Bielski Syjon: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 47234200 autora 95.160.156.171 (dyskusja) |
|||
Linia 10:
Patent tolerancyjny umożliwił protestantom budowę skromnej świątyni (dzisiejszy [[Kościół Zbawiciela w Bielsku-Białej|kościół Zbawiciela]]) i szkoły. Budowę tychże obiektów rozpoczęto równolegle w marcu 1782 na północ od miasta (na części dolnego pastwiska miejskiego). To klasycystyczne założenie urbanistyczne powstało w ciągu 10 lat w kształcie rezydencjonalnym (podkowy).
Mimo że wszystkie budowle wykonano skromnie, niewielkim nakładem środków, Bielski Syjon stał się dla ewangelików symbolem przetrwania i odrodzenia. Nazwa ''Bielski Syjon'', przywołująca na pamięć [[Syjon]] w [[Jerozolima|Jerozolimie]] jako prawzór świętego miejsca i skupionej wokół niego społeczności wiernych, została po raz pierwszy użyta w 1782 r. przez pastora [[Jan Traugott Bartelmus|Jana
Po [[Wiosna Ludów|Wiośnie Ludów]] (1848) protestanci w monarchii habsburskiej uzyskali równouprawnienie i wtedy dopiero możliwa została przebudowa dotychczasowego Domu Modlitwy na typowy kościół z gotycką wieżą oraz budowa nowych gmachów szkolnych.
Linia 19:
* '''[[Pomnik Marcina Lutra w Bielsku-Białej|Pomnik Marcina Lutra]]''' – jedyny w Polsce pomnik [[Marcin Luter|Marcina Lutra]]; wykonany został w 1900 z brązu przez [[Franz Vogel|Franza Vogla]];
* '''Gmach [[Wyższa Szkoła Administracji w Bielsku-Białej|Wyższej Szkoły Administracji]]''' – dawna ewangelicka szkołą męska i seminarium nauczycielskie; budynek został wybudowany w latach 1863–1865 w stylu [[neorenesans]]owym według projektu Emanuela
* '''Gmach Szkoły Podstawowej nr 2''' – budynek d. szkoły żeńskiej, zbudowany według projektu Maurycego Thiena w 1896;
Linia 25:
* '''[[Stary Cmentarz Ewangelicki w Bielsku-Białej|Stary Cmentarz Ewangelicki]]''' – założony w 1833; pochowanych jest na nim wielu zasłużonych mieszkańców Bielska, m.in. [[Theodor Sixt]], [[Karl Samuel Schneider]], [[Teodor Haase]] i [[Gustaw Josephy]];
* '''Plebania Katedry Zbawiciela''' – budynek powstał w 1794 jako
* '''Gimnazjum i Liceum Towarzystwa Szkolnego im. M. Reja''' – d. Alumneum im. P. E. Lauerbacha zbudowane w 1870;
* '''Studnia Pastorów''' – granitowa [[tumba]], stanowiąca niegdyś część grobowca Friedländerów na „starym” cmentarzu; przed gmachem dzisiejszej SP nr 2 została umieszczona w 1934; na jej bokach umieszczono nazwiska czterech zasłużonych pastorów bielskich: Johanna Georga v. Schmitza, [[Karl Samuel Schneider|Karla Samuela Schneidera]], Lukasa Wenceliusa i [[Jerzy Trzanowski|Jerzego Trzanowskiego]]
* '''[[Augustana|Budynek Ośrodka Wydawniczego Augustana]]''' – powstał w stylu [[Postmodernizm (architektura)|postmodernistycznym]] w 1991 na miejscu tzw. starej szkoły ewangelickiej; przed jego zachodnią elewacją ustawiony został w 2000 symboliczny milenijny kamienny stół dłuta B. i W. Arminajtis;
| |||