Niob: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kubakocoj (dyskusja | edycje)
m int.
źródła/przypisy, WP:SK+ToS+Bn+mSI
Linia 22:
|właściwości metaliczne = metal przejściowy
|właściwości tlenków = [[moc kwasu|średnio kwasowe]]
|masa atomowa = 92,90637(2){{r|CIAAW}}{{u|CIAAW}}
|masa atomowa = 92,90637(2){{u|zapis}}<ref name="CIAAW">{{Cytuj stronę | url = http://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm | tytuł = Standard Atomic Weights 2015| data = | opublikowany = [[Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej|IUPAC]] | język = en | data dostępu = 2016-07-05}}</ref> [[jednostka masy atomowej|u]]
|stan skupienia = stały
|gęstość = 8570 [[kilogram na metr sześcienny|kg/m³]]
Linia 97:
 
== Charakterystyka ==
[[Plik:Niobium metal.jpg|thumb|200px|left|200px|Niob (blacha)]]
Jest to stalowoszary, miękki, ciągliwy i [[kowalność|kowalny]] [[metale|metal]], podobny właściwościami do [[tantal (pierwiastek)|tantalu]]. Nie ulega [[korozja|korozji]] (nawet w wysokiej temperaturze), jest odporny na działanie mocnych [[kwasy|kwasów]] nieorganicznych i [[woda królewska|wody królewskiej]], a także stopionych [[alkalia|alkaliów]]<ref name=Nowak>{{Cytuj pismo | autor = Nowak, Izabela; Ziolek, Maria | tytuł = Niobium Compounds: Preparation, Characterization, and Application in Heterogeneous Catalysis | czasopismo = Chemical Reviews | wolumin = 99 | wydanie = 12 | strony = 3603–3624 | rok = 1999 | doi = 10.1021/cr9800208 | pmid = 11849031}}</ref>. Reaguje, podobnie jak tantal, z [[kwas fluorowodorowy|kwasem fluorowodorowym]], z utworzeniem [[związki kompleksowe|kompleksu]], kwasu sześciofluoroniobowego(V):
: 2Nb + 12HF → 2NbF<sub>6</sub><sup></sup> + 2H<sup>+</sup> + 5H<sub>2</sub>↑
 
W środowisku niekompleksującym jony niobu nie istnieją – strąca się [[wodorotlenki|wodorotlenek]] [[wodorotlenek niobu(V)|Nb(OH)<sub>5</sub>]]. Niob tworzy [[tlenki|tlenek]] [[tlenek niobu(V)|Nb<sub>2</sub>O<sub>5</sub>]], który reaguje z roztopionymi alkaliami, tworząc niobiany, rozpuszczalne w wodzie tylko przy wysokim [[skala pH|pH]]. [[Jon]]y niobu na V [[stopień utlenienia|stopniu utlenienia]] są bezbarwne, na IV i III stopniu utlenienia mają zabarwienie.
 
== Występowanie ==
Występuje w skorupie ziemskiej w ilości 20 [[Sposoby zapisu bezwymiarowego stosunku dwóch wielkości|ppm]]. [[Minerał]]em tego pierwiastka jest [[kolumbit]] (Fe,Mn)Nb<sub>2</sub>O<sub>6</sub>.
 
== Odkrycie ==
Linia 110:
 
== Zastosowanie ==
[[Plik:2007niobium (mined).PNG|445px|thumb|left|445px|Wydobycie niobu na świecie w 2007 roku]]
Obecnie otrzymuje się go na skalę przemysłową i stosuje do produkcji [[Stop metali|stopów]] z [[żelazo|żelazem]] i [[nikiel|niklem]], a także w technice jądrowej. Stopy niobu z [[cyna|cyną]] i [[glin]]em wykazują właściwości [[nadprzewodnictwo|nadprzewodzące]].
 
W 2010 roku wydobyto łącznie 62 900 ton niobu, z czego 58 tys. ton (ok. 92%) wydobyto w [[Brazylia|Brazylii]], zaś 4,42 tys. ton (ok. 7%) w [[Kanada|Kanadzie]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/niobium/mcs-2012-niobi.pdf | tytuł = Niobium | autor = John F. Papp | opublikowany = U.S. Geological Survey | data = styczeń 2011 | data dostępu = 2013-09-17}}</ref>.
 
{{== Uwagi|uwagi ==
{{Uwagi-lista|
<ref name="zapis">Liczba w nawiasie oznacza [[Niepewność pomiaru|niepewność]] ostatniego podanego miejsca po przecinku.</ref>
* <ref name="CIAAW">{{IUPAC-SAW2013|uwaga=n}}</ref>
}}
 
{{Przypisy|2|przypisy=
<ref name="CIAAW">{{IUPAC-SAW2013}}</ref>
<ref name="Aldrich-US">{{Sigma-Aldrich|262722|ALDRICH|MSDS=tak|język=en|data dostępu=2011-10-05}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
* Jerzy Minczewski, Zygmunt Marczenko ''Chemia analityczna. 1. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa'' (Wydawnictwo Naukowe PWN) Warszawa 2001 ISBN 83-01-13499-2.
 
{{Pierwiastki chemiczne}}