizja piechoty wsparta przez 100 czołgów. Walki między oddziałami osłonowymi frontu a grupą rozpoznawczą trwały do nocy. Wzięci przy okazji [[Jeniec wojenny|jeńcy]] i [[Dezercja|dezerterzy]] wyjawili, że następnego dnia o godz. 2.30 nastąpi główne natarcie. Pierwszy 5-minutowy ostrzał artyleryjski przeprowadziły wojska Frontu Woroneskiego już 4 lipca o godz. 22.30. Celem były rozpoznane w ciągu dnia pozycje niemieckiej artylerii. O godz. 3.00 następnego dnia powtórzono ostrzał, ale na wielką skalę<ref name=autonazwa14 />.
Linia 534:
 
=== Następstwa ===
Walki pod Kurskiem zakończyły się decydującym i strategicznym sukcesem Armii Czerwonej. Po raz pierwszy w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej Armii Czerwonej udało się powstrzymać letnią niemiecką ofensywę, zanim przełamała ona obronę oddziałów radzieckich i weszła na ich głęboką przestrzeń operacyjną. Pomimo użycia lepszych technologicznie czołgów Niemcy nie byli w stanie przebić się przez dobrze ufortyfikowane linie radzieckie<ref name=Barbier243>Barbier (2010), s. 243.</ref>. Od tej pory inicjatywa strategiczna przeszła w ręce Armii Czerwonej<ref name=Barbier244>Barbier (2010), s. 244.</ref>. Choć Rosjanie ponieśli większe straty w ludziach i sprzęcie, to straty poniesione przez Niemców były dla nich o wiele dotkliwsze. Niemcy, w przeciwieństwie do Rosjan, nie mieli odpowiednio dużych środków, by móc uzupełnić swoje straty<ref>Barbier (2010), s. 240.</ref>. Gen. [[Heinz Guderian]] pisał: „Klęska „Cytadeli”«Cytadeli» oznaczała naszą decydującą porażkę. Formacje pancerne, zreformowane i dozbrojone z tak wielkim wysiłkiem, poniosły ciężkie straty w ludziach i sprzęcie, stając się teraz przez długi czas niezdolne do wykorzystania. Pozostawało kwestią wielce wątpliwą, czy odzyskają sprawność na tyle szybko, byże mócbędą mogły bronić wschodniego frontu. Nie ma potrzeby powtarzać, że Rosjanie w pełni wykorzystali zwycięstwo. Na froncie wschodnim nie miały już się powtarzać okresy spokoju. Nieprzyjaciel zyskał od tego czasu niezaprzeczoną inicjatywę”<ref>Cornish (2011), s. 201.</ref>.
 
Zwycięstwo w bitwie na Łuku Kurskim bardzo podniosło morale żołnierzy i oficerów Armii Czerwonej. Już po [[Bitwa stalingradzka|zwycięstwie pod Stalingradem]] morale czerwonoarmistów zaczęło się podnosić, a po Kursku wzrosło jeszcze bardziej. Armia Czerwona od 1943 roku wprowadzała uzbrojenie i wyposażenie o wiele wyższej jakości. Oficerowie radzieccy od czasu zwycięstwa pod Stalingradem coraz lepiej planowali i organizowali zarówno działania obronne, jak i ofensywne, przy użyciu dużej liczby czołgów nacierających wspólnie z piechotą wspieranych przez artylerię i lotnictwo. Wprawdzie podczas bitwy popełniali błędy (patrz: straty radzieckie i niemieckie)<ref name=autonazwa30 />, jednak doświadczenie nabyte podczas walk pomogło im później lepiej planować i przeprowadzać operacje ofensywne i defensywne z rozwijaniem współpracy pomiędzy różnymi rodzajami wojsk<ref name=Barbier243 />.