Kwasy nukleinowe: Różnice pomiędzy wersjami

== Występowanie w organizmach ==

[[Komórka|Komórki]] wszystkich [[organizm]]ów na Ziemi zawierają zarówno DNA (w [[jądro komórkowe|jądrze komórkowym]], [[mitochondrium|mitochondriach]], [[chloroplast]]ach, [[plazmid]]ach i [[nukleoid]]ach, a także jako [[eccDNA]]<ref>Cytogenet{{Cytuj Genomepismo Res.| 2009;124(3-4):327-38.nazwisko doi:= 10.1159/000218136Cohen | imię = S. Epub| 2009nazwisko2 Jun= 25Segal | imię2 = D. | tytuł = Extrachromosomal circular DNA in eukaryotes: possible involvement in the plasticity of tandem repeats | czasopismo = Cytogenet Genome Res | wolumin = 124 | numer = 3–4 | strony = 327–338 | rok = 2009 | doi = 10.1159/000218136 Cohen| S,pmid Segal= D19556784 }}</ref>) jak i RNA (w jądrze komórkowym, [[rybosom]]ach, [[spliceosom]]ach i [[krypta (organellum)|kryptach]]<ref>''[http://www.the-scientist.com/?articles.view/articleNo/40599/title/A-Vaulted-Mystery/ A Vaulted Mystery]''. - The„The ScientistScientist”, 1.8.2014]</ref>). Dodatkowo, komórki mogą zawierać [[pasożyt wewnątrzkomórkowy|pasożyty wewnątrzkomórkowe]] (również mające kwasy nukleinowe). Ich przykładem są [[Wirusy|wirusy]], co jest podstawą ich podziału na [[wirusy RNA]] i [[wirusy DNA]]. [[Wiroid]]y, które mogą przeniknąć do komórki roślinnej, to z kolei zakaźne cząsteczki RNA. Podczas ciąży do organizmu matki przedostaje się DNA płodu, które jest pozbawione komórki (zwane [[ffDNA]] lub [[cffDNA]]), jak i również [[mRNA]] płodu<ref>Detection of Fetal DNA and RNA in Placenta-Derived Syncytiotrophoblast Microparticles Generated in Vitro, Anurag Kumar Gupta, Wolfgang Holzgreve, Berthold Huppertz, Antoine Malek, Henning Schneider i Sinuhe Hahn, 2004</ref>.

Cząsteczki kwasu rybonukleinowego pełnią kluczowe role w funkcjonowaniu komórki. Odpowiadają m.in. za regulację [[ekspresja genu|ekspresji genów]] ([[miRNA]]), a także wchodzą w skład aparatu [[translacja (genetyka)|translacyjnego]] ([[rRNA]] tworzące [[rybosom]] oraz [[tRNA]] dobudowujące kolejne [[aminokwasAminokwasy|aminokwasy]]y do syntezowanego łańcucha [[peptydy|peptydowego]])<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko r = Granner | imię r = Daryl K. | rozdział = Struktura i funkcja kwasów nukleinowych | autor = Murray K. i in. | tytuł = Biochemia Harpera | data = 2006 | wydawca = Wydawnictwo Lekarskie PZWL | miejsce = Warszawa | isbn = 83-200-3347-0 | strony = 31}}</ref>. Spośród innych funkcji realizowanych przez RNA można wymienić regulację [[splicing]]u przez [[snRNA]] oraz ochronę [[komórka rozrodczagameta|komórek płciowych]] przed [[retrotranspozon]]ami przez [[piRNA (biologia)|piRNA]]<ref name="Thomson-2009">{{Cytuj pismo | nazwisko = Thomson | imię = T. | nazwisko2 = Lin | imię2 = H. | tytuł = The Biogenesis and Function of PIWI Proteins and piRNAs: Progress and Prospect | czasopismo = Annu Rev Cell Dev Biol | wolumin = 25 | numer = | strony = 355-376355–376 | miesiąc = | rok = 2009 | doi = 10.1146/annurev.cellbio.24.110707.175327 | pmid = 19575643 }}</ref>.

W komórkach [[bakteriaBakterie|bakteryjnych]], a także w niektórych [[eukarionty|organizmach eukariotycznych]], ważną rolę spełniają [[ryboprzełącznik]]i, regulujące ekspresję genów. W odróżnieniu jednak od eukariotycznych miRNA, ryboprzełącznik wchodzi w skład tej samej cząsteczki mRNA, co białko, którego ekspresję reguluje, a sama regulacja następuje poprzez zmianę konformacji nici mRNA (w odróżnieniu od dużo bardziej złożonego mechanizmu działania białkowo-rybonukleinowego kompleksu [[RISC (genetyka)|RISC]], w skład którego wchodzi miRNA)<ref>{{otwarty dostęp}} {{Cytuj pismo | autor = Edwards, A.L. i Batey, R.T. | tytuł = Riboswitches: A Common RNA Regulatory Element | rok = 2010 | czasopismo = Nature Education | wolumin = 3| wydanie = 9 | strony = 9|url=http://www.nature.com/scitable/topicpage/riboswitches-a-common-rna-regulatory-element-14262702}}</ref>.

[[Plik:PhosphodiesterBond of DNA.PNG|thumb|245px|Struktura fragmentu DNA. [[Fosforany|Grupa fosforanowa]] łączy [[estry|wiązaniami estrowymi]] pozycje 3'-''O'' i 5'-''O'' reszt [[deoksyryboza|deoksyrybozy]]. W pozycjach 1' przyłączone są przykładowe zasady heterocykliczne ([[adeninatymidyna]] i [[tymidynaadenina]])]]

[[Monomery|Monomer]] kwasu nukleinowego -– nukleotyd -– składa się z [[Nukleozydy|nukleozydu]] czyli cząsteczki [[pentozy]] (dla RNA [[ryboza|rybozy]], dla DNA [[deoksyryboza|deoksyrybozy]]) do której przyłączona jest, przy pierwszym atomie węgla, [[wiązanie N-glikozydowe|wiązaniem ''N''-glikozydowym]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko =praca zbiorowa | imię = | tytuł = Biologia : repetytorium dla maturzystów i kandydatów na wyższe uczelnie | data = 2006 | wydawca = Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne | miejsce = Warszawa | isbn = 83-02-09004-2 | strony = 31}}</ref> [[Zasady azotowe nukleotydów|zasada azotowa]] ([[Puryna|purynowa]] lub [[Pirymidyna|pirymidynowa]]) oraz z [[Fosforany|reszty fosforanowej]], przyłączonej do trzeciego oraz piątego atomu węgla dwóch sąsiednich pentoz polimeru. Czyli między nukleotydami występuje [[wiązanie fosfodiestrowe]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Popielarska-Konieczna | imię = Marzena | tytuł = Słownik szkolny : biologia | data = 2003 | wydawca = Wydawnictwo Zielona Sowa | miejsce = Kraków | isbn = 83-7389-096-3 | strony = 334}}</ref>.